บทความ : วันวัน..ทหารทำอะไร

..สายลมทะเล..

สงครามก็ไม่มี แล้ววันวันทหารทำอะไร  ..นั่งถอนหายใจให้หมดวัน เช้าชามเย็นชาม กินเงินภาษีประชาชน เข้างานสิบโมงเช้าก้าวเท้าออกสามโมงเย็น แล้วรอรับเงินสิ้นเดือนหรือ..
ผมได้ยินคำถามประเภทนี้บ่อยๆ  ได้แต่ยิ้มให้กำลังใจคนถูกถาม  เอาใจช่วยให้สามารถหาคำอธิบายง่ายๆ ให้เขาเข้าใจ  ..มานั่งนึกๆ ดู การอธิบายเหตุผลบางเรื่อง  โดยเฉพาะเรื่องที่อธิบายให้กับตัวเอง..ไม่ใช่เรื่องง่ายเลย  ยิ่งเป็นสิ่งที่มองไม่เห็นจับต้องไม่ได้  ยิ่งหาคนเข้าใจยากเต็มที
พลังอำนาจของชาติมีหลักๆ อยู่สี่ห้าประการ  ที่ทำให้ชาติดำรงสภาพของความเป็นชาติอยู่ได้  พลังอำนาจเหล่านั้นก็เช่น พลังอำนาจทางทหาร พลังอำนาจทางการเมือง พลังอำนาจทางเศรษฐกิจ และพลังอำนาจทางสังคม  หากพลังอำนาจด้านใดด้านหนึ่งเสื่อมถอยหรือล่มสลายลง  ย่อมส่งผลกระทบต่อพลังอำนาจด้านอื่น รวมถึงความเป็นชาติอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
นักการทหารคนหนึ่งเคยพูดไว้ตอนยังไม่ตายว่า (ถ้าพูดตอนตายไปแล้วนี่ ผมจะเป็นคนแรกที่ออกวิ่ง) ..ชาติอาจสูญเสียพลังอำนาจอื่นๆ ได้ทุกด้าน  เราอาจอ่อนแอลง เราอาจต้องใช้เวลาในการฟื้นฟูสภาพ แต่เราจะยังคงอยู่..และชาติยังคงเป็นชาติ  ..พลังอำนาจหนึ่งเดียวที่จะยอมให้เสียไปไม่ได้  คือพลังอำนาจทางทหาร ..วันใดที่เราต้องรบ วันใดที่เราต้องทำสงคราม เราต้องชนะ ..ความพ่ายแพ้หมายถึงสิ้นชาติ..พลังอำนาจทุกด้านล่มสลายและเปลี่ยนมือไปเป็นของคนอื่น  ชีวิตประชาชนทุกชีวิตขึ้นกับทิศทางที่ผู้ชนะขีดให้  ตราบใดที่เขาแสวงประโยชน์ในสิ่งที่เขาต้องการจนพอใจแล้ว  เขาอาจคืนชาติให้คุณ..ชาติที่ไม่มีวันเหมือนเดิม..และมันจะถูกจารึกไว้ในความสงสัยของลูกหลานสืบไปจนวันสิ้นโลก       
..ในช่วงเวลานั้น บรรพบุรุษของเรามัวทำอะไรอยู่หนอ  วันนี้เราถึงต้องพูด ต้องเรียนหนังสือกันด้วยภาษาที่ไม่ใช่ภาษาพ่อภาษาแม่  ต้องใช้เงินที่คนในรูปหน้าตาเหมือนผู้นำชาติอื่น  ต้องกินซีเรียลและขนมปังแทน..เอ แทนอะไรนะ ที่เป็นเม็ดๆ สีเหลืองๆ ในพิพิธภัณฑ์นะ อ๋อ ใช่ๆ เขาเรียกข้าว  ต้องกินนมแทนน้ำเพราะนมนำเข้าจากประเทศเขา  และห้ามเลี้ยงวัวไปขายแข่ง  ให้เลี้ยงไก่เลี้ยงหมูได้ เพราะมันขี้โรคตายง่ายและสกปรก..แต่ราคาขึ้นกับเขากำหนด กุ้งไก่ปูปลาขายใครก็ได้ แต่ต้องหลังจากเหลือขายแบบลดแลกแจกแถมกับเขาแล้ว  แล้วก็อย่าซ่ากับเขาเชียว เดี๋ยวพ่อคุณแกล้งปิดบริษัทไม่จ่ายน้ำ ไม่จ่ายไฟ ไม่ขายของ ไม่ทำกิจการทุกประเภท.. คนจะตกงาน และอดตายเป็นล้านนะทำเล่นไป 
อีกทั้งไม่ต้องห่วงเรื่องบริหารประเทศ  นักการเมืองนักวิชาการที่จะดูแลบริหารจัดการ  เขาจัดสรรและชี้นำไว้พร้อมสรรพ พร้อมสนองนโยบายประเทศ แบบชี้นกเป็นหมาชี้ปลาเป็นกระต่าย..ไม่หือไม่อือ รับรอง
