เปรียบเทียบระหว่าง ร่าง รธน. ใหม่ กับ รธน. ปี 2540

กระต่ายใต้เงาจันทร์

เปรียบเทียบระหว่าง ร่าง รธน. ใหม่ กับ รธน. ปี 2540
	จำนวนมาตรา
-รัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 มี 336 มาตรา
-ร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ ปี 2550 มี 309 มาตรา
	อำนาจอธิปไตย
-ร่างใหม่ เพิ่มให้การปฏิบัติหน้าที่ของรัฐสภา คณะรัฐมนตรี ศาล รวมทั้งองค์กรตามรัฐธรรมนูญ และหน่วยงานของรัฐ ต้องเป็นไปตามหลักนิติธรรม
	สิทธิและเสรีภาพของชนชาวไทย มีการเพิ่มเติมในร่างฉบับใหม่ หลายประเด็น เช่น
-เพิ่มให้บุคคลย่อมใช้สิทธิทางศาลเพื่อบังคับให้รัฐต้องปฏิบัติตามบทบัญญัติในหมวดสิทธิและเสรีภาพนี้ได้โดยตรง
-เพิ่มคำว่า "ความพิการ" ในเหตุที่จะเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมไม่ได้
-เพิ่มความคุ้มครองจากการแสวงหาประโยชน์โดยมิชอบจากข้อมูลส่วนบุคคลที่เกี่ยวกับตน ทั้งนี้ ตามที่กฎหมายบัญญัติ
-เพิ่มรายละเอียดในสิทธิในกระบวนการยุติธรรมให้มากขึ้น
-เพิ่มเรื่องการห้ามหนังสือพิมพ์หรือสื่อมวลชนเสนอข่าวสารหรือแสดงความคิดเห็นทั้งหมดหรือบางส่วน หรือการแทรกแซงด้วยวิธีการใดๆ เพื่อลิดรอนเสรีภาพจะกระทำมิได้ 
-ระบุให้มีองค์กรของรัฐที่เป็นอิสระองค์กรหนึ่งทำหน้าที่จัดสรรคลื่นความถี่และกำกับการประกอบกิจการวิทยุกระจายเสียง วิทยุโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคม จากเดิมที่รัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 ไม่ได้กำหนดว่าต้องมีกี่องค์กร
-เพิ่มไม่ให้ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง เจ้าหน้าที่ของรัฐ หรือเจ้าของกิจการ ขัดขวางหรือแทรกแซงการเสนอข่าวหรือแสดงความคิดเห็นในประเด็นสาธารณะ
-ห้ามมิให้ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองเป็นเจ้าของกิจการหรือถือหุ้นในกิจการหนังสือพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ หรือโทรคมนาคม
-เพิ่มในสิทธิพิทักษ์รัฐธรรมนูญว่า ในกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งยุบพรรคการเมืองใด ให้เพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของหัวหน้าพรรคและกรรมการบริหารพรรคที่ถูกยุบและความผิดเกี่ยวกับการล้มล้างการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข
	แนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐ มีการเพิ่มเติมในร่างฉบับใหม่ หลายประเด็น เช่น
-ในเรื่องการจัดกำลังทหาร ได้เพิ่มให้รัฐต้องจัดอาวุธยุทโธปกรณ์ และเทคโนโลยีที่ทันสมัย จำเป็น และเพียงพอ
-เพิ่มรายละเอียดในแนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐด้านต่างๆ
-เพิ่มคำว่า "พระพุทธศาสนาซึ่งเป็นศาสนาที่ประชาชนชาวไทยส่วนใหญ่นับถือมาช้านาน" ในแนวนโยบายด้านศาสนา แทนการใส่คำว่า "พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาประจำชาติ
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
โครงการถักทอเครือข่ายพลังชุมชนเพื่อรณรงค์การมีส่วนร่วมในการจัดทำรัฐธรรมนูญ
สมาคมองค์กรสาธารณประโยชน์เพื่อสังคมไทยเข้มแข้ง (สXส) และ สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี
เปรียบเทียบ ระหว่าง ร่าง รธน. ใหม่ กับ รธน. ปี 2540
	สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร (ส.ส.)
จำนวนและที่มา
-ร่างใหม่ มี 480 คน แบ่งเป็น "ระบบเขตใหญ่เรียงเบอร์ไม่เกิน 3 คน" จำนวน 400 คน และ "ระบบสัดส่วน 10 เขต" จำนวน 80 คน
-รัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 มี 500 คน แบ่งเป็น "แบบเขตเดียวเบอร์เดียว" จำนวน 400 คน และ "ระบบบัญชีรายชื่อ" จำนวน 100 คน
     คุณสมบัติผู้มีสิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็น ส.ส.
-ร่างใหม่ตัดเรื่องการสำเร็จการศึกษาไม่ต่ำกว่าปริญญาตรีหรือเทียบเท่าออก
-ปรับปรุงเรื่องการสังกัดพรรค ให้คง 90 วันไว้ในกรณีทั่วไป แต่ปรับเป็น 30 วันในกรณียุบสภา
      คุณสมบัติต้องห้ามมิให้ใช้สิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็น ส.ส.
