* ค่าสมมุติ *

บนข.

เพราะกรวดทรายมากมายกว่าเพชรพลอย
ค่าจึงด้อยกว่ากันกระนั้นหรือ
หากเพชรพลอยสวมก้อยงามระบือ	
กรวดทรายคือแหวนทองรองมณี

หากเพชรพลอยดาษดื่นกว่าผืนทราย	
โลกคงหมายหมางเมินเดินหลีกหนี
เพราะกรวดทรายมากมายจึงได้มี		
ค่ามณีสูงเด่นเช่นเพชรพลอย

อันคุณค่าใครหนอก่อสมมุติ		
ให้สูงสุดเลอค่าหรือว่าด้อย
เพชรพลอยงามน้ำหนึ่งจึงเลิศลอย		
กรวดทรายถอยต่ำค่าราคาทราย

ก็มนุษย์ทั้งนั้นหมั่นกำหนด		
วางเกณฑ์กฎติติงสิ่งทั้งหลาย
หรือยกให้เลิศหรูดูมากมาย		
ด้วยมุ่งหมายอ้างเลศกิเลสตน

เพราะเพชรพลอยน้อยหรือจึงลือค่า	
ใครต่างหาครอบครองปองสับสน
ทั้งยาจกเศรษฐีมั่งมีจน	
ทุกชั้นชนยอมรับประดับกาย

ส่วนกรวดทรายมากมายจึงวายค่า		
แค่บาทาเหยียบย่ำตกต่ำหมาย
ของดาษดื่นวางเคียงอยู่เรียงราย		
ไร้ที่หมายรองรับประดับคน

อันกรวดทรายเพชรพลอยน้อยหรือมาก	
ย่อมต่างหากจากสมมุติว่าหลุดพ้น
ไร้ชีวิตจิตใจจะใฝ่ยล			
ทรงค่าตนตามชนิดที่ติดมา

กรวดทรายงามอย่างกรวดทรายหมายกำหนด  
ไร้เกณฑ์กฎของใครมาใส่ค่า
ส่วนเพชรพลอยลอยล้ำนำราคา		
งามเจิดจ้ายอดเยี่ยมเยี่ยงเพชรพลอย

ธรรมชาติจัดสรรสรรพสิ่ง		
ให้งามยิ่งเลิศล้ำไม่ต่ำต้อย
แต่มนุษย์หยิบสมมุติมาสวมรอย		
เสริมค่าด้อยเด่นงาม...ตามใจตน...