สังคมวัฒนธรรมคนป่าที่เขาตราหน้าให้บรรพบุรุษ  เขาจะยกเลิกสิ้น  ไม่มีสงกรานต์รดน้ำให้เปลืองประปา ไม่มีระบบกษัตริย์เพราะบารมีขององค์กษัตริย์อาจสร้างคลื่นมหาชนยากต่อการควบคุม  ไม่มีงานบุญบั้งไฟงานบุญเดือนสิบที่ทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อนบ้านและสังคมแน่นแฟ้น  ต่อไปอยู่กันแบบครอบครัวเล็กๆ บ้านใครบ้านมัน  คุณกลับบ้านนอกก็ไม่ต้องหิ้วไตปลามาฝาก  บ้านผมแกงเหลืองผมก็จะไม่แบ่งคุณ  (นี่ผมแค่ยกตัวอย่าง จริงๆ แล้วผมไม่รู้จักทั้งไตปลาและแกงเหลือง ที่บ้านจำความได้ แม่ก็ให้กินแต่ปลากะพงผัดฉ่า พล่ากุ้งฮ่องเต้ และยำทะเลรวมมิตร อาหารประเภทนั้นมีแต่เพื่อนเด็กบ้านนอกเขากินกัน)  
ชาติที่ไม่มีวัฒนธรรมเป็นของตนเอง..ยังจะเป็นชาติอยู่หรือ
ชาติที่คอยเก็บเงินส่งส่วยให้ชาติให้ประเทศอื่น..ยังเป็นชาติอยู่อีกหรือ
ชาติที่จะดำเนินนโยบายอย่างโน้น อยากจะทำอย่างนี้ ต้องหันรีหันขวางขอคำแนะนำชาติอื่น..ชาตินั้นคนในชาติยังหลงเหลือ..ซึ่งความเป็นเจ้าของอยู่หรือ..
ผมเดินตะลุยอยู่ในป่าแอฟริกา เจอผู้คนมากหน้าหลายตาจากนานาประเทศทั่วโลก  ภาษาอังกฤษผมกระพร่องกระแพร่ง  ภาษาฝรั่งเศสผมไม่เป็น... หลายคนมองผมด้วยความรู้สึกเหยียดหยาม  ประเทศคุณล้าหลังถึงขนาดนายทหารยังไม่มีการศึกษาเลยเหรอ..    รู้ไหม หัวหน้าทีมผมพูดแทนผมว่าไง.. ประเทศไทยไม่ได้ใช้ทั้งอังกฤษ ฝรั่งเศส สเปน และโปรตุเกต ประเทศเขาเป็นประเทศเดียวในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ไม่เคยถูกปกครองโดยประเทศเจ้าอาณานิคมใด... 
เพื่อนๆ ชาวเอเชีย แอฟริกา และละตินอเมริกาเงียบกริบ  ไม่มีประเทศใดในพวกเขาเหล่านั้นไม่เคยถูกปกครองด้วยชาติอื่น..  ผมยิ้มให้หัวหน้าทีม  และรู้ดีว่าทุกคำที่หัวหน้าทีมพูด มันเสียดแทงใจไม่น้อย..เพราะชาติของเขาก็เป็นหนึ่งในประเทศเหล่านั้น
เพราะเราไม่เคยแพ้  เพราะเราไม่เคยลำบาก.. ถึงไม่รู้ว่ามันควรหวงแหนแค่ไหน  คนไม่เคยสิ้นชาติ ไหนเลยรู้สึกถึงความไม่มีชาติ..  คุณรู้จักคนมอญไหม  กลุ่มคนเล็กๆ ที่เคยยิ่งใหญ่ในลุ่มน้ำอิรวดี  ..ที่ตอนนี้ไม่มีกระทั่งแผ่นดินจะอยู่  แม้พวกเขาจะเหลือเพียงกลุ่มเล็กๆ แต่เขาก็รักสามัคคีกันอย่างเหนียวแน่น  เขายังคงฝันว่าสักวันจะมีประเทศ มีแผ่นดินเป็นของตัวเอง  ..และแม้ชาตินี้ไม่ได้เห็น เขาก็ยังหวังว่าลูกหลานจะได้เห็น..เขาไม่เคยท้อถอย และเขายังคงสอนสืบทอดกันมารุ่นต่อรุ่น..เอ็งจงอย่าลืมความเป็นมอญ.. พ่อแม่เอ็งเกิดมาเป็นมอญ ใช้ชีวิตอย่างมอญ และจะตายอย่างมอญ ..ถึงวันนี้ไม่มีชาติไม่มีแผ่นดินมอญ แต่เอ็งจะต้องมีชาติ มีแผ่นดินสักวัน..