-เพิ่มมิให้ ส.ว.หรือเคยเป็น ส.ว.และสมาชิกภาพสิ้นสุดลงแล้วยังไม่เกิน 2 ปี
     อื่นๆ
-เพิ่มการห้ามควบรวบพรรคที่มี ส.ส.ในระหว่างอายุของสภาผู้แทนฯ
	สมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.)
จำนวน	
-ร่างใหม่ มี 150 คน แบ่งเป็น "เลือกตั้งจังหวัดละ 1 คน" จำนวน 76 คน และ "สรรหา" จำนวน 74 คน
-รัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 มี 200 คน จากการเลือกตั้งทั่วประเทศ
    คุณสมบัติผู้มีสิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็น ส.ว.
-ยังคงต้องสำเร็จการศึกษาไม่ต่ำกว่าปริญญาตรีหรือเทียบเท่า
    คุณสมบัติต้องห้ามมิให้ใช้สิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็น ส.ว.
-ไม่เป็นสมาชิกหรือผู้ดำรงตำแหน่งใดในพรรคการเมืองหรือเคยเป็นสมาชิก หรือเคยดำรงตำแหน่งและพ้นจากการเป็นสมาชิกหรือการดำรงตำแหน่งใดๆ ในพรรคการเมืองมาแล้วยังไม่เกิน 5 ปี นับถึงวันสมัครรับเลือกตั้งหรือวันที่ได้รับการเสนอชื่อ
-ไม่เป็น ส.ส.หรือเคยเป็น ส.ส. และพ้นจากการเป็น ส.ส.มาแล้วไม่เกิน 5 ปี นับถึงวันสมัครหรือวันที่ได้รับการเสนอชื่อ เดิมในรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 กำหนดไว้ 1 ปี
-ไม่เป็นบุพการี คู่สมรส หรือบุตรของผู้ดำรงตำแหน่ง ส.ส.หรือผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง
-ไม่เป็นรัฐมนตรี ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมืองอื่นซึ่งมิใช่สมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น หรือเคยเป็นแต่พ้นจากตำแหน่งดังกล่าวมาแล้วยังไม่เกิน 5 ปี
       อำนาจหน้าที่
-ลดอำนาจจากเดิมในรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 ให้อำนาจในการเลือกบุคคลเข้าดำรงตำแหน่ง แต่ในร่างใหม่นี้ ให้เพียงให้ความเห็นชอบบุคคลที่คณะกรรมการสรรหาส่งรายชื่อมา
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
โครงการถักทอเครือข่ายพลังชุมชนเพื่อรณรงค์การมีส่วนร่วมในการจัดทำรัฐธรรมนูญ
สมาคมองค์กรสาธารณประโยชน์เพื่อสังคมไทยเข้มแข้ง (สXส) และ สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี
เปรียบเทียบระหว่าง ร่าง รธน. ใหม่ กับ รธน. ปี 2540
	การมีส่วนร่วมทางการเมืองโดยตรงของประชาชน
-ลดจำนวนประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งในการเข้าชื่อเพื่อเสนอพระราชบัญญัติจากเดิม 5 หมื่นรายชื่อ เป็น 1 หมื่นรายชื่อ
-ลดจำนวนประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งในการเข้าชื่อเพื่อถอดถอนนักการเมืองและผู้ดำรงตำแหน่งระดับสูง จากเดิม 5 หมื่นรายชื่อ เป็น 2 หมื่นรายชื่อ
	ศาลรัฐธรรมนูญ
-ลดจำนวนเหลือ 9 คน จากเดิมในรัฐธรรมนูญ พ.ศ.2540 ที่ให้มี 15 คน
	ศาลยุติธรรม
-เปลี่ยนแปลงองค์ประกอบในคณะกรรมการตุลาการศาลยุติธรรม เป็นดังนี้
1.ประธานศาลฎีกาเป็นประธานกรรมการ
2.กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในแต่ละชั้นศาล ได้แก่ ศาลฎีกา 6 คน ศาลอุทธรณ์ 4 คน และศาลชั้นต้น 2 คน ซึ่งเป็นข้าราชการตุลาการในแต่ละชั้นศาล และได้รับเลือกจากข้าราชการตุลาการในแต่ละชั้นศาล
3.กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิจำนวนสองคน ซึ่งไม่เป็นข้าราชการตุลาการ และได้รับเลือกจากวุฒิสภา
	ศาลปกครอง
-เพิ่มอำนาจในการพิจารณาคดีพิพาทให้ครอบคลุมถึงองค์กรตามรัฐธรรมนูญ แต่ไม่รวมถึงการวินิจฉัยชี้ขาดขององค์กรตามรัฐธรรมนูญซึ่งเป็นการใช้อำนาจโดยตรงตามรัฐธรรมนูญขององค์กรตามรัฐธรรมนูญนั้น
	คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.)
