ส.ธนาศิษฏ์
ในสมัยก่อนเมล็ดข้าวเกิดขึ้นเองไม่ต้องปลูก และมีขนาดใหญ่เท่าฝ่ามือ มีสีน้ำเงินและกลิ่นหอมยิ่งนัก
อยู่มาวันหนึ่งหญิงหม้ายได้นำข้าวไปปลูกในยุ้งฉางแล้วตีเมล็ดข้าวทำให้เมล็ดข้าวแตกหัก ปลิวไปตกในป่าเป็นข้าวดอย ตกในน้ำเป็นข้าวนาดำ มีชื่อว่า พระโพสพ นางพระโพสพโกรธมนุษย์จะไม่กลับไปอยู่กับมนุษย์อีก ทำให้มนุษย์อดอยาก ไม่มีข้าวกินไปถึงพันปี
ต่อมามีลูกชายเศรษฐีเดินทางเข้ามาในป่าแล้วหลงทาง นั่งร้องไห้อยู่ใกล้หนองน้ำที่พระนางโพสพอยู่ ปลานึกสงสารอ้อนวอนให้พระนางโพสพช่วยบอกทางให้ และขอร้องให้นางกลับไปดูแลมนุษย์ดังเดิม พระนางโพสพยังคงโกรธเคืองมนุษย์อยู่ ทำให้เทวดาต้องจำแลงร่างเป็นปลามาเจรจาข