ทุกข์ทาสบำราศแล้แต่อรุณ (Dawning in My Heart)

ลำน้ำน่าน

เพียงเดือนต่ำย่ำรุ่งฟุ้งสายหยุด	
ใบโพธิ์พุทธไกวกราวราวสวดเสียง
สกุณาผกผินยินสำเนียง
น้ำค้างเรียงรินหยดรดบัวใบ

ดาวจะเลื่อนเดือนจะลับกับเหลี่ยมโลก
กลีบดอกโศกแต้มหมอกดอกหม่นไหว
เพลงอรุณหมุนเวียนมาเปลี่ยนไพร	
ปลุกแรงใจควายเกวียนไปเปลี่ยนนา

สื่อสำเนียงเสียงไก่ใจรู้สึก
ซึ้งสำนึกลึกล้ำยังพร่ำหา
ระฆังขานปลุกตื่นฟื้นนิทรา	
ขานปลุกค่าชนะแพ้แต่ในกาย

ฝอยน้ำค้างพรมไพรใจบ่หนาว
เหงื่อยังพราวพรมแพรแต่ไร่ฝ้าย
ธาราธรรมเร่งหลั่งอยู่พรั่งพราย
พบธารสายสุขสงบพบนิพพาน

หอมยังหอมลำดวนมวลหมู่ไม้
ลมลูบไล้ลอยผสมลมผิวผ่าน
แตะดวงจิตปลุกฟื้นขึ้นจับงาน
มิช้านานหนทางสว่างวับ

ตะโพนน้อยคล้อยเสียงยินเพียงแว่ว
มิคลาดแคล้วค่ำแรมจันทร์แจ่มจับ
ห้วงพรรษาเปลี่ยนผันเหมันต์รับ
จิตรำงับงามสงบพบพุทธา

แสงสีทองรุ่งรางทางทิศนั่น
เหลืองอำพันเปรื่องปราชญ์ศาสนา
สาสน์อรุณอุ่นทอขึ้นคลอตา
ส่องมรรคาพบทางสว่างแพร้ว

ตื่นขึ้นจากภวังค์ขังดวงจิต
ไฟตื่นติดควันละลิ่วไล้ทิวแถว
โรยชีวิตฝั่งหวังเรือยังแจว
ข้าวสารแก้วบรรทุกซึ้งสุขนัก

เดินตามพระมาไกลรอยไถพุทธ
บริสุทธิ์ข้าวบาตรใส่ถาดตัก
กลีบบัวบานแย้มวิสุทธิ์พระพุทธพักตร์
แย้มความรักเตือนตนจนเข้าใจ

เกล็ดน้ำค้างฉาบช่อชื่นกอข้าว
แหละลมหนาวพัดฟ่อนจีวรไหว
ม่านหมอกหม่นนิวรณ์สะท้อนไป
เพรงพระธรรมวินัยนั้นฉายรับ

ชีวิตใหม่อุษาโยคโลกคืนค่า
มรณาวางวายเพื่อกลายกลับ
บัวชื่นช่อสะพรั่งแดนอยู่แสนนับ
ผลิวิญญาณซึ้งซับรสอรุณ

พบอารยะสายธารกาลเวลา
ธรรมดาสุขโศกทุกโลกหมุน
ผู้สดับรับค่าพุทธาคุณ
สุขสมดุล-ทุกข์ทาสบำราศแล้

------------------------------------
ครั้นได้มีโอกาสสนองงานตามพระราชดำริสมเด็จพระเทพฯ
เช้าวันใหม่ในหมู่บ้านชนบทแห่งหนึ่งที่ได้ไปเยือน
ความทรงจำสงบงามถูกจารึกไว้ในหัวใจดวงนี้ 
ณ ริมฝั่งน้ำโขงแม่น้ำของแผ่นดิน วิถีชาวลาวสงบนิ่งตามรอยพุทธ
หลังออกพรรษา ชาวบ้านต่างพากันไปวัด ..ในหมู่บ้าน
เส้นทางเดินทอดย่างไปกลางทุ่งนาเขียวขจี  ริมบึงบัวดอกงาม
ในเช้าวันใหม่ในต้นเหมันตฤดู พระออกบิณฑบาตแต่เช้าตรู่
จีวรเปียกพรมด้วยน้ำค้างริมใบข้าว  ..หอมกรุ่นกลิ่นข้าวหุงใหม่

ข้าพเจ้าสงบงันและสดับรับรู้ค่าในวิถีงามเช่นนี้
ดอกบัวงามวางนิ่งในถาด รอถวายเป็นพุทธบูชา
ณ ผืนแผ่นดินนี้ร้างไร้ในเทคโนโลยี แต่สูงส่งด้วยจิตวิญญาณ
มีวัฒนธรรมของแผ่นดินซ่อนเร้น เงียบงาม น่าหลงใหลในยิ่งนัก
ริมฝั่งแม่น้ำโขง ประหวัดจิตจิตนาการไปถึงริมฝั่งแม่น้ำเนรัญชรา

ธรรมะไม่ได้สอนให้เราละวางอย่างโง่เขลา หากแต่สอนให้เราปรับตัว
และใช้ชีวิตสงบงามท่ามกลางสังคมและความเปลี่ยนแปลงเป็นเหตุ
แม้นไม่ถึงพระนิพพาน หากได้ขึ้นชื่อว่า เดินไปอย่างผู้เพียรพยายาม

เช้าวันใหม่ การกลับมาของอรุโณทัย และกฎสมดุลธรรมชาติ
หวังให้ทุกดวงใจน้อมนำความสงบรำงับเข้าเป็นจุดเริ่มต้น
มีสติและเข้าใจความเป็นไปแห่งสรรพสิ่งที่เราเห็นอยู่ตรงหน้า
ปล่อยวางและรู้เท่าทัน  สงบงามเงียบเฉกเช่นพุทธศาสนิกชน
ที่พระบรมศาสดาพึงให้เป็นแสงสว่างส่องทางให้ใจเราเอง
และส่องทางส่องใจให้ผู้อื่น


ลำน้ำน่าน บุรุษแห่งสายน้ำนิรันดร์
คติชีวิตใดที่พึงได้จากบทกวี ขออุทิศแด่นักพัฒนา
ผู้อุทิตตนสนองงานในพระราชดำริฯ ทุกๆ พระองค์