::เซียนกบ::

ก่อพงษ์ พงษพรชาญวิชช์

ก่อพงษ์ พงษพรชาญวิชช์
		24  เมษายน 2550
เซียนที่ผมพูดถึง คือใครก็ได้ที่เก่งฉกาจในเรื่องที่ตนเองทำ เช่นเซียนไก่   ก็เก่งเรื่องไก่และสังเวียนของไก่   เซียนมวย ก็เก่งเรื่องหมัดมวยและเชิงชั้นของนักชก    เซียนไพ่ก็เก่งเรื่องกีฬาบัตร ถึงขนาดเปลี่ยนไพ่ ซ่อนไพ่  ตบตานักเล่นไพ่ด้วยกันโดยไม่มีใครจับได้แบบคาหนังคาเขา  อาจจะมารู้เอาก็ตอนที่สูญเงินไปแล้ว เป็นต้น
ผมรู้จักเซียนคนนี้ดี  เพราะเป็นคนบ้านเดียวกัน  ทุกปีที่ผมกลับไปเยี่ยมบ้านผมมักแวะหาเขา
บุญเฮียง  เป็นเซียนกบ   หมอนี่เก่งเรื่องจับกบแบบหาตัวจับยาก   เก่งถึงขนาดว่า เดิน ๆ ไปในท้องนาหน้าแล้ง  นิ่งและเงี่ยหูฟังก็รู้เลยว่าตรงไหนมีหรือไม่มีกบ   ความสามารถเฉพาะตัวนี้ยังไม่มีใครสามารถลอกเลียนแบบได้   ชาวบ้านรุ่นมีอายุแล้วไม่ค่อยมีใครพูดถึงเซียนคนนี้ในทางยกย่อง    รุ่นนั้นส่วนใหญ่หาว่าบุญเฮียงเป็นผีผลาญกบ    เขาจับกบมาขายได้วันละหลายร้อยบาท  จนทำให้หลายคนพูดคล้าย ๆ  กันว่ากบดับแนว ( สูญพันธุ์)  เพราะบุญเฮียง ( ที่จริงชาวบ้านเรียก   มัน )
กบเป็นสัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำ ผสมพันธ์นอกร่างกายของตัวเมีย   คืนฝนฉ่ำฟ้า    น้ำเจิ่งไปทั่วท้องนา   กบจะเรียกหากันเพื่อมาสืบเผ่ารักษาพันธุ์   ตัวเมียปล่อยไข่ออกมาเป็นสาย   ตัวผู้ขี่หลังปล่อยน้ำเชื้อให้ผสมกับไข่โดยอาศัยน้ำ   ไม่นานไข่นี้ก็จะกลายเป็นลูกอ๊อดสีเทา ๆ ดำ ๆ   หายใจด้วยเหงือกอาศัยอยู่ในน้ำ  โตขึ้นอีกหน่อยหางของลูกอ๊อดก็จะหายไปกลายเป็นกบตัวน้อย ๆ ตาแป๋ว ๆ กระโดดไปกระโดดมาบนบก  หามดหาแมลงกินไปเรื่อยแล้วก็โตขึ้นโตขึ้นกลายเป็นกบหนุ่มกบสาว และกบเฒ่ากบโถตามวงจรชีวิตของเขา
บุญเฮียงจับกบมาขายตั้งแต่ยังเป็นลูกอ๊อด  สนนราคา  20 ตัว ห้าบาท  เขาได้เงินเป็นกอบเป็นกำมาตั้งแต่กบอายุยังน้อย   เมื่อลูกอ๊อดรอดเงื้อมมือของบุญเฮียงกลายเป็นกบน้อยก็ต้องเผชิญความเสี่ยงต่อชะตากรรมอีกจากการธงเบ็ดไส้เดือนยาวบนลานดินตามคันนา   กบน้อยไม่ประสีประสาต่อเหยื่อล่อก็ได้ห้อยต่องแต่งดีดไปดีดมารอให้เซียนมาปลดใส่ข้องเอาไปขายตลาดเย็น
สัตว์ที่ออกลูกเป็นไข่มีธรรมชาติที่ช่วยให้รักษาเผ่าพันธุ์ได้อย่างเยี่ยมยอดคือปริมาณไข่ที่มากมายเกินนับกับความสามารถในการปรับตัวเข้ากับสิ่งแวดล้อมได้อย่างดีเยี่ยม   
