....พระลอเสี่ยงน้ำ

"เพชรสังคีต"

พระลอเสี่ยงน้ำ 
สำนวน เพชรสังคีต

***

ลาวพุงขาว ๏ เมื่อนั้น		
พระลอเลิศหล้ามหาศาล
เสด็จถึงกาหลงลำธาร		
ภูบาลชื่นชมสมพระทัย
จึงตรัสสั่งพี่เลี้ยงทั้งสอง		
น้องจะลงท่าชลาไหล
สรงวารีเล่นให้เย็นใจ		
ภูวนัยก็เปลี่ยนเครื่องทรง ฯ

		ฯ ๔ คำ ฯ

ลาวเล็กตัดสร้อย ๏ ทรงเครื่องถอดพริ้งเพราเงางาม 
ดังมุนีชีพราหมณ์ตามประสงค์
ทัดเอื้องป่าตามยากลำบากองค์	
ดำเนินลงริมท่าสาคร ฯ

		ฯ ๒ คำ ฯ

ลาวเฉียง ๏ เยาวราชเอย องอาจอรองค์ ท้าวจะลงสรง ลงสรงคงคา
	ดอกเอ๋ย เจ้าดอกสีดา สระสรงคงคา คลายอุราร้อนเอย ฯ
    ๏ มิ่งมกุฏเอย ประเสริฐสุดไตรจักร แย้มยิ้มพริ้มพักตร์ ยักย้ายกรายกร
	ดอกเอ๋ย เจ้าดอกมะลิซ้อน พระลออรชร ปิ่นนครสรวงเอย ฯ
	๏ แก้วขวัญเอย เชิญสุพรรณภูษา พระแสงศาสตรา นายข้าหลวงน้อย
	ดอกเอ๋ย เจ้าดอกคำฝอย มิระย่อท้อถอย นายใหญ่น้อย คอยระวัง ฯ
	๏ หล่อเหลาเอย หล่อเหลาเพราพิศ เยื้องกรายไว้จริต ลอบพิตรลีลา
	ดอกเอ๋ย เจ้าดอกมณฑา ครรไลไคลคลา สู่ท่าสนานเอย ฯ
	๏ พ่อเจ้าแมนสรวงเอย ธ จ่อมวรกาย หลบสุริย์ฉาย ภายใต้ชั้นเฌอ
	ลอเอย พระลอท้าวเธอ ทแกล้วบำเรอ ปรนเปรอเสมือนใจ ฯ
	๏ อ่อนไท้เอย วิไลวรองค์ ณ หัวราชวงศ์ พรหมพงศ์ฤๅเทียบ
	ดอกเอ๋ย เจ้าดอกกระเจี๊ยบ น้ำกระเซ็นเย็นเฉียบ งึมเงียบทรวงเอย ฯ
	๏ ผ่องแผ้วเอย ฉัตรแก้วเมืองแมน คะนึงนุชสุดแสน สุดแสนรัญจวน
	ดอกเอ๋ย เจ้าดอกลำดวน โศกศัลย์ปั่นป่วน อักอ่วนอุราแรง ฯ

		ทำเพลงลงสรงลาว

โอ้ลาวครวญ ๏ โอ้คะนึงเวียงแสนเมืองแมนสรวง	
เคยสุขทรวงแท่นสุวรรณบรรจถรณ์
ในร่มเงาฉัตรธงอลงกรณ์	
อ้าอาวรณ์จะหายไปลับตา
แสนสนมกำนัลเป็นพันหมื่น	
ไม่สดชื่นด้วยนิราศเสน่หา
ทั้งรี้พลองอาจมาตยา		
ก็จากลาห่างหายมาไกลองค์
คงแต่สองพี่เลี้ยงที่เคียงคู่	
แลข้าหลวงเดิมอยู่สนองประสงค์
ระวังกายมิให้ระคายพง		
จนถึงแม่กาหลงเข้านี่แล้ว ฯ

		ฯ ๖ คำ ฯ

ลาวครวญ ๏ โอ้คิดถึงพระชนนีศรีแมนสรวง	
ธ เหนี่ยวหน่วงมิให้พลัดจากฉัตรแก้ว
ต่อแต่นี้จะไปไร้วี่แวว		
อ้ามิ่งมกุฏแพร้วพันธุ์พงศ์
สตรีใดในภิภพจบไตรจักร
ไม่สุดรักหนักฤทัยไหลหลง
เท่าพระแม่ขวัญมิ่งมาตุรงค์	
ที่บำรุงผดุงทรงแต่ก่อนมา
ร้อยชู้ฤๅเท่าเนื้อเมียพี่		
เมียร้อยฤๅเท่าชนนีเสน่หา
จะกินนอนสอนหัดเป็นอัตรา	
แล้วใยมาทิ้งให้อยู่ไกลกัน
คิดคิดจะกลับคืนนคเรศ		
ฉลองเดชพระมารดานราสรรค์
ก็เกรงเหล่าไพร่ทหารชาญฉกรรจ์	
จะนินทาว่ากันให้อับอาย
นายแก้วนายขวัญซั้นเสนอ	
ใครจะเพ้อครหาว่าเสียหาย
หรือไปหน่อยจึงค่อยเอื้อนอุบาย	
หมดฉินยินร้ายนานา
มากูจะเสี่ยงน้ำกาหลง		
แม้ดำรงรอดฤทธิ์ผีป่า
น้ำใสจงไหลหลั่งควะควั่งมา	
กูมรณาน้ำจงพลั่งเป็นวังวน ฯ

		ฯ ๑๒ คำ ฯ สาธุการ

เกริ่น ๏ พอสิ้นพระวาทีวารีกระเพื่อม	
เป็นเงาเงื้อมวนวางกลางเวหน
อับสิ้นสูรย์จันทร์ชั้นเบื้องบน	
นทีวนแดงเดือดเป็นเลือดนก
ประจักษ์แก่พระเนตรพระลอเจ้า	
สองกรเข้าทุ่มถอนข้อนอก
สามทหารตัวสั่นงันงก		
ป้องปกพระเยาวราชา
เลือดแดงเวียนวนในชลเชี่ยว	
ให้แสนเสียวองค์พระลอนาถา
ทั้งสี่เห็นเช่นไท้นัยนา		
ก็โศกาแวดล้อมอยู่พร้อมกัน ฯ

		ฯ ๖ คำ ฯ โอด

ลาวกระแซ ๏ ฝืนฤดีลีลาขึ้นท่าน้ำ	
เงียบงำความในไม่โศกศัลย์
กลับคืนพลับพลาในอารัญ	
แสร้งสรวลสันต์แย้มยิ้มกริ่มพระทัย ฯ

		ฯ ๒ คำ ฯ เสมอ