พระยามโนปกรณ์นิติธาดา

ปติ ตันขุนทด

พระยามโนปกรณ์นิติธาดา

**เป็นบุคคลที่นิยมฝ่ายกษัตริย์ royalist

**เป็นนายกคนแรกของคณะราษฎรที่ไดั้จัดตั้งรัฐบาลครั้งแรก 28 มิถุนายน 2476

**เป็นนายกรัฐมนตรีครั้งที่ ๒ เมื่อมีการพระราชทานรัฐธรรมนูญฉบับถาวร 10 ธันวาคม

2475

**เมื่อได้เป็นนายกรัฐมนตรี เริ่มกำจัดบุคคลในคณะราษฎร

**คณะรัฐมนตรีพระยามโนฯลงมติให้เนรเทศนายปรีดี พนมยงค์ออกไป

ต่างประเทศพร้อมกับจ่ายค่าเลี้ยงชีพให้ปีละ 1000 ปอนด์สเตอลิงค์

**เมื่อเนรเทศนายปรีดี พนมยงค์ออกไปแล้ว พระยามโนฯสั่งปิดสภาผู้แทนฯ

งดใช้รัฐธรรมนูญ นั่นเท่ากับเป็นการปฏิวัติซ้อน ไม่เอาระบอบประชาธิปไตย

ที่คณะราษฎรปฏิวัติระบอบกษัตริย์

**พระยามโนตั้งคณะรัฐบาลใหม่ เมื่อ 1 เมาษายน 2576

**20 มิถุนายน 2476 คณะทหาร นำโดยพระยาพหล ทำหนังสือยื่น

คำขาดให้รัฐบาลพระยามโนลาออก

**21 มิถุนายน 2476 นายกผู้อาลัยระบอบสมบูรณาสิทธิราชย์ได้ถูก

เนรเทศออกไปอยู่นอกประเทศ หลังจากที่เขาได้กราบบังคมทูลลา

พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวที่พระราชวังไกลกังวลหหัวหินแล้ว

**พระยามโนฯและครอบครัวไปอยู่ที่เกาะปีนัง จนถึงวาระสุดท้ายของชีวิต

เป็นเวลา 16 ปีเศษ และถึงแก่อนิจกรรมท ี่บ้านพักถนนจันเลอมัว ปีนัง

เมื่อ 1ตุลาคม 2491 สิริอายุได้ 64 ปี เศษ

ประมวลวิทย์ สฤษดิ์ ธนะรัชต์ พระนคร เกษมสัมพันธ์การพิมพ์ ๒๕๐๕

*********************************************************

มหาอำมาตย์โท พระยามโนปกรณนิติธาดา เป็นนายกรัฐมนตรีคนแรกของประเทศไทย

ชื่อเดิมว่า "ก้อน หุตะสิงห์" เกิดวันที่ 15 กรกฎาคม พ.ศ. 2427 ที่จังหวัดพระนคร เ

ป็นบุตรของนายฮวด กับนางแก้ว หุตะสิงห์ ท่านถึงอสัญกรรม ณปีนัง เมื่อวันที่

1 ตุลาคม พ.ศ. 2491 รวมอายุได้ 64

ประวัติการศึกษา

โรงเรียนอัสสัมชัญ
โรงเรียนกฎหมายกระทรวงยุติธรรม (เนติบัณฑิตสยาม)
The Middle Temple (เนติบัณฑิต) ประเทศอังกฤษ

ตำแหน่งทางการเมือง

สมัยที่ 1 : 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 - 9 ธันวาคม พ.ศ. 2475 (คณะรัฐมนตรี คณะที่ 1)
สมัยที่ 2 : 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 - 1 เมษายน พ.ศ. 2476 (คณะรัฐมนตรี คณะที่ 2)
สมัยที่ 3 : 1 เมษายน พ.ศ. 2476 - 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476 (คณะรัฐมนตรี คณะที่ 3)

ประวัติย่อ

พระยามโนปกรณนิติธาดา เป็นผู้ที่จบการศึกษาวิชากฎหมายระดับเนติบัณฑิต

จากประเทศอังกฤษ เป็นข้าราชการตุลาการผู้ที่ได้ชื่อว่ามือสะอาด ไม่เคยมีเรื่อง

ด่างพร้อยมาตลอดชีวิตการรับราชการ เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงการปกครอง ท่านได้