เปลี่ยนแปลงองค์ประกอบคณะกรรมการสรรหา เป็นดังนี้
1.ให้มีคณะกรรมการสรรหา 7 คน เลือกผู้สมควรเป็น กกต.จำนวน 3 คน เสนอต่อประธานวุฒิสภา กรรมการสรรหาประกอบด้วย
1.1 ประธานศาลฎีกา
1.2 ประธานศาลรัฐธรรมนูญ
1.3 ประธานศาลปกครองสูงสุด
1.4 ประธานสภาผู้แทนราษฎร
1.5 ผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร
1.6 บุคคลซึ่งที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกาคัดเลือกจำนวน 1 คน
1.7 บุคคลซึ่งที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุดคัดเลือกจำนวน 1 คน
         2.ที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกาพิจารณาสรรหาผู้สมควรเป็น กกต. 2 คน เสนอต่อประธานวุฒิสภา
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
โครงการถักทอเครือข่ายพลังชุมชนเพื่อรณรงค์การมีส่วนร่วมในการจัดทำรัฐธรรมนูญ
สมาคมองค์กรสาธารณประโยชน์เพื่อสังคมไทยเข้มแข้ง (สXส) และ สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี
เปรียบเทียบระหว่าง ร่าง รธน. ใหม่ กับ รธน. ปี 2540
	คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
-เปลี่ยนการสรรหาจากให้วุฒิสภาเป็นผู้สรรหา เป็นให้มีคณะกรรมการสรรหา มีองค์ประกอบดังนี้ ประธานศาลฎีกา, ประธานศาลรัฐธรรมนูญ, ประธานศาลปกครองสูงสุด, ประธานสภาผู้แทนราษฎร, ผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร, บุคคลซึ่งที่ประชุมใหญ่ศาลฎีกาคัดเลือกจำนวน 1 คน, บุคคลซึ่งที่ประชุมใหญ่ตุลาการในศาลปกครองสูงสุดคัดเลือกจำนวน 1 คน
	การกระทำที่เป็นการขัดกันแห่งผลประโยชน์
-ให้นำข้อบังคับในการห้ามมิให้มีการกระทำที่เป็นการขัดกันแห่งผลประโยชน์ของ ส.ส.และ ส.ว.มาใช้บังคับแก่คู่สมรสและบุตรด้วย รวมถึง ผู้ถูกใช้ ผู้ร่วมดำเนินการ หรือผู้ได้รับมอบหมายจาก ส.ส.หรือ ส.ว.ให้กระทำการ
-กรณีการห้ามไม่ให้นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีเป็นหุ้นส่วนหรือถือหุ้นนั้น ให้รวมถึงคู่สมรสและบุตรที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะของนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีด้วย
	คณะรัฐมนตรี (ครม.)
- นายกรัฐมนตรีต้องเป็น ส.ส.และจะดำรงตำแหน่งติดต่อกันเกิน 8 ปีมิได้
- นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีไม่ต้องออกจากตำแหน่ง ส.ส.
	การควบคุมการบริหารราชการแผ่นดิน
-ลดจำนวน ส.ส.ที่จะเข้าชื่อเพื่อขออภิปรายไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรีลง จากเดิมสองในห้า เป็นหนึ่งในห้า
-ลดจำนวน ส.ส.ที่จะเข้าชื่อเพื่อขออภิปรายไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรีลง จากเดิมหนึ่งในห้า เป็นหนึ่งในหก
	การตรวจสอบทรัพย์สิน
-เพิ่มการเปิดเผยบัญชีแสดงรายการทรัพย์สินและหนี้สินของ ส.ส.และ ส.ว. นอกเหนือจากเดิมที่ให้เปิดเผยของนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรี
	คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.)
-เปลี่ยนองค์ประกอบในคณะกรรมการสรรหา เป็นดังนี้ ประธานศาลฎีกา, ประธานศาลรัฐธรรมนูญ, ประธานศาลปกครองสูงสุด, ประธานสภาผู้แทนราษฎร, ผู้นำฝ่ายค้านในสภาผู้แทนราษฎร
-ให้มีกรรมการ ป.ป.ช.ประจำจังหวัด โดยคุณสมบัติ กระบวนการสรรหา และอำนาจหน้าที่ให้เป็นไปตามที่บัญญัติไว้ใน พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการป้องกันและปราบปรามการทุจริต
	การแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญ
-ร่างใหม่เปิดโอกาสให้ประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งเข้าชื่อกัน 5 หมื่นรายชื่อ เสนอญัตติขอแก้ไขเพิ่มเติมรัฐธรรมนูญได้
ข้อมูลจาก
 หนังสือพิมพ์มติชนรายวัน 
ฉบับวันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2550
--------------------------------------------------------------------------------------------------------
โครงการถักทอเครือข่ายพลังชุมชนเพื่อรณรงค์การมีส่วนร่วมในการจัดทำรัฐธรรมนูญ
สมาคมองค์กรสาธารณประโยชน์เพื่อสังคมไทยเข้มแข้ง (สXส) และ สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี