..ป่าชายเลนกับปลาตีน..

ฉางน้อย

 " พี่เมี่ยง เร็วๆซิคะ เดี๋ยวไม่รอเลยนี่ แหมๆๆ "
เสียงยัยวาตะโกนเรียกพี่เมียงอยู่หน้าบ้าน
" มาแล้วๆจ้า ตกลงว่าไปไหนกันน่ะ แม่ไกด์สาวคนเก่ง " พี่เมี่ยงกระเซ้ายิหวา
" ก็พอดีว่า พี่ชายเค้าจะออกไปแถวหาดใกล้ๆนี่แหละคะ จะติดรถพี่เค้าไปซะหน่อย
ไปป่าวพี่เมี่ยง สวยน๊า หาดไม่ใหญ่แต่ก็สวยน่ะค่ะ " 
" อ้าว แล้วขากลับล่ะวา เราจะกลับกันยังไง ? " พี่เมี่ยงสงสัย
" แหมๆๆ ก็ให้พี่ชายมารับซิ ใกล้ๆกันนี่เอง จะยากอะไร แหมๆๆ " 
วาตอบพลางส่งค้อนให้นิดนุงเอ๊ย นิดหนึ่ง พองาม อิอิ
...................................
" อ้าว เฮ้ยๆ หาดทรายตรงนี้หายไปไหนหมดเนี่ยะ " 
นั่นละ คำอุทานของวาเขาล่ะ อิอิ
" ทุกทีที่วามาแถวนี้น่ะนะพี่เมี่ยง หาดที่นี่จะมีน้ำทะเลเป็นสีคราม ท้องฟ้าใสเชียวล่ะคะ
แต่วันนี้ ทำไม วันนี้น้ำลดหายไปเยอะเลย 
" โห กลายเป็นดินโคลนไปเลยนะเนี่ยะ เสียชื่อไกด์หมด แหะ..แหะ.." วา ไม่วายบ่นกะปอดกะแปด
" พี่เมี่ยง วาขอโทษนะคะ ทำให้พี่อดดูหาดสวย ฟ้าใส น้ำทะเลสีครามเลย " 
วา มีสีหน้าผิดหวังเล็กน้อย หน้าง้ำนิดๆเหมือนคนที่ทำอะไรไม่ได้ดั่งใจต้องการ
(ความสามารถเฉพาะตัว ห้ามลอกเลียนแบบ อิอิ )
วาก็บ่นๆร่ายยาวไปเรื่อย เพราะเธอคาดหวังไว้มาก 
หวังจะได้ดูหาดทรายสวยๆเจ้าคลื่นลูกน้อยๆที่ถาโถมกระหน่ำซัดสาดเข้าสู่ชายฝั่งครั้งแล้วครั่งเล่า
เธอหวังจะได้เห็นสิ่งเดิมๆที่เธอเคยมาเล่นน้ำครั้งเก่าก่อน
สุดท้าย วาก็ถอนใจด้วยไม่รู้จะทำประการใดดี เฮ้อ.....
พี่เมี่ยงมองสีหน้าวาแล้วหัวเราะหึๆอย่างนึกขำนิดๆเมื่อเห็นใบหน้าที่งอง้ำนิดๆน่ารักหน่อยๆ อิอิ
" น่านะ ไม่เป็นไรหรอกวา พี่ไม่ได้ผิดหวังอะไรเลยสักนิดเดียว อย่าคิดมากซิ " 
พี่เมี่ยงพูดปลอบใจวาพลางจับหัววาโยกเบาๆเหมือนผู้ใหญ่ที่เอ็นดูเด็กๆ อิอิ
" แต่การมาเที่ยวในครั้งนี้ ก็ถือเป็นประสบการณ์อย่างหนึ่งนะวา เชื่อพี่ซิ "
" นั่นวา เห็นอะไรนั่นไหม เดินไปดูใกล้ๆดีกว่าไหม ? " พี่เมี่ยงพลางชี้นิ้วให้วามองตาม
พลางกึ่งลากกึ่งจูงไปยังสถานที่ข้างหน้า
" โห อะไรน่ะพี่เมี่ยง โคลนชัดๆเลย มีรากอไรไม่รุ้เต็มไปหมดเลย
ไม่เห็นมีอะไรน่าสนุกตรงไหนเลยนะ " วา แย้งพลางขืนตัวต้านแรงดึงของพี่เมี่ยง
" วา วาดูดีๆซิ นี่แหละธรรมชาติของป่าชายเลนละ ธรรมชาติแบบนี้มีอะไรให้วาศึกษา 
มีอะไรให้วาได้สนุกๆเยอะแยะเลยนะวานะ " พี่เมี่ยงพูดอธิบายอย่างใจเย็น
