แม่ ครับ ผมคิดถึง แม่ ครับ

คนกุลา

พี่..กุลา วันนี้เวรใคร..เสียง สร้อย น้องสาววัย เจ็ด ขวบของผมถามขึ้น
ก็เวร เธอนั่นแหละ แหม ทำเป็นจำไม่ได้ ผมรีบตอบ ตัดบทน้องสาวไป เพราะตนเองกำลังจะรีบไปวิ่งเล่นกับเพื่อนๆที่มาตะโกน เรียกอยู่หน้าบ้าน
อ้อ สร้อย นึกว่า เวร สาย เสียอีก เธอกล่าวแก้เก้อแบบเขินๆ อ้างไปแบบแกนๆ เสเป็นเข้าใจว่าเป็นเวรของน้องสาวคนรองอีกคน
ที่สร้อยถามผมเรื่องเวร นั้นเป็นเวรในการล้างจาน ที่บ้านผม  ซึ่งแม่ผม ท่านนำมาจากการจัดเวรการทำความสะอาดห้องเรียนในหมู่เด็กนักเรียนมาใช้ที่บ้าน เพราะแม่ผมเป็นครูประชาบาล นี่ครับ
เพราะฉะนั้นตั้งแต่เริ่มทำงานเป็น ลูกๆทุกคนจะได้รับหน้าที่นี้ ตามตารางเวรของตัวเองเป็นประจำ โดยหนึ่งวันก็มีพี่น้องของผมหนึ่งคนต้องรับหน้าที่ไป ยกเว้นวันไหนเป็นไข้ไม่สบายมากๆ ก็อาจจะให้คนที่จะทำหน้าที่ในวันถัดไป เลื่อนขึ้นมาทำแทน 
ผมจำได้ว่า ผมทำงานนี้ผลัดเปลี่ยนกับน้องๆอีก สองสามคน จนถึงวันที่ผมต้องเดินทางเข้าไปเรียนในตัวจังหวัด ไอ้ประเภทคำพังเพย ที่ว่า กินเสร็จก่อนได้ดูละครโขนหนัง กินเสร็จทีหลังล้างถ้วยล้างชาม ไม่สามารถเอาใช่ได้ที่บ้านผมหรอก... ครับ
ดังนั้นการล้างจานสำหรับผมแล้ว มันดูเหมือนเป็นเรื่องทรมานใจมากๆจนทำให้ผมพาลเกลียดการล้างจานเป็นชีวิตจิตใจ จนแม้กระทั่งโตขึ้นแล้วก็ตาม  เพราะสมัยเด็กๆที่ว่ามานั้นหลายๆครั้งที่ต้องติดเวรล้างจาน ในขณะที่ห่วงเล่นตามประสาเด็กอายุราวๆ สิบขวบ  หลายครั้งที่ผมโมโห หงุดหงิด กระทั่งพลอยพาลโกรธแม่เอาด้วยซ้ำ โดยเฉพาะ ในวันที่มีเพื่อนมาตะโกนเรียกอยู่หน้าบ้านให้ไปวิ่งเล่นด้วยกัน
แล้วไอ้การล้างจาน ทุกท่านคงทราบดี ว่าหากล้างแบบรีบๆลวกๆจานก็จะไม่สะอาด จาน ชามเป็นมันย่องติดมือ ฟ้องโดยตัวมันเอง พาลโดนเอ็ด หรืออย่างร้ายแรงก็ต้องกลับมาล้างใหม่ เสียเวลาที่จะได้ไปเที่ยวเล่น เข้าไปอีก อันนี้ไม่นับในกรณีที่รีบๆรนๆจนถ้วยชามลื่นหลุดมือตกแตก ซึ่งวันนั้นจะเป็นวันซวยมหาซวย ของผมหรือน้องๆ เพราะจะโดนเอ็ดยกใหญ่ พาลถูกทำโทษไม่ให้ออกไปเล่นกับเพื่อน ซึ่งถือว่าเป็นโชคร้ายเอามากๆ
