เขาเล่าว่า...(สยามนิรมิต)... กลับมาเล่า

รดา

นำเสนอศิลปวัฒนธรรมไทยในรูปแบบใหม่ ณ โรงละครรัชดาแกรนด์เธียเตอร์				

เขาเล่าว่า การแสดงทั้งหมดแบ่งออกเป็น 3 องก์ องก์แรกจะเป็นการแสดงวิถีชีวิตของคนไทยภาคต่างๆ ส่วนองก์ที่ 2 จะเป็นความเชื่อในเรื่องของนรก สวรรค์และหิมพานต์ สุดท้ายคือองก์ที่ 3 จะเป็นเทศกาลงานบุญต่างๆของคนไทย ตลอดทั้งปีว่ามีเทศกาลอะไรบ้าง และที่สำคัญการแสดงทั้งหมดนี้จะไม่มีบทพูดเลย เพราะฉะนั้นเป็นเรื่องท้าทายอย่างมากสำหรับนักแสดงที่ในเวลา 80 นาทีของการแสดง ที่นักแสดงจะต้องสื่อทุกท่วงท่าผู้ชมเข้าใจมากที่สุด
				

 เขาเล่าว่า อาณาจักรล้านนา ฉากวัดพระสิงห์ดูคุ้นตา  ชาวเมืองต่างร่วมขบวนเพื่อไปงานอะไรซักอย่าง  พวกเขากำลังจะไปงานยี่เป็งหรืองานลอยกระทงนั่นเอง องค์มหาราชาเป็นผู้ปล่อยโคมลอยขึ้นสู่ท้องฟ้า ตามความเชื่อที่ว่าทุกข์โศกโรคภัยจะลอยตามโคมไปด้วย
				

 เขาเล่าว่า ฉากสีฟ้าครามเหมือนผืนน้ำเข้ามาแทนที่ การเล่นแสงและเงาทำให้ดูเหมือนกับละรอกคลื่นใต้ท้องทะเล มีหนังตะลุงออกมาบ่งบอกให้รู้ว่าเป็นการแสดงของภาคใต้ โนราห์ออกมาร่ายรำอย่างพร้อมเพรียง ฉันว่าเสียงเพลงพื้นบ้านแต่ละแห่งก็มีเอกลักษณ์ของแต่ละท้องถิ่น อย่างเช่นที่ภาคใต้นี้เสียงดนตรีที่ได้ยินก็ทำให้รู้สึกสนุกสนาน เรือสำเภาขนาดใหญ่แล่นออกมาจากด้านซ้ายของเวที มีผู้คนอยู่เต็มลำเดาว่าคงจะมาค้าขาย แล้วก็ใช่จริงๆพอพวกเขาลงมาจากเรือสำเภาลำนั้น ต่างก็หอบของลงมาด้วย ไม่ว่าจะเป็นผ้า แจกันลวดลายวิจิตรสวยงาม เพื่อมาค้าขายกับชาวบ้านที่อยู่ในละแวกนั้น 				

 เขาเล่าว่า  ฉากภาคอีสานในบรรยากาศที่คนหนุ่มสาวต่างร้องรำเซิ้งกันอย่างสุดฤทธิ์สุดเดช เหมือนกับว่าอยู่ในเหตุการณ์จริงด้วย ก่อนจะลาจากภาคอีสานยังได้เห็นความเร้นลับของนางอัปสราที่ยืนตระหง่านอยู่ภายในฉากปราสาทหิน พร้อมกับมีบริวารร่ายรำในเงาสลัวๆ
       