พี่เมี่ยงพยายามอธิบายถึงความสำคัญของป่าชายเลนให้วาฟังอย่างไม่รู้เบื่อ 
วาก็ฟังหูซ้าย ทะลุหูขวา ฟังมั่งไม่ฟังมั่ง อิอิ 
บริเวณที่วาเห็นรอบๆตัวเธอนั้น เมื่อก่อนเป็นหาดทราย มีน้ำทะเลท่วมสูง
แต่บัดนี้ สิ่งที่วาเห็นตรงหน้าไม่เหมือนเมื่อก่อนอีกต่อไป 
สอบถามชาวบ้านละแวกนั้นได้ความว่า ธรรมชาติของหาดที่นี่เป็นอย่างงี้นี่เอง ฤดูนี้เป็นฤดูที่น้ำกำลังลด 
น้ำทะเลก็ลดน้อยอย่างที่เห็น เมื่อน้ำทะเลลด พื้นที่ตรงนี้ก็กลับกลายเป็นผืนป่าชายเลน 
มีต้นโกงกางเยอะแยะ มีรากของโกงกางพร้อมใจกันโผล่หน้าออกมาดูโลกภายนอก อิอิ
ต้องรอให้ถึงเดือน 12 ฤดูน้ำหลาก ถึงจะมีน้ำทะเลให้เล่นเต็มหาดเหมือนเดิม
วา ได้รับฟังสิ่งที่ชาวบ้านอธิบายให้ฟัง ก็ถึงกับบางอ้อ
" เป็นไรล่ะวา เข้าใจแล้วซิ เดี๋ยวหาอะไรสนุกๆให้วาทำดีกว่า " พี่เมี่ยงพูดพลางอมยิ้ม
พร้อมกลับสอดส่ายสายตาเหมือนหาอะไรบางสิ่งบางอย่างบนพื้นทรายแห่งนั้น
" อะไรล่ะพี่เมี่ยง " วาทำสีหน้าฉงน
" ก็วาดูดีๆซิ เห็นอะไรไหมน่ะ บนพื้นทราย? "
พี่เมี่ยงตอบโดยไม่ละสายตาจากพื้นทรายแห่งนั้น
" เฮ้ย.. แมงอะไรน่ะพี่เมี่ยง ทำไมวิ่งไวจัง แต่เอ.. เหมือนปูนะพี่เมี่ยงเนอะ "
วา มองตามสายตาพี่เมี่ยงยังพื้นทรายนั่น ประกายตาวับแววตื่นเต้นกว่าแรกเห็น
" นั่นละวา เขาเรียก ปูลม ล่ะ ตัวเขาจะนิดเดียว วิ่งไว เพรียวลม ที่มาของปูลมล่ะ "
" อ้าว .. แล้วนี่รอยอะไรน่ะพี่เมี่ยง เห็นลากเป็นทางยาวๆปรุๆๆบนพื้นทรายด้วย" 
วา ยังคงตั้งคำถามต่อไปกับพี่เมี่ยงของเธอ
" รอยเท้าปูลมมั้งวา ลองสังเกตเวลาเขาวิ่งบนพื้นทรายซิ
เหมือนเขาวิ่งแล้วเอาเท้าเขี่ยๆลากไปบนพื้นทรายด้วยนี่ " 
พี่เมี่ยงคำออกความเห็น แต่ยังไม่กล้าฟันธง หรือคอนเฟริ์ม อิอิ 
" อ๋อ...ใช่ๆ ใช่จริงๆด้วยพี่เมี่ยง ดูซิน่ารักจังเลย " วาเผลอยิ้มกับเจ้าปูลมตัวน้อยๆ
นี่น่ะเหรอ ธรรมชาติป่าชายเลนน่ารักน่าสัมผัสอย่างงี้นี่เอง วาคิดในใจ
....................................
" วาๆ จุ๊ๆๆ.. อย่าเอ็ดไป ดูนี่ซิ เบาๆนะ " พี่เมี่ยงกระซิบกระซาบอะไรบางอย่างกับยิหวาเบาๆ
พลางชี้ให้ดูสิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่งตรงหน้า
" อะไรน่ะพี่เมี่ยง ปลาเหรอคะ แต่ทำไมเดินได้ " วา แปลกใจกับสิ่งมีชีวิตตรงหน้าอีกครั้ง
" เฮ้ยๆ .. พี่เมี่ยงดูซิ ทำไมปลาบินได้ด้วย " 
วาตกใจเผลออุทานออกมาด้วยความเชยชิน เมื่อเห็นสิ่งนั้นลอยไปในอากาศ
ไม่มีเสียล่ะคนอย่างยิหวา ที่จะอุทานว๊ายๆ เหมือนคนอื่น นั่นซิผิดปกติสำหรับวา 55555