ตอนเป็นลูกอ๊อดอยู่ในน้ำกบเหงือกก็อาศัยกอหญ้าน้ำและสาหร่ายหลบภัยจากสวิงและอวนถี่  พอมาเป็นกบน้อยก็อาศัยสีผิวที่เปลี่ยนให้ใกล้เคียงดินและน้ำโคลนในการพรางตัวครั้นเมื่อเป็นกบหนุ่มสาวที่สะสมอาหารไว้มากพอก่อนฤดูจำศีลกบก็ปรับตัวเข้ากับสัตว์ก้ามใหญ่อย่างปูได้ โดยก่อนหน้านั้นกบน้อยก็โดนปูหนีบร้องแอ้บ ๆ ลั่นทุ่ง    สองฝ่ายอยู่ร่วมกันแบบพึ่งพา   ปูให้รู  กบให้ความชื้น    ครั้นเมื่อชาวนาใช้ยาเบื่อปูเนื่องจากอยู่ร่วมกับปูไม่ได้เพราะปูกัดข้าว   กบก็เลยไม่มีรูปูให้อาศัย   ต้องแอบหลบภัยมนุษย์อยู่ตามใบไม้แห้ง กอหญ้า ตามคันนา   บุญเฮียงไม่ต้องออกแรงขึดรูปูเพื่อเอากบให้ยากเหมือนแต่ก่อน   แต่ทำเสียงเหมือนอะไรซักอย่าง  เขาก็รู้ว่ากบอยู่ตรงไหน  จับกบสบายจริง ๆ เลยหมอนี่
บุญเฮียง เคยถามเพื่อนรุ่นน้องที่ริจะเป็นเซียนกบแข่งเขาว่า  รู้ไหมเวลากบเข้าแงบ  มันหันหน้า หรือถอยหลัง  เซียนรุ่นน้องอึ้ง  เพราะไม่เคยสังเกต   บุญเฮียงเฉลยว่า  เขาเองเคยปีต้นไม้สังเกตพฤติกรรมของกบที่จะเข้าไปกินเหยื่อพวกปลาเน่าในอุปกรณ์จับกบที่เรียกว่าแงบ  ที่เป็นไม้ไผ่สานมีลักษณะเหมือนมือพนมหลวม ๆ อูม ๆ มีทางเข้าทางเดียว  เข้าแล้วออกไมได้  จะเอากบออกจากแงบก็ต้องแกะและดึงฝาแงบออก  แน่นอน กบเปิดฝาแงบออกมาจากที่ขังตัวเองไม่ได้    กบถอยหลังเข้าแงบ   ดูๆ แล้ว สัตว์ครึ่งบกครึ่งน้ำที่ร้อง อ๊บ อ๊บ เล่นน้ำฝนข้ามทุ่งคงคิดน้อยคิดใหญ่อยู่เหมือนกันว่าหันหน้าเข้านี่คงออกไม่ได้   แต่หันหลังเข้าก็เสร็จเซียนบุญเฮียงเหมือนเดิม
วิธีการจับกบมีหลายวิธี  ที่ดาด ๆ ใครก็ทำได้คือ ธงเบ็ดเหยื่อไส้เดือนยาวตามลานดินตลอดแนวคันนา  หรือถ้าน้ำงวดก็ลงไปทำลานกบในแปลงนาก็ได้   ที่แปลกขึ้นไปอีกหน่อยคือยิงด้วยลูกดอก  วิธีนี้บุญเฮียงเล่าว่าต้องมือถึงจริง ๆ  หน้าแล้งกบตัวใหญ่มักอาศัยอยู่ในน้ำ นาน ๆ จึงจะโผล่หัวขึ้นมาหายใจ เซียนอย่างเขาสามารถเอาลูกดอกยิงเอาได้   แต่นั่นก็ไม่แปลกเท่ากับการนิ่งและฟังเสียงแล้วจับเอาที่ว่าไปแล้ว
 ทุกวันนี้มีคนเลี้ยงกบขายเป็นล่ำเป็นสัน   พ่อพันธุ์แม่พันธ์ของกบราคาคู่ละหลายพันธุ์บาท  ฟาร์มกบก็มีหลายฟาร์ม  เลี้ยงแบบครบวงจรก็มี   ที่ว่าครบวงจรคือผลิตอาหารกบ  ขายแม่พันธุ์กบ   ขายลูกอ๊อด  ขายกบน้อย   ขายกบใหญ่  ขายซากกบ( สตั๊ฟ )   ขายรูปกบ   ขายวีซีดีการเลี้ยงกบ   ขายสื่อการสอนเรื่องวงจรชีวิตกบ   ตั้งชื่อลูกว่าน้องกบ พี่เคโร๊ะ  หรือแม้แต่จ้างลูกจ้างก็เลือกเอาที่ชื่อหนูกบ    หลายฟาร์มไปได้   หลายฟาร์มหยุดกิจการเพราะคู่แข่งมากคุมราคาที่ตกลงเรื่อย ๆ ไม่ได้  และแม้จะมีการแปรรูปกบเป็น กบแห้ง กบผง  หนังกบทอดกรอบสำเร็จรูป  กระเป๋าถือ-  เข็มขัดหนังกบ หรือแม้แต่หนังกบสำหรับซอด้วงชั้นเลิศ  ราคาของกบก็ไม่ดีขึ้น   คนที่ทำต่อได้ก็คือคนที่มีสายป่านยาว   คนสายป่านสั้นเปลี่ยนอาชีพไปเป็นแรงงงานจับจ้างในกรุงเทพฯแล้วหลายราย
เซียนบุญเฮียง ก็ไม่ใช่ข้อยกเว้น   ทุกวันนี้เขาเป็นลูกจ้างในฟาร์มกบของครูเชิด  มีหน้าที่คัดเลือกพันธุ์  ผสมพันธ์กับ   วิธีการของบุญเฮียงแม้ออกจะดั้งเดิมและซื่อๆ   ก็ใช้ได้ผลดี   เขาหลอกให้กบนึกว่าเป็นฤดูผสมพันธ์โดยการฉีดน้ำเป็นฝอยขึ้นไปในอากาศแล้วให้ตกลงมาในอ่างปูนที่มีกบผู้เมียอยู่ด้วยกัน  ขณะที่ฝนตกลงมาเป็นสายเขาก็ตีปี๊บเป้งๆ  เลียนเสียงฟ้าที่ร้องลั่นและครางเป็นระยะ    ได้ผล   ตัวเมียวางไข่เป็นสายยาว  ตัวผู้ขี่หลังปล่อยน้ำเชื้อ   เผ่าพันธุของกบก็ยังดำรงอยู่ได้  แม้จะไม่ใช่ท้องนาก็ตามที
กบที่บุญเฮียงดูแล  ราคาขายสูงถึงคู่ละพันธุ์   ไม่ใช่คู่ละ 20 บาทอย่างที่เขาเคยขายสมัยเป็นเซียนไร้สังกัด เจ้านายของบุญเฮียงกล่าวยกย่องชื่นชมเขาต่อหน้าคนอื่น ๆ เสมอ   หลายคราวเซียนกบเคยไปเป็นวิทยากรสอนเรื่องวงจรชีวิตกบในห้องเรียนชั้นประถม   เด็ก ๆ ชอบเพลงกบเล่นน้ำของเขามาก   ผู้ปกครองของเด็กจึงเรียกเซียนกบว่าเป็นอาจารย์ตามลูก ๆ ของตนด้วย
ปิดภาคเรียนปีนี้ผมกลับไปบ้านปู่ และได้ไปไหว้ครูเชิดที่เคยสอนตอนผมเรียนชั้น ป.3  ผมถามหาเซียนบุญเฮียง  ครูบอกว่าเซียนท่านขึ้นสวรรค์ไปแล้ว
อ้าว  ทำไมล่ะครับ  เขาเพิ่ง  50 เศษ ๆ ไม่ใช่หรือครับ
ใช่ เพิ่งย่าง  51 เอง    เขาถูกงูกัด   ตอนสาธิตการจับกบแบบพิสดาร   กว่าจะเอาไปส่งหมอได้  เซียนก็ตัวเขียวแล้ว   โดนงูเห่ากัดที่ทุ่งนาโน้น   ครูชี้มือขึ้นท้องฟ้า   แสดงว่าทุ่งนาอยู่ไกลมาก  
	โชคดีที่อาจารย์บุญเฮียงไม่มีลูกเมีย   ไม่งั้นผมคงต้องเลี้ยงดูลูกเมียเขาเหนื่อยแย่  ครูพูดยิ้ม ๆ   เป็นไงบ้างอาชีพการงาน  ครูถามผม
	ยังเรื่อย ๆ ครับ  ผมกำลังทำวีซีดีสารคดีเรื่องคนค้นกบ   กะว่าจะมาขอยืมตัวเซียนบุญเฮียงของครูไปเป็นคนเดินเรื่อง   น่าเสียดายนะครับ  ผมมาไม่ทัน
	อืม...เขาไปดีแล้ว   แต่ตอนจะสิ้นน่ะดิ้นเหมือนกบถูกลูกดอกยังไงยั้งงั้นแหละ    
	อืม..บรื๋อ ... ทั้งผมและครูขนลุกโดยไม่ได้นัดหมาย