       ภาคสุดท้ายขององก์ 1 คือภาคกลางที่วิถีชีวิตของคนไทยที่อาศัยอยู่ในภาคกลางจะมีความผูกพันกับสายน้ำอย่างแยกไม่ออก ตอนแรกฉันก็สงสัยว่าจะมีแม่น้ำลำคลองอยู่บนเวทีได้อย่างไร แต่ที่นี่เขาทำได้จริงๆ เพราะเผลอคิดแป๊ปเดียวฉันก็เห็นน้ำเอ่อท่วมจนเต็มขอบเวทีด้านหน้าก่อเกิดเป็นลำธารสายหนึ่ง แล้วชีวิตก็เริ่มต้นเมื่อตอนรุ่งอรุณที่ได้ยินเสียงไก่ขัน ชายคนหนึ่งล้างหน้าแปรงฟันแถมกระโดดน้ำดังตูมอยู่บริเวณท่าน้ำเล็กๆ ใช่แล้ว...เขาลงไปเล่นน้ำบนเวทีจริงๆ แต่ความอัศจรรย์ยังไม่หมดแค่นั้น เพราะเวลาผ่านไปอีกไม่กี่นาทีก็มีเรือที่แจวโดยพระภิกษุสงฆ์ออกมาบิณฑบาต ถึงตอนนี้ฉันได้ยินเสียงไหลเย็นของน้ำพลอยทำให้จิตใจสดชื่นไปด้วย
				

เขาเล่าว่า มีฉากนึง กล่าวถึงการที่เรานับถือศาสนาพุทธทำให้มีความเชื่อเกี่ยวกับเรื่องบาปบุญคุณโทษหรือนรก สวรรค์รวมอยู่ด้วย ก็อย่างที่รู้ๆกันอยู่ว่าใครทำชั่วเมื่อครั้งยังมีชีวิต ตายไปก็ต้องตกนรกหมกไม้ ที่ฉันเกริ่นมาข้างต้นถือเป็นเรื่องราวขององก์ 2 ที่เริ่มต้นด้วยนรกภูมิ แสงสีที่ใช้เป็นสีแดงดูรุ่มร้อน กระทะทองแดงแบบที่เคยได้ยินได้ฟังมาเคลื่อนมาอยู่ตรงหน้า มียมราชมาคอยบงการการลงทัณฑ์ เหล่าภูตผีปิศาจที่ต้องโทษร้องโอดโอยจากคำสั่งลงโทษจากยมราช เสียงแหลมวี๊ดของเปรตดังกึกก้อง ฉับพลันฉันก็เห็นเปรตตัวสูง มือไม้ยาวรุ่มร่ามผิดมนุษย์โผล่ขึ้นมาแลดูน่ากลัวยิ่งนัก ฉันยอมรับว่าการแสดงชุดนี้จะทำให้สะพรึงกลัวและรีบทบทวนความผิดของตนเองทันที 				

เขาเล่าว่า  พิศวงกับภาพตรงหน้าที่มีสัตว์ในหิมพานต์ออกมาร่ายรำ นี่ต้องเป็นดินแดนที่เรียกว่าป่าหิมพานต์แน่เลย ว่ากันว่าเป็นดินแดนที่น่าพิศวงระหว่างสวรรค์และนรกในจินตนาการ    
       เวลาเดินไปอย่างรวดเร็ว ทุกการแสดงสะกดให้หยุดมองด้วยความตะลึง นั่น..นางมณีเมขลาร่ายรำโดยใช้ลูกแก้วที่ส่องแสงเรืองรอง หลอกล่อรามสูร แล้วล่องลอยขึ้นทะยานสูงท้องฟ้าชั้นดาวดึงส์ที่มีเหล่าเทพยดาบรรเลงเพลงขับกล่อมอยู่บนสรวงสวรรค์ มาถึงตอนนี้รู้สึกเหมือนได้ดูภาพเขียนชั้นดีของเหล่าศิลปินมีชื่อ
การแสดงทั้ง 2 องก์ ทำให้เกิดความรู้สึกซาบซึ้งในศิลปะวัฒนะธรรมของไทยยิ่งนัก แต่ยังไม่หมดแค่นั้น เพราะองก์ที่ 3 ซึ่งเป็นตอนสุดท้ายนี้ได้เล่าเรื่องราวที่สืบเนื่องจากการนับถือศาสนาพุทธของคนไทยและนิสัยซึ่งรักสงบแต่ก็ชอบงานรื่นเริงสนุกสนาน ผ่านประเพณีและงานบุญมากมาย
ได้เห็นงานปอยส่างลองของชาวไต ประเพณีบวชนาค การแห่เทียนพรรษา งานรดน้ำสงกรานต์ แห่ผีตาโขน และที่ตื่นตาตื่นใจที่สุดเห็นจะเป็นงานลอยกระทงของจังหวัดสุโขทัย ที่มีนางนพมาศอยู่ในกระทงยักษ์ นอกจากนี้ชาวบ้านยังออกมาร่วมงานลอยกระทงกันอย่างคับคั่ง แถมถือกระทงมาคนละอัน ส่วนใครที่มีคู่หมายก็ใช้กระทงอันเดียว ขอขมาพระแม่คงคาเสร็จต่างก็ปล่อยกระทงในมือลงสู่ผืนน้ำเบื้องหน้า แลดูงดงามยิ่งนัก

 				

 เขาเล่าว่า หลังจากจบการแสดงชุดสยามนิรมิตนี้ ทำให้จิตใจหนุ่มลูกทุ่งของเขาเต็มตื้นไปด้วยความรักในชาติและวัฒนธรรมประเพณีที่ดีงามของไทย ไม่ว่าจะเชื้อชาติหรือศาสนาไหน แต่เมื่ออยู่บนผืนแผ่นดินไทย พวกเราทุกคนก็คือคนไทยเหมือนกัน
 				

 


.. วันนี้ ฉันจะไปดู เพื่อพิสูจน์ความรู้สึกความเป็นคนไทย .. 



ที่มา : http://www.rssthai.com/reader.php?t=travel&r=2078
				

 วันนี้..อุตส่าห์พยายามทำตัวให้ว่างๆ สุดๆ  มิวาย เจ้านายบอกว่า...ฤกษ์ดี 
    เราย้ายห้องกันวันนี้หละกัน ดู.. ดู.. ย้ายห้อง! แล้วจะเสร็จกี่โมงล่ะนี่ ฝ่ายบุคคลเอกสารมากมายมหาศาล เฮ้อ ย้ายห้อง... ย้ายห้อง .... กว่าจะเสร็จหันไปดูนาฬิกา ตายหละหว่า อีกห้านาที ห้าโมง!  ไปหละค่ะ เจ้านายยยยย
    ทางด่วน..ทางด่วนเท่านั้น ต้องกลับไปรับแม่  เฮ้อ..พญาไท กลับไป นนท์ จากนนทบุรี กลับมา รัชดาฯ กำ! เริ่มแสดงสองทุ่ม จะทันไม๊???เนี่ย ... พอขึ้นทางด่วนปั๊บ แม่โทรมา
      ..  แม่เรียบร้อยแล้วนะ ถึงไหนแล้ว ?? 
      ..จายเย็นแม่ นู๋กะลังขึ้นทางด่วน..
      ....................แปลงร่าง....................(55555)
      ...30 นาทีต่อมา 
      จอดรถเสร็จเข้าบ้าน เห็นแม่..โอ้โห สวยเกินหน้าเกินตาไปปะนี่คะ??
      เรารึ..เสื้อผ้าไม่ได้เปลี่ยน เหมือนเดินตามคุณนายไงไม่รู้ เฮ้อ..
       อาบน้ำไม๊นู๋? เสียงแม่ถาม ...
      ..ไม่หละแม่  ไปเหอะ เดี๋ยวกินข้าวไม่ทัน นู๋หิววววว...
      ..เรื่องกินกะนอนนี่เรื่องใหญ่เสมอนะเราน่ะ...ปาฐกถาได้เริ่มขึ้นแล้ว.....
      (คิดดูอยู่ด้วยกันอีกตั้งนานจะมีอีกกี่เรื่องเนี่ยยยยยย)
      รถติดมากกกก 17.55 ยังไม่พ้นนนทบุรีเลย เฮ้อ... 
      หิวนี่สิเรื่องใหญ่..แม่ หิว มะ?  ไม่เท่าไรหรอก...แม่ตอบ
      อ่ะ ตอบงี้แสดงว่าหิวแน่ๆ งั้นคาร์ฟูร์รัชดานะแม่ กินข้าวก่อน..
      .. เดินเข้าไปใน Food โอ้โห นี่คนกุงเตบ มะทำกับข้าวกินกันเลยหรือไง
     คนมันถึงได้เยอะอย่างนี้เนี่ย...Black Canyon ดีกว่าแม่ เร็วหน่อย นะ นะ..
     กินข้าวเสร็จ ....   กว่าจะได้ไปถึงโรงละคร ก็เกือบจะสองทุ่มเข้าไปแล้ว
     ที่แรกที่เข้าไป ในโรงละครก็คือ ห้องน้ำ เพราะมันติดกับลานจอดรถ
   ...(ส่ายหัว...ห้องน้ำมะสวยเล๊ยยย) ติ ..



