28 กรกฎาคม 2548 11:53 น.
พหุวัฒ
นางแอ่น
ปฐมบทแห่งปากพนัง
ยามเช้าในตลาดตัวเมืองปากพนังผู้คนจากทุกสารทิศพลุกพล่านในตลาดเต็มไปหมด เสียงต่อรองราคาปลาจากนายทุนกับชาวประมงพื้นบ้านเป็นไปอย่างได้รสชาติ เสียงเรือข้ามฟากจากปากพนังฝั่งตะวันออกดังแววมากลางสายน้ำปากพนังเพื่อมุงมายังปากพนังฝั่งตะวันออก ผู้คนกุรีกุจอเพื่อลงจากเรือ เด็กน้อยแบกเป้ใบใหญ่รีบเดินไป โรงเรียนเพราะจะใกล้เวลา 8.00 แล้ว คุณยายที่ผ่านร้อนผ่านหนาวจากการเวลาถือถุงข้าวสารเพื่อจะเอามาขายในตลาดชายหนุ่มผิวดำแดงกำลังแบกส้มโอพันธุ์ดีที่ขึ้นชื่อของอำเภอเดินดุ่ม ๆ หาที่ทางเพื่อวางขาย ฝั่งตรงกันข้ามของชายหนุ่ม คุณยายอายุประมาณสัก 70 กำลังตวง จิ้งจัง ใส่ถุงพลาสติกให้กับลูกค้า บนผืนผ้าปลาสติกลายดอกที่ตั้งอยู่ข้างหน้าคุณยายนั้น ประกอบไปด้วย ปลาตะลุมพุก ไข่ปลากระบอกเค็ม ปลาตรวจ เค็ม ซึ่งเป็นของขึ้นชื่อ จากแหลมตะลุมพุก ของกินในเล ก็หายาก ยิ่งปูยิ่งปลาแทบไม่มีต้องไปหาปูหาปลาจากเลนอก ไม่นั้นคงอด การดำเนินในตลาดปากพนังก็ยังคงดำเนินต่อไปดดยที่เวลาแทบไม่มีความหมาย เนื่องจากปากพนังเป็นเมืองเศรษฐกิจ ทั้งข้าว อาหารทะเล นากุ้ง หรือ รังนกนางแอ่น ล้วนทำให้คนถิ่นนี้รำรวยและยากจนกันมานักต่อนักแล้ว
เมืองคอนจะไร้ยาก
บางจากจะได้ทุกข์
ปากพนังจะสนุก
แหลมตะลุมพุกจะเป็นวัง
ปากพนังจะไม่สนุกกันใยเล่าเมื่อเงินจำนวนมหาศาลที่มาจากธรรมชาติมาโปรดชาวปากพนัง คือ นกนางแอน คือว่า ถ้านกนางแอนเข้าบ้านใครชาวบ้านคนนั้นสามารถที่จะไปกู้เงินกับธนาคารได้เลย เสียงบอกเล่าจาก ลุงยวย สิงค์เฒ่ามอเตอร์ไซค์รับจ้างที่ท่ารถหน้าตลาด ตั้งแต่นกแอน เริ่มที่จะเข้ามาทำรังในบ้านคนนะทำให้เจ้าของบ้านที่นกแอนอยู่รวยไม่รู้เรื่อง ขณะว่าเอาบ้านเก่าที่นกแอนไปทำรังไปกู้เงินธนาคารธนาคารแทบที่จะรีบเอาเงินใส่พานมาให้ เห็นเขาว่ารังนกแอนที่นี่คุณภาพดีรสชาติดี แต่ผมไม่หอน กินเพราะมันแพงถ้าของปลอมขวดละ 10 บาทที่วางขายตามตู้แช่ก็พอจะได้ลิ้มรองได้ ลุงย้วยพูดแล้วยิ้มที่มุมปาก พลันสตาทย์รถเครื่องคันเก่ามุ่งหน้าไปยังตามคำบัชาของลูกค้าที่กำหนดไว้ในแต่ละเส้นทาง
ตอนยามบ่านคล้อยผู้คนเมืองนี้ไม่ค่อยพลุกพล่านมากนะตามถนนหนทางมีแต่ตึกสูงใหญ่แต่ไม่มีหน้าต่างมีแต่รูเล็กเรียงรายเต็มไปหมดนับได้คราประมาณ20 ตึกโดยไร้วีแววคนอาศัยอยู่ มีแต่เสียงเพรียกหาที่ดังออกมาจากตัวตึกเป็นเสียง นกนางแอ่น ซึ่งเป็นกลวิธีของเจ้าของตึกที่ใช้เสียงเรียกเพื่อให้นกนางแอ่นเข้ามาทำรัง คนบ้านเรานี่แปลกสร้างตึกให้นกอยู่ เห็นว่าบางเจ้าสร้างตึกไปหลายล้านแต่นกไม่อยู่เจ็งกันไปเยอะจนเจ้าของตึกแทนที่จะได้นอนในตึกกลับไปนอนหน่ำ เสียงแววจาก คุณยาย เซี้ยนซึ่งบัดนี้ล่วงเลยไปตามอายุไขที่ผ่านความเปลี่ยนไปของเมืองปากพนังแห่งนี้
แต่แรกเมืองนัง สงบเงียบถึงคนพลุกพล่านแต่ก็ไม่มากชาวบ้านชาวช่องอยู่กันสุขสบายรถราก็ไม่มากเหมือนหว่างนี้ แต่พอชาวบ้านชาวเมืองเขารู้ว่านกแอนชอบเข้ามาทำรังในบ้านคนทำให้คนมีเงินจากเมืองคอนหรือที่อื่นก็แห่มาซื้อดินสร้างตึกให้นกอยู่แต่ก็ไม่เห็นแววว่านกจะมาอยู่ คงเป็นบุญของแต่ละคนนะที่นกจะเข้ามาอยู่สร้างความรำรวย แต่คนจนก็จนทุกวัน มันปนเหมือนกันหมด นี่ถ้าไม่มีนกแอน แล้วเมืองนังจะเป็นพันพรือ คุณยายเซี้ยนเบือนหน้าไปที่คลองปากนังมองตะวันที่กำลังจะพ้นขอบฟ้า
หนำ หมายถึง สิ่งปลูกสร้างชั่วคราวไว้อยู่อาศัย
เมืองนัง หมายถึง เมืองปากพนัง
พันพรือ หมายถึง มันเป็นอย่างไง