ผมไม่เคยสงสัยว่าผมจะตายเพื่อชาติได้ไหม.. ถ้าจะสงสัยก็เห็นจะเป็นว่า ..ต้องเกิดมาตายเพื่อชาติอีกกี่รอบถึงจะแทนคุณบรรพบุรุษ แทนคุณชาติได้หมด.. แม้วันนี้ผมจะไม่ได้ทำหน้าที่โดยตรงของทหารคือออกรบ..  แต่ผมก็ยังทำตัวเองให้พร้อมเสมอสำหรับสิ่งใดๆ ที่อาจเกิดขึ้นโดยไม่คาดฝัน แน่นอน ทุกๆ วันทหารเช่นผมต้องพยายามทำหน้าที่อื่นนอกเหนือจากการเตรียมกำลังเพื่อการรบ  
ทุกวันนี้เราไม่ได้ทำงานแลกข้าว ไม่ได้ทำงานแลกเงินเดือน ..ที่เราทำเพราะสำนึกรู้อยู่เสมอ  ว่าถ้าไม่มีประชาชนก็ไม่มีเรา..หน้าที่เราคือปกป้องและรักษาอำนาจของประชาชนไว้.. ประชาชน ผู้ซึ่งส่งเสียพวกเราเรียน ..ให้ข้าวให้น้ำให้เราได้กินทุกๆ เดือนไปจนถึงวันตาย  ตายเสร็จยังโอนสิทธิ์เลี้ยงดูนั้นไปยังเมียและลูกต่อ.. ไหนยังดูแลเรา ดูแลพ่อแม่ ดูแลภรรยาและลูกยามพวกเราเจ็บป่วย..กระทั่งส่งเสียให้ลูกเราได้เรียนอย่างน้อยก็ถึงระดับมัธยม  ...ประชาชนให้เราขนาดนี้..หากไม่รู้สึกว่าควรทดแทนแล้ว ยังจะรู้สึกเป็นอย่างอื่นได้หรือ
ภารกิจของทหารนอกเหนือไปจากการสงคราม..เคยได้ยินไหมครับ  นั่นล่ะ คือสิ่งที่ทหารเขาทำๆ กันในเวลาแบบนี้  
ทหารอย่างเราก็ไม่ต้องการสงคราม  ..สงครามไม่ว่าแพ้หรือชนะ ก็นำมาแต่ความสูญเสีย..  นักการทหารที่เก่ง  สำหรับผมแล้วไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญการรบ  แต่คือผู้ที่ยุติความขัดแย้งได้ก่อนที่มันจะกลายไปสู่สภาพที่ต้องทำสงครามกัน.. แต่จะทำอย่างนั้นได้  ก็ต้องเข้าใจธรรมชาติของอำนาจ ความขัดแย้ง ผลประโยชน์ การแบ่งปัน และการประนีประนอมอย่างถ่องแท้เสียก่อน.. นั่นเป็นสาเหตุว่าทำไมทหารยุคนี้ตบเท้าเข้าสถานศึกษาและเดินเข้าสู่สังคมกันมากขึ้น  การออกไปดูโลกภายนอก ไปเรียนไปศึกษานั่นก็เป็นการมุ่งมั่นที่จะทำหน้าที่ทหารที่ดีอย่างหนึ่ง
โครงการพระราชดำริ  จะมีสักกี่คนรู้ว่ามีเป็นร้อยเป็นพันโครงการ  ..พระองค์ท่านไม่เคยหยุดคิด..  แล้วรู้กันไหมว่าเฟืองเล็กๆ ที่คอยหมุนให้โครงการดำเนินไปได้นั่นก็คือทหาร..บนยอดเขาที่ยากลำบาก องค์กรเอกชน นักศึกษาเข้าไม่ถึง และไม่ได้มีผลประโยชน์หรือความสวยงามใดให้น่าถวิลหา ทหารไปทุกแห่ง  เปลี่ยนทุ่งฝิ่นเป็นป่ายาง ปลูกไม้ผล ไม้ยืนต้น  สอนชาวเขา สอนชนกลุ่มน้อยให้ดำรงชีพได้โดยไม่ทำลายสมดุลธรรมชาติ  และไม่สร้างปัญหาให้กับประเทศทั้งพรมแดนเราและพรมแดนข้างเคียง  พูดคุยกันไม่เข้าใจก็สร้างโรงเรียนสอนตั้งแต่เด็กยันคนแก่  เป็นทั้งทหาร เป็นทั้งเกษตรหมู่บ้าน เป็นทั้งครู  และเป็นได้ทุกๆ อย่าง  ขอแค่ให้เกิดผลดีต่อประเทศชาติ