ถึงจะไม่ชอบอย่างไร ผมกับน้องๆก็โตมากับหน้าที่นี้ จนกระทั่งเราโตพอที่จะย้ายเข้าไปเรียนในตัวจังหวัด หน้าที่นี้ ก็เป็นอันละเลิกไปโดยอัตโนมัติ เพราะบ้านผมอยู่ห่างจากตัวจังหวัด ร่วมร้อยกิโลเมตร การมาเรียนในเมืองทางบ้านต้องให้มาพักอาศัยบ้านญาติๆ จนกระทั่งตอนหลังเมื่อน้องๆหลายคนทยอยกันเข้ามาเรียนทางบ้านจึงตัดสินใจมาสร้างบ้านอีกหลังให้ได้อยู่อาศัยเรียนหนังสือกันในตัวเมืองเสียเลย แต่ทั้งนี้พวกผมกับน้องๆก็ต้องดูแลกันเองนะครับ เพราะพ่อกับแม่ก็ยังมีภาระหน้าที่การงานของท่านที่บ้านในชนบทอยู่  
อันที่จริงพักหลัง เมื่อโตขึ้น ผมก็เพลาๆความเกลียดการล้างจานนี้ลงไปมากพอสมควรแล้ว หละครับ แม้จะไม่ทั้งหมด เพราะไม่ค่อยได้ทำบ่อยนัก
จนมาเมื่อสี่ ห้าปีมานี้ ผมค้นพบวิธีที่ไม่เพียงทำให้ผมหายเกลียดการล้างจานเป็นปลิดทิ้งเท่านั้น หากทำให้ผมรัก และมีความสุขกับการล้างจานอีกด้วย
ที่เป็นเช่นนั้นเพราะการล้างจานนี้เองที่ทำให้ผมได้ค้นพบวิธีที่จะได้อยู่และพูดคุยกับแม่ผม ทางความรู้สึกได้เหมือนได้พบเจอ ท่านจริงๆ....... อ้อ ผมลืมบอกไปว่าแม่ผมท่านเสียชีวิตไป ร่วมยี่สิบปีแล้วหละครับ 
การค้นพบที่ว่านั้นเพราะผมไปอ่าน งานเขียนของอาจารย์เสกสรร ประเสริฐกุล ท่านได้บอกว่า คนเรานั้นมักเกลียดสิ่งที่เรารัก และเรามักจะรักในสิ่งที่เราเกลียด ผมอ่านประโยคนี้ ก็ชอบเพราะมันซึ้งๆดี ก็ในฐานะคนชอบภาษานะครับ แล้วจนกระทั่งอีกวันหนึ่ง ผมไปอ่านเจออีกข้อความหนึ่ง เจอที่ไหนไม่ทราบ เขาบอกว่าหากเราไม่ชอบหรือพาลเกลียดสิ่งไหน ให้ลองเอาสิ่งนั้นมาเชื่อมโยงร้อยกับสิ่งที่เรารักดู ถ้าทำได้ลงตัว เราอาจจะเลิกเกลียด สิ่งนั้นๆไปเลย และพาลจะมีความสุขกับการได้อยู่และได้ทำมัน เสียอีกด้วยซ้ำ ไป
ผมลองเอา สองสิ่งนี้ คือ แม่ที่ผม รัก กับการล้างจานที่ผมไม่ชอบมาโยงกัน ได้ดังนี้  ทุกครั้งที่ผมลงมือล้างจาน ผมจะทำให้เวลานั้น เป็นเวลาที่ผมเหมือนไปพบ และสนทนากับแม่ ซึ่งตอนนี้ท่านอยู่บนสรวงสวรรค์แล้ว ละครับ
เวลาดังกล่าว จึงค่อยๆกลายเป็นเวลาที่ผมมีความสุขมากๆ เพราะถึงผมจะไม่ชอบการล้างจานมาแต่สมัยยังเด็ก และพาลโกรธแม่ในบางครั้งเพราะเรื่องนี้ แต่ผมก็เป็นคน ที่รักแม่มากๆเช่นเดียวกัน
จนปัจจุบันนี้ คนที่ไกล้ชิดผมจะแปลกใจที่ผมทำท่าเหมือนกับว่าจะแย่งล้างจานทุกครั้งที่มีโอกาส เหมือนกับจะชอบเสียเต็มประดา อันที่จริง เขาไม่รู้หรอกว่า ผมไม่ได้ชอบการล้างจานหรอกครับ หากแต่ผมกำลังดีใจที่จะได้ไป  พบ..แม่ ผมอีกครั้งหนึ่งต่างหากเล่า