" ปลาตีนต่างหากล่ะวา ไม่ใช่ปลาบินได้หรอก " พี่เมี่ยงหัวเราะเบาๆด้วยความขบขัน
ก่อนที่จะอธิบายต่อ พร้อมๆกับสาวเท้าก้าวตามไปดูพฤติกรรมของเจ้าปลาตีนตัวนั้น 
" ปลาที่วาเห็นน่ะ เขาเรียกว่า ปลาตีน เขาจะอาศัยตามป่าชายเลนที่มีต้นโกงกางเยอะๆ "
" วา เห็นอะไรไหม เขาจะเดินด้วยครีบเล็กๆข้างหน้า ทำให้ดูเหมือนปลามีขา "
" เวลาปลาตีนเขาตกใจนะ เขาก็แผล๊วไปได้ไกลๆ และก็สูงพอสมควร " 
พี่เมี่ยงคำอธิบายอย่างผุ้รุ้ พี่เมี่ยงของยิหวาเก่งเสมอสำหรับเรื่องวิชาการ 
แต่สำหรับวาแล้ว เก่งด้านวิชาเกิน อิอิ 
" นั่นๆ วาดูๆ ปลาตัวนี้กำลังอารมณ์ดีด้วยนะ ดูดีๆซิ "
พี่เมี่ยงชี้นิ้วให้วาดูปลาอีกตัวหนึ่งที่ลื่นไถลตัวเองไปกับโคลนเลนข้างหน้า
เหมือนคนที่กำลังเล่นเจ๊ตสกี อิอิ 
พี่เมี่ยงเองก็ตื่นเต้นไม่น้อยไปกว่ายิหวาเพราะแม้ว่าเขาจะเก่ง หรือ
ชำนาญด้านวิชาการ แต่เขาก็ไม่ค่อยมีโอกาสบ่อยมากนัก
ที่จะได้มาสัมผัสธรรมชาติป่าชายเลนได้ใกล้ชิดขนาดนี้
" แหมๆ ทำเป็นรุ้ดีนะคะพี่เมี่ยง " วา ไม่วายที่จะแหย่ แซวพี่เมี่ยง
" พี่ก็บอก พูดตามที่รุ้แหละวา .. แต่ก็เป็นธรรมชาติเรื่องจริงนะวา 
หากปลาตีนอารมณ์ดี เขาจะเล่นกับพื้นโคลน ด้วยการสไลด์ตัวเองเล่นไปแบบนี้แหละ "
" เพราะปลาเหล่านี้ไม่ชอบอยุ่ใต้น้ำนะวา ถ้าเวลาน้ำขึ้นเยอะๆ
พวกเขาก็จะออกมาเกาะต้นไม้ หรือรากโกงกาง หรือไม่ก็อกมาเล่นน้ำเฉยๆ "
พี่เมี่ยงอธิบายซะยืดยาวทังๆที่ไม่ได้เป็นเจ้าถิ่น 
ในขณะที่เจ้าถิ่นเองอย่างยิหวา พยักหน้าช้าๆอย่างนึกทึ่งคำอธิบายของพี่เมี่ยงคำ 
" ปลาตีนตัวใหญ่ๆเขาเรียกว่า ปลากระจัง ลักษณะเด่นของปลาตีนก็คือ ตาจะโปนปูดบนหัว "
"อ่อ .. ป.ปลา ตาโปน อิอิ " วา อดไม่ได้ที่จะพูดออกมาด้วยความขำขัน 
"แหมๆ เรื่องแบบนี้ละ วาเก่งนัก เนอะ " ไม่แน่ใจว่า พี่เมี่ยงแดกดันหรือประชด 5555
" อ่อ..ลืมถาม จะถามว่า ปลาตีนกินอะไรเป็นอาหารล่ะคะ ?" วาเริ่มสงสัย
" ฟิชซ่ามั้ง ฟิชซ่าหน้าแมวน้ำด้วยนะวา "
พี่เมี่ยงตอบด้วยสีหน้าเรียบเฉยทำหน้าตายได้เนียนมากๆ อิอิ
... พลั่ก .. ได้ผลนี่แหละ ผลของการตอบยียวนนักล่ะ
มือน้อยๆแต่ทว่าหนักพอดูทุบกลางหลังพี่เมี่ยง อิอิ
" นี่แน่ะๆ อีกทีไหม ฟิชซ่าหน้าแมวน้ำ แหมๆ " คนทุบถามต่อ
" แหะ.. แหะ.. ล้อเล่นจ๊ะ ปลาตีนกินสาหร่าย ลูกกุ้ง ปลาตัวเล็กๆเป็นอาหารซิ " 
" พอถึงฤดูผสมพันธ์ ปลาตีนตัวผู้จะมีสีที่ลำตัวเข้มขึ้นกว่าเดิม 