ฝนตกน้ำท่วม..ทหารต้องเป็นกลุ่มแรกๆ ที่เข้าไปถึงพื้นที่  บรรเทาทุกข์ที่ท่วมท้น  
ฝนแล้งน้ำน้อย..ทหารร่วมกับกระทรวงเกษตรก็ขึ้นทำฝนหลวง  ปัดเป่ารอยยิ้มที่เหือดแห้งให้กลับมาอีกหน  
ไฟไหม้ป่าหมด..พ้นจากฤดูรณณรงค์จะมีใครถ้าไม่ใช่ทหาร ที่ยังคงก้มหน้าก้มตาปลูกกันต่อไม่คิดหยุด  
ทำทาง สร้างถนน ต่อสะพานตามตะเข็บชายแดนในพื้นที่เสี่ยงๆ ที่ไม่มีใครอยากไปทำ ก็ทหารที่แหล่ะที่บดอัดเกรด สร้างมันขึ้นมา 
ประชาชนตกอยู่ในวิกฤตความมั่นคงในประเทศอื่น..ก็ไม่ใช่ทหารหรือ ที่ฝ่าเข้าไปช่วยทันทีเพียงข้ามวัน 
ภารกิจอย่างนี้ เราเรียกมันว่า..ภารกิจของทหารนอกเหนือไปจากการสงคราม..
แล้วคุณยังสงสัยอีกไหมว่า ทำไมทหารไม่เรียนแค่วิชาทางทหารอย่างเดียว  แล้วค่อยจ้างผู้เชี่ยวชาญหรือนักศึกษาเฉพาะทางอื่นๆ มาทำงานให้กับหน่วยทหาร..  แทนที่จะศึกษาศาสตร์ทางด้านโยธา ไฟฟ้า อิเลคทรอนิกส์ วัสดุอุตสาหกรรม และการบริหาร ศึกษาแค่ศาสตร์แห่งการฆ่าอย่างเดียวไม่ดีกว่าเหรอ..เลือกไปเลยว่าจะเป็นไก่หรือจะเป็นนก..เป็นไก่ก็จงขันให้เพราะ..เป็นนกก็จงบินให้ดี..ไม่เห็นต้องเป็นเป็ด..ทำได้ทุกอย่าง แต่เอาดีไม่ได้เลยนี่
สักวันหนึ่งเมื่อบริษัทที่ตกเป็นของต่างชาติทั้งสิ้นแล้วนั้น อยากแทรกแซงประเทศเล็กๆ ของเรา  เขาแกล้งตัดเงินเดือน ไม่ให้โบนัส แล้วก็ปลดพนักงาน  วินัยของคนในชาติมากพอที่จะมองข้ามผลประโยชน์ส่วนตัวและก้มหน้ากัดฟันไม่หยุดงานไม่สไตรค์  แบกรับความทุกข์เพียงลำพังได้ไหม  ..ห้าบริษัทสิบบริษัทอาจไม่เป็นไร  แต่หากเป็นหลักร้อยหลักพันเล่า
..และเมื่อเวลานั้นมาถึง  ทหารความรู้น้อยๆ เหล่านี้จะถูกจัดเข้าไปทำหน้าที่แทนเพื่อพิทักษ์ชาติไว้ก่อนล่มสลาย..  สิ่งเหล่านี้ เป็นสิ่งที่มองไม่เห็น และอาจไม่เกิดขึ้น..  ซึ่งทหารทุกคนก็ภาวนาอย่างนั้น  
ผมเป็นนักบิน ..รับเงินเดือนมากกว่าเพื่อนๆ  ..เสียงจึงอาจอ้อมแอ้ม พูดได้ไม่เต็มปากเต็มคำ.. แต่ถ้าต้องไปตายเพื่อชาติเพื่อประชาชน.. ขอเถอะ ให้ผมไปอยู่แถวหน้าด้วยคน.. 
ผมอยากดัง