				

ก่อนจะเข้าประตูมีการแสดงให้ดู มีรำไทย มีช้าง มีแพะ เอ..มาเที่ยวสวนสัตว์ป่าวหว่า?
 ตรวจบัตรแบบเข้มแข็งมากกกก ประตูแรก เจาะรูไปหนึ่งรู
 เอ้า..ผ่านประตูที่สอง เจาะบัตร ไปอีกหนึ่งรู 
 ห้ามถ่ายวิดีโอ มือถือที่มีกล้องก็ห้ามเปิด เลยไม่ได้รูปมาเลย 
แม่หันมากระซิบเบาๆ ทำตัวให้เหมือนคนนะลูก เขาห้ามเอาสุนัขเข้า!
นั่น ...มุขแม่...พูดเสร็จก็เดินยิ้มนำหน้าไป 
ตรงกลางก่อน เข้าห้องมีเวทีฟ้อนรำ ชาวต่างชาติ ถูกแม่สาวฟ้อนรำ ต้อนขึ้นไปรำจนได้ 
อีกคน สาวเกาหลี ดูเธอมีแววรำไทยได้ดีทีเดียว ..มีบ้านเรือนไทย มีผ้าไทย (หนีไม่พ้น OTOP)
มีการแสดงตลอดทางเดินเข้าโรงละคร ..
  สองทุ่มตรง เพลงสรรเสริญพระบารมีดังขึ้น ทุกคนก็ยืนตรง 
(เหมือนโรงหนังเนอะ.. ต่างกันที่โรงหนังยังมี soft drink ให้ แต่นี่มะมีน้ำสักแก้ว)
 แถมห้ามเอาเข้าไปด้วย

				

  การแสดงเริ่มขึ้นที่ประเพณีสี่ภาคของไทย 
  สวยงาม..อืมม.. ดูแล้วเราเข้าใจ แสดงว่าเรายังคงมีความเป็นไทย
  แต่..เอ..แล้วชาวต่างชาติล่ะจะเข้าใจไม๊เนี่ย??
 ยิ่งการแสดงที่เกี่ยวกับนรกสวรรค์เขาจะเข้าใจว่ายังไงนะ อยากรู้จริง..
 การแสดงพยายามสื่อให้เห็นว่านรก ร้อน วุ่นวาย ไม่สวยงาม
 ส่วนสวรรค์ สวยงาม ร่มรื่น ไม่วุ่นวาย ..
..แต่เราน่ะนะ ..นึกในใจ สวรรค์จะสงบได้ไง(ว้า) ในเมื่อพระอินทร์ยังมีมเหสีตั้งสี่คน??..  แล้วตกลงพระอินทร์ นับถือพุทธ หรือ อิสลาม?! 
ฉากสวรรค์นี่หละ ..เริ่มหละ มีตัวไรไม่รู้  ไม่รู้จัก คชสีห์ เห็นแม่ว่างั้น..รู้จักแต่ราชสีห์กับหนู 
ใครรู้ช่วยอธิบายหน่อย เรื่องตัวแปลกๆเนี่ยน่ะ ไม่รู้จริงๆ
อีกตอน ..มีคนใส่หัวโตๆออกมา เราก็บอกแม่ว่า ผีตาโขน อ่ะแม่ 
แม่บอกไม่ใช่ นี่มันหัวโต ของกลองยาว ...แป่ว... หน้าแตก (ตู คนไทยรึป่าวเนี่ย?)
				