เขาจะใช้ปากขุดหลุม โดยนำดินมากองวางบนปากหลุม
ความลึกของหลุมประมาณ 40-50 เซนมั้งวา ไม่แน่ใจประมาณนี้แหละ "
" ชาวบ้านเรียกกันง่ายๆว่า หลุมปลาตีน ไง เข้าใจยัง ? " 
" เจ้าคะ คุณพี่... เล่าต่อๆ กำลังน่าสนุก " วาเร่งให้พี่เมี่ยงเล่าต่อด้วยความอยากรุ้
" จากนั้น ตัวผู้จะม้วนหาง เป็นมุมฉากกับลำตัว ยกครีบหลังเป็นรูปเรือใบ "
" แล้วกระโดดสูงๆ ราว 15 เซนติเมตร พี่เมี่ยงตอบพลางมองหน้าวาถามกลับ
" วา รุ้ไหม ปลาตีนตัวผู้ทำแบบนั้นเพื่ออะไร ?"
" ไม่ทราบคะ วาไม่ใช่ปลาตีน " วาตอบหน้าตาย
" อ้าว ก็เขาทำเพื่อเรียกร้องความสนใจจากตัวเมียไง " 
วาถึงบางอ้อ เมื่อพี่เมี่ยงเฉลย
" แล้วถ้าปลาตัวเมียสนใจ เขาก็จะยกครีบหลังตั้งขึ้นแล้วรี่เข้าใกล้ตัวผู้ "
" จากนั้นปลาสองตัวก็จะจูงมือ เอ๊ย จูงครีบ เดินกระหนุงกระหนิงลงหลุมไป "
" 5555 จริงหรือเล่นที่พี่พูดน่ะ " วา ยังสงสัย คิดว่าพี่เมี่ยงพุดเล่น 
" เรื่องจริงซิ แหมๆ ล้อเล่นได้ไง " พี่เมี่ยงไม่ยอม
" เฮ้อ.. วานี่เป็นไกด์ที่ไม่ได้เรื่องเลย เนอะ " วาทำหน้าเศร้า รุ้สึกผิด
" อย่าคิดมาก วาเป็นคนในท้องถิ่นที่นี่ก็จริง แต่วาก็ไม่ได้เติบโตมากับธรรมชาติของที่นี่ นี่นา "
พี่เมี่ยงปลอบใจวาอีกครั้งที่เขาจับมือโยกหัวเหมือนเด็กคนหนึ่ง
" ธรรมชาติทุกสิ่งทุกอย่างมีคุณค่าในตัวของมันเอง เมื่อถึงกาลเวลาเปลี่ยนแปลงไป สิ่งแวดล้อมก็ต้องปรับเปลี่ยนตัวเองไปด้วย "
" เขาถึงบอกไงล่ะวา ว่า ..ธรรมชาติอยู่ได้ถ้าไม่มีมนุษย์ แต่มนุษย์จะอยู่ไม่ได้ ถ้าไม่มีธรรมชาติ "
" ทำไมล่ะคะพี่เมี่ยง ? " วาเอ่ยถามพี่เมี่ยง 
" ก็มนุษย์ชอบไง ชอบทำลายธรรมชาติน่ะซิวา โลกแปรเปลี่ยน อากาศแปรปรวนทุกวันนี้เพราะไม่ใช่ฝีมือมนุษย์หรอกหรือวา คิดซิ "
" อ๋อ.. วา เข้าใจแล้วค่ะพี่เมี่ยง ธรรมชาติอยุ่ได้ ถ้าไม่มีมนุษย์
แต่มนุษย์อยุ่ไม่ได้ ถ้าไม่มีธรรมชาติ "
วา ทวนคำพูดเหล่านั้นอย่างช้าๆราวกับให้คำพูดนั้นซึมซับเข้าไปในสมองของเธอ
" เข้าใจไหม ที่พี่บอกให้ฟัง ? " พี่เมี่ยง ถามยิหวา 
" เข้าใจค๊า .. เจ้าคุณปู่ ...."
วา ยื่นหน้าลอยหน้าลอยตาตอบ พร้อมออกวิ่งหนีมะเหงกของเจ้าคุณปู่ เอ๊ย ของพี่เมี่ยงอย่างรู้ทัน
ทำให้พี่เมี่ยงตอบยิ้มขำๆกับความทะเล้นของยิหวา 
ปูลมตัวหนึ่ง กำลังจะวิ่งลงรู กลับหยุดชะงักมองหน้าพี่เมี่ยงคำ 
ราวกับสงสัยว่า เจ้าคุณปู่อมยิ้มอะไรกันน๊า อิอิ ........
.................................
( ฉ า ง น้ อ ย ท ะ เ ล ไ ร้ ค ลื่ น ) 
  				