รับเลือกจากคณะราษฎรโดยนายปรีดี พนมยงค์ ให้ดำรงตำแหน่งสมาชิกสภาผู้

แทนราษฎรชุดแรกที่มีด้วยกันทั้งหมด 70 คน ที่มาจากการแต่งตั้ง และได้รับคัดเลือกใ

ห้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนแรกของประเทศ ด้วยหวังว่าท่านจะเป็นคนกลาง

ประสานความเข้าใจระหว่างกลุ่มผู้นิยมการปกครองแบบเก่า และกลุ่มผู้เปลี่ยนแปลง

การปกครอง โดยพระยามโนปกรณ์นิติธาดาได้ถูกทาบทามตั้งแต่วันแรกที่มีการ

เปลี่ยนแปลงการปกครอง แต่ทว่ายังไม่ตอบรับเลยในทันที เพียงแต่ขอเวลาไป

ตัดสินใจหนึ่งคืน และได้ให้คำตอบรับในเช้าวันถัดมา

**นายปรีดี ถูกพระยามโนปกรณ์นิติธาดากำจัดด้วยข้อหาว่า เป็นคอมมูนิสต์

ตามแผนการของพวกนิยมเจ้า**

หลังจากมีกรณีเรื่อง "สมุดปกเหลือง" เค้าโครงเศรษฐกิจที่ร่างโดยนายปรีดี

ขึ้นถวายให้พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงวินิจฉัย ซึ่งพระองค์ท่าน

ไม่เห็นชอบด้วย ก่อให้เกิดความแตกแยกกันในหมู่สมาชิกคณะราษฎร ข้าราชการ

ขุนนาง และบุคคลในสภา ฯ พระยามโนปกรณ ฯ เองก็ไม่เห็นชอบด้วยกับเค้าโครง

เศรษฐกิจฉบับนี้ ประกอบกับได้รับการสนับสนุนจากสมาชิกคณะราษฎรกลุ่ม

ทหารที่นำโดย พระยาทรงสุรเดช ท่านจึงได้ใช้อำนาจของนายกรัฐมนตรีปิดสภา

พร้อมงดใช้รัฐธรรมนูญบางมาตรา รวมทั้งได้เนรเทศนายปรีดี พนมยงค์

ให้กลับไปยังประเทศฝรั่งเศส และออกพระราชบัญญัติป้องกันการกระทำ

อันเป็นคอมมิวนิสต์เป็นฉบับแรกด้วย ซึ่งเรียกกันว่าท่านกระทำรัฐประหาร

ด้วยการใช้ "ปากกาด้ามเดียว" ท่ามกลางความไม่พอใจของกลุ่มคณะราษฎรที่

สนับสนุนนายปรีดี พนมยงค์

เหตุการณ์ความขัดแย้งเหล่านี้ ได้บานปลายนำไปสู่การรัฐประหารในเดือนมิถุนายน

พ.ศ. 2476 ที่ พันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา หัวหน้าคณะราษฎรได้รัฐประหาร

คณะรัฐบาลของท่าน และเนรเทศท่านไปยังปีนังด้วยรถไฟ พร้อมกับเรียกตัว

นายปรีดีกลับมาจากฝรั่งเศส ซึ่งพระยามโนปกรณนิติธาดาก็ได้ใช้ชีวิตในบั้นปลาย

อยู่ที่ปีนัง ตราบจนถึงแก่อสัญกรรม

พระยามโนปกรณนิติธาดาเป็นบุคคลที่มีความรู้ความสามารถและคุณวุฒิสูง

แต่เป็นบุคคลที่มีบุคคลิกพูดจาตรงไปตรงมาแบบขวานผ่าซาก ชีวิตส่วนตัวชื่นชอบ

ในการเดินป่าและล่าสัตว์ป่า

หมายเหตุ

**27-28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 ได้มีมติแต่งตั้งพระยามโนปกรณนิติธาดา เ
**เป็นประธานคณะกรรมการราษฎร ซึ่งเป็นตำแหน่งสูงสุดในการบริหาร เทียบเท่ากับตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในปัจจุบัน
**9 ธันวาคม พ.ศ. 2475 ลาออก
**10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 ได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี
**ตามรัฐธรรมนูญอีกครั้งหนึ่ง
**1 เมษายน พ.ศ. 2476 แต่งตั้งคณะรัฐมนตรีชุดใหม่ โดยมีพระยามโนปกรณ
**นิติธาดาเป็นนายกรัฐมนตรีอีกครั้งหนึ่ง
**20 มิถุนายน พ.ศ. 2476 พันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา ได้เข้ายึดอำนาจ
**จากรัฐบาล พระยามโนปกรณนิติธาดาได้ลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี