แม่ของแม่

ครูกระดาษทราย

ใกล้ถึงวันแม่แล้ว หลายคนเขียนเรียงความถึงแม่  ข้าพเจ้าเองก็เคยเขียนเรียงความวันแม่เหมือนกัน  แต่จะมีใครคิดถึงหรือไม่ว่า  ยังมีคนสำคัญอีกท่านหนึ่ง  ซึ่งสำคัญไม่น้อยไปกว่าแม่ของเราเลย  แม่จะพาข้าพเจ้าแวะเวียนไปหา  ไปเยี่ยมเยือนท่านบ่อยครั้งมาก  ตั้งแต่ข้าพเจ้ายังจำความไม่ได้  จนบัดนี้หลับตาเดินไปก็ไปถึงบ้านท่าน  ซึ่งปัจจุบันท่านก็ไม่ได้อยู่ให้เราหาเสียแล้ว  แต่ถึงอย่างไรท่านก็ยังอยู่ในความคิดคำนึงถึงข้าพเจ้า  ใครกันหนอ
          
บ้านยายเป็นบ้านทรงไทยหลังใหญ่  อยู่ในสวนย่านชานเมือง  บ้านหลังนี้สร้างมานานเท่าไหร่ไม่ทราบได้  แต่แม่บอกว่าตั้งแต่แม่จำความได้ก็เห็นบ้านหลังนี้แล้ว  ข้าพเจ้าชอบมาบ้านยาย  เพราะมีสวนให้วิ่งเล่น  มีต้นจาก  ยายมักจะตัดลูกจากมาลอยแก้ว แล้วใส่น้ำแข็งให้เรากินกัน  แต่หน้าบ้านยายจะมีต้นพลู  ซึ่งมีกลิ่นเหม็นในความคิดของเด็ก ๆ อย่างข้าพเจ้า  แล้วขาดเสียมิได้เลย  ในสวนยายมีต้นหมาก  ต้นมะพร้าวมากมายหลายต้น  นอกจากนี้ก็มีต้นชมพู่ แสนหวาน  และผลไม้ในสวนอีกมากมาย  แต่มีต้นไม้ต้นหนึ่ง  คือต้นตะโกมันขึ้นอยู่หน้ารั้วบ้านที่มีท่าน้ำ  ข้าพเจ้ากับพี่ ๆ ซึ่งเป็นลูกของป้าบ้าง ลุงบ้าง ชอบมาเล่นน้ำกันตรงนั้น  หลังจากเล่นน้ำก็ไม่มีอะไรสนุกไปกว่า  การได้เก็บเอากาบหมากมานั่ง  แล้วผลัดกันลาก  บางครั้งก็พากันล้มกลิ้งคลุกฝุ่นไปตามๆ กัน  ข้าพเจ้าชอบบ้านยายมาก  
                    
ยายของข้าพเจ้าใจดี  และชอบแจกสตางค์ให้หลาน ๆ ซื้อของกิน ของเล่นอย่างสบายใจ  ข้าพเจ้ามีความสุขมากที่ได้มาหายาย  แม่จะไม่ให้ข้าพเจ้าซื้อลูกอม  มาม่า  หมากฝรั่ง  กินเลย เวลาแม่เห็นข้าพเจ้าก็จะโดนเทศนา หน้าคว่ำทุกที  แต่เมื่อไปบ้านยายข้าพเจ้าก็ได้ซื้อมาม่ามาแอบกินใต้ถุนเรือนกับพี่ ๆ โดยไม่ได้ต้ม  เรากินกันดิบ ๆ อร่อยจังใต้ถุนบ้านยายสูง  มีเสาต้นใหญ่ทำจากไม้ทั้งต้นจะว่าได้  ข้าพเจ้ากับพี่ ๆ  ชอบวิ่งเล่นลิงจับหลักเสมอ  เวลาจับหลักไม่ได้จับอย่างเดียว กอดเสาไว้แน่น  จนเสาบ้านยายเป็นมัน  เพราะลิงอย่างพวกข้าพเจ้าแท้ๆ  
วันหนึ่งแม่พาข้าพเจ้ามาที่บ้านยาย  แม่มักจะซื้อของมาฝากยายคราวละมาก ๆ ที่แม่ให้ข้าพเจ้าตามมาด้วยนี้  ก็เพื่อช่วยหิ้วของมาฝากยาย  แต่ข้าพเจ้าก็ยินดีอย่างยิ่ง  ครั้งนี้แม่ก็หอบหิ้วมาเหมือนเช่นเคย  พอแม่จะกลับบ้านข้าพเจ้าก็ไม่อยากกลับยายจึงให้นอนด้วย  ข้าพเจ้าดีใจน้ำตานี่ก็ได้ผลดีนะ   

ยามว่างยายจะเคี้ยวหมาก  วันไหนไม่ได้เคี้ยวยายจะหาวน้ำหูน้ำตาไหล หน้าที่ของข้าพเจ้าคือ ตำหมากให้ยาย  ยายจะนำใบพลูมาทาปูนสีแดง  แล้วก็ม้วน ใส่ตะบันหมาก  ใส่หมากตามลงไป  เครื่องปรุงหมากของยายมีแค่นี้ยายก็อร่อยแล้ว  ตำเสร็จก็กลับข้าง  เอาเหล็กที่ตำกลับข้างดันหมากเข้าปากได้เลย  ยายจะบ้วนน้ำหมากลงกระโถนประจำตำแหน่ง  ข้าพเจ้าต้องนำกระโถนน้ำหมากไปทิ้งให้ยาย  แล้วล้างมาวางไว้ที่เดิมอย่างสะอาด  ยายให้รางวัลเป็นเศษสตางค์ก้นเชี่ยนหมาก  เชี่ยนหมากยายมีสารพัดเหมือนกระเป๋าโดเรมอนเลย  แต่ที่น่าสนใจคือตะบันหมากของยายทำด้วยทองเหลืองมันวาว  ตอนเป็นเด็ก ข้าพเจ้าคิดว่ายายเรารวยจังเลย  ใช้ตะบันหมากเป็นทอง  แหะๆๆๆ
นอกจากนี้ก็มียาอมโบตันแบแผ่นๆ ห่อไว้ในกระดาษสีเงิน  มียาหอม  ยาลม  ยาดม  ยาหม่อง  ยาฉุน  โอยสารพัดที่เดียว  อีกอย่างที่ข้าพเจ้าชอบแอบเล่นคือมีดหนีบหมาก ไม่ได้สวยอะไรเลย แถมเคยหนีบเอามือข้าพเจ้ามาแล้วด้วย  มีดหนีบหมากทำด้วยเหล็กสีออกดำ  เพราะยางหมากกระมัง  ยายเล่นลับจนคมเลยบาดหลานจอมซนเข้าให้
     
ในขณะที่ยายเคี้ยวหมาก  ข้าพเจ้าก็เคยขอลองเคี้ยวเหมือนกัน  แต่มันไม่อร่อย บอกไม่ถูกมันเจ็บปากน่ะสิ  ข้าพเจ้ามักจะเคี้ยวหมากฝรั่งของหวงห้ามของแม่ที่บ้านยาย  ยายก็ไม่ได้ว่าสักหน่อย  กลับชมเสียอีกเพราะมีครั้งหนึ่ง ยายหยิบกะละมังล้างผักมายายบ่นว่ามันรั่ว  แหะๆๆ  ข้าพเจ้าตอนนั้นประมาณสัก ๖ ขวบมั้ง  ก็คายเอาหมากฝรั่งออกมาแล้วแปะที่ก้นกะละมังให้ยาย  ใช้การได้ยายกลับชม  
เรื่องของข้าพเจ้ากับยายมีมากเหลือเกิน  ข้าพเจ้ารู้สึกเป็นพระคุณอย่างสูงที่ยายได้มอบแม่ที่แสนดี  ให้กับข้าพเจ้ามา  ถ้าไม่มียายไฉนเลยข้าพเจ้าจะได้รู้จักกับแม่  แล้วข้าพเจ้าก็ไม่มีโอกาสแอบกินมาม่าดิบ ๆ กับหมากฝรั่ง  ซึ่งเป็นของต้องห้ามซึ่งแม่ประกาศว่าห้ามกิน  ถ้าแม่เห็นจะโดนทำโทษ  ตอนนี้ทั้งแม่และยายก็ไม่อยู่เสียแล้ว  ข้าพเจ้ากำลังเคี้ยวหมากฝรั่งพิมพ์เรื่องสั้นเรื่องนี้อยู่ อิอิอิ