เพิงร้านขายอาหารริมหาดก่อนถึงชายเลน				

" กั้ง " เป็นภาษาทางใต้  

แต่คนภาคกลางอาจเรียกว่า " แมงดาทะเล "

จำได้ว่า ขายเป็นกิโลกรัมล่ะหลายร้อยทีเดียว				

หอยชนิดต่างๆที่แม่ค้านำมาวางบนแคร่ขายกันทางเดินริมหาด				

สภาพป่าชายเลนของแท้

ที่หาดแหลมโพธิ์ อ.ไชยา				

ส่วนภาพนี้ยังคงเป็นสภาพป่าชายเลน

แต่หากเมื่อใดน้ำทะเลสูง ก็กลับกลายเป็นชายหาดได้อีก

จนแทบมองไม่ออกว่า เป็นป่าชายเลน				

ชาวบ้านกับป่าชายเลน

โปรดสังเกต จะมีรากของต้นโกงกางผุดจากพื้นดินเยอะแยะไปหมดคะ				

ต้นไม้ใหญ่ยืนต้นที่เคียงคู่ป่าชายเลน

ไม่แน่ใจว่า เป็นต้นโกงกางหรือเปล่าคะ				

ทายซิคะ ว่า นี่เป็นภาพอะไรเอ่ย ?
...
....
.....
...... เฉลย ค่ะ .....

..... เป็นหลุม และ รอยเท้าของเจ้าปูลมตัวน้อยๆไงคะ				

ให้ทายอีกภาพคะ   เป็นภาพอะไรเอ่ย ?

^
^^
^^^
^^^^..... เฉลยอีกคะ ........ เป็นภาพหลุมที่ปลาตีนขุดไว้ไงคะ

ปลาตีนขุดหลุม แล้วนำดินมากองที่ปากหลุมคะ				

.....ประกาศจับ เจ้าจอมวายร้าย  " ปลาตีน " 

หน้าตาน่ารักไหมล่ะคะ  อิอิ 

.... เห็นหน้ากันชัดๆแล้ว  ใครจับได้

กรุณนำส่ง ที่สภอ. หลังเขานะคะ อิอิ				

....ยั่วน้ำลายใครบางคน อิอิ

.........ต้มยำน้ำใสปลาหมึก ......

(ฝีมือพี่ชายเค้าเองแหละ  555)				

..... ผัดหอยกระพง.....

หง่ำๆๆๆ อร่อยๆ อิอิ 

.....				

.... ผัดอะไรหว่า จำไม่ได้ ไม่สนๆ เพราะเราไม่ค่อยกินเนื้อ...

555555				

..... นี่ มี ยำด้วย ยำไรหว่า  5555

ขออภัยที่นำมายั่วน้ำลาย หิวๆๆ				

.....ไล่จับปูลมซะเหนื่อย ต้องล้อมวงกินข้าวแระ

อิอิ .....ฝีมือพี่ชายเองแหละ ฉางน้อยกินอย่างเดียว 

55555....

..................


( โปรดติดตามชมตอนต่อไปคะ เร็วๆนี้  อิอิ .....

...........ตั๊บแก....