... ในฉากนึง มีผู้หญิงวิ่งถือลูกแก้ว (she รำหรือเต้น jazz dance มะรู้ รำได้มันมาก)  ออกมา แม่หันมาถามว่ารู้จักไม๊เนี่ย
โห..แม่.. รู้สิ ผู้หญิง(ไม่เรียบร้อย)เล่นลูกแก้วมีอยู่คนเดียว ก๊อ นางเมขลาไงแม่..
นีกในใจ..ยัยนี่ออกมา เดี๋ยวฝนตกแน่ จะเปียกไม๊ว๊า....
ไม่ทันไร ...รามสูรเหาะมาแระ เอาขวานขว้างยัยคนเล่นลูกแก้ว เปรี้ยงเดียว ฝนตกเลย ...แน๊ะ..มีขว้างซ้ำด้วย ขวานหรือมูมเมอแรงเนี่ย ?? ขว้างไปแล้วกลับมาได้ด้วย.. ทีนี้ฟ้าผ่าใหญ่เลย ...

.. การแสดงสี่ภาคที่มันส์สุด คงหนีไม่พ้นการแสดงของภาคอีสาน เสียงดนตรีพื้นบ้านเป็นต่ออยู่แล้ว นี่ถ้า Add-on เอาโปงลางสะออนเข้ามาด้วยนี่ จะมันส์กว่านี้อีก (คิดไปโน่น)  ...ไม่ได้ดูไม้ไผ่สองอันกระทบกันมานานมาก ดูแล้วยังนึกอยากกระโดดข้ามไม้ไผ่นั่นบ้างจัง ..

 
				

  
  บนเวที มีแม่น้ำ..ประเพณีที่ขาดไม่ได้ คือลอยกระทง มีการให้คนดูได้ลงไปลอยกระทงด้วย.. มีชีวิตความเป็นอยู่แบบไทยๆ อาบน้ำในแม่น้ำ (แต่แปลก คนเมื่อก่อนทำไม อาบน้ำไม่ถอดกางเกงหว่า ??) อาบแบบรวดเร็ว... แม่บอกว่า..เขาอาบน้ำเหมือนเราเลยนะน่ะ  " ...อาบน้ำฉบับย่อ..." 
    (..เคยถามแม่ว่าการกรวดน้ำแบบเต็มกับแบบย่อได้ผลเหมือนกันไม๊ แม่ตอบว่าเหมือนกัน เราก็เลยบอกแม่ว่า..งั้น.. นู๋อาบน้ำฉบับย่อ ก็ได้ผลเหมือนกับการอาบน้ำฉบับเต็มเหมือนกัน...)

   การแสดงผ่านไปหลายชุด บางสถานที่ก็รู้จัก บางที่ก็ลืม นึกไม่ออกว่าจังหวัดไหน (คนไทยรึเปล่า?)   .. 80 นาทีผ่านไปไวเหมือนโกหก เหมือนแป๊บเดียวเอง.. จบลงแบบสวยงาม คงต้องไปทำการบ้านอีกหลายอย่างเลย ที่นึกไม่ออก จำไม่ได้ หรือบางอันที่ไม่รู้จัก เพราะกลัวจะโดนถามว่า คนไทยรึเปล่า?

... ออกมาจากโรงละคร ผู้หญิงคนนึงรีบเปิดโทรศัพท์แล้วคงโทรไปเม้าท์กับเพื่อน ว่า โห สวยงามมากวัฒนธรรมประเพณีไทย น่าดู น่าชม เป็นที่สุด ดีใจที่เกิดมาเป็นคนไทย เสียดายที่เพื่อนของเธอไม่ได้มา... แต่มาสะกิดใจนิดนึง ...ตรงที่ได้ยินเธอพูดว่า ...ตกลง 24-25 ธันวาคมนี้ ฉลองคริสต์มาสกันที่ไหนจะได้โทรจองร้าน?!... เฮ้อ......สยามนิรมิต.....