ใกล้ถึงวันแม่แล้ว หลายคนเขียนเรียงความถึงแม่ ข้าพเจ้าเองก็เคยเขียนเรียงความวันแม่เหมือนกัน แต่จะมีใครคิดถึงหรือไม่ว่า ยังมีคนสำคัญอีกท่านหนึ่ง ซึ่งสำคัญไม่น้อยไปกว่าแม่ของเราเลย แม่จะพาข้าพเจ้าแวะเวียนไปหา ไปเยี่ยมเยือนท่านบ่อยครั้งมาก ตั้งแต่ข้าพเจ้ายังจำความไม่ได้ จนบัดนี้หลับตาเดินไปก็ไปถึงบ้านท่าน ซึ่งปัจจุบันท่านก็ไม่ได้อยู่ให้เราหาเสียแล้ว แต่ถึงอย่างไรท่านก็ยังอยู่ในความคิดคำนึงถึงข้าพเจ้า ใครกันหนอ บ้านยายเป็นบ้านทรงไทยหลังใหญ่ อยู่ในสวนย่านชานเมือง บ้านหลังนี้สร้างมานานเท่าไหร่ไม่ทราบได้ แต่แม่บอกว่าตั้งแต่แม่จำความได้ก็เห็นบ้านหลังนี้แล้ว ข้าพเจ้าชอบมาบ้านยาย เพราะมีสวนให้วิ่งเล่น มีต้นจาก ยายมักจะตัดลูกจากมาลอยแก้ว แล้วใส่น้ำแข็งให้เรากินกัน แต่หน้าบ้านยายจะมีต้นพลู ซึ่งมีกลิ่นเหม็นในความคิดของเด็ก ๆ อย่างข้าพเจ้า แล้วขาดเสียมิได้เลย ในสวนยายมีต้นหมาก ต้นมะพร้าวมากมายหลายต้น นอกจากนี้ก็มีต้นชมพู่ แสนหวาน และผลไม้ในสวนอีกมากมาย แต่มีต้นไม้ต้นหนึ่ง คือต้นตะโกมันขึ้นอยู่หน้ารั้วบ้านที่มีท่าน้ำ ข้าพเจ้ากับพี่ ๆ ซึ่งเป็นลูกของป้าบ้าง ลุงบ้าง ชอบมาเล่นน้ำกันตรงนั้น หลังจากเล่นน้ำก็ไม่มีอะไรสนุกไปกว่า การได้เก็บเอากาบหมากมานั่ง แล้วผลัดกันลาก บางครั้งก็พากันล้มกลิ้งคลุกฝุ่นไปตามๆ กัน ข้าพเจ้าชอบบ้านยายมาก ยายของข้าพเจ้าใจดี และชอบแจกสตางค์ให้หลาน ๆ ซื้อของกิน ของเล่นอย่างสบายใจ ข้าพเจ้ามีความสุขมากที่ได้มาหายาย แม่จะไม่ให้ข้าพเจ้าซื้อลูกอม มาม่า หมากฝรั่ง กินเลย เวลาแม่เห็นข้าพเจ้าก็จะโดนเทศนา หน้าคว่ำทุกที แต่เมื่อไปบ้านยายข้าพเจ้าก็ได้ซื้อมาม่ามาแอบกินใต้ถุนเรือนกับพี่ ๆ โดยไม่ได้ต้ม เรากินกันดิบ ๆ อร่อยจังใต้ถุนบ้านยายสูง มีเสาต้นใหญ่ทำจากไม้ทั้งต้นจะว่าได้ ข้าพเจ้ากับพี่ ๆ ชอบวิ่งเล่นลิงจับหลักเสมอ เวลาจับหลักไม่ได้จับอย่างเดียว กอดเสาไว้แน่น จนเสาบ้านยายเป็นมัน เพราะลิงอย่างพวกข้าพเจ้าแท้ๆ วันหนึ่งแม่พาข้าพเจ้ามาที่บ้านยาย แม่มักจะซื้อของมาฝากยายคราวละมาก ๆ ที่แม่ให้ข้าพเจ้าตามมาด้วยนี้ ก็เพื่อช่วยหิ้วของมาฝากยาย แต่ข้าพเจ้าก็ยินดีอย่างยิ่ง ครั้งนี้แม่ก็หอบหิ้วมาเหมือนเช่นเคย พอแม่จะกลับบ้านข้าพเจ้าก็ไม่อยากกลับยายจึงให้นอนด้วย ข้าพเจ้าดีใจน้ำตานี่ก็ได้ผลดีนะ ยามว่างยายจะเคี้ยวหมาก วันไหนไม่ได้เคี้ยวยายจะหาวน้ำหูน้ำตาไหล หน้าที่ของข้าพเจ้าคือ ตำหมากให้ยาย ยายจะนำใบพลูมาทาปูนสีแดง แล้วก็ม้วน ใส่ตะบันหมาก ใส่หมากตามลงไป เครื่องปรุงหมากของยายมีแค่นี้ยายก็อร่อยแล้ว ตำเสร็จก็กลับข้าง เอาเหล็กที่ตำกลับข้างดันหมากเข้าปากได้เลย ยายจะบ้วนน้ำหมากลงกระโถนประจำตำแหน่ง ข้าพเจ้าต้องนำกระโถนน้ำหมากไปทิ้งให้ยาย แล้วล้างมาวางไว้ที่เดิมอย่างสะอาด ยายให้รางวัลเป็นเศษสตางค์ก้นเชี่ยนหมาก เชี่ยนหมากยายมีสารพัดเหมือนกระเป๋าโดเรมอนเลย แต่ที่น่าสนใจคือตะบันหมากของยายทำด้วยทองเหลืองมันวาว ตอนเป็นเด็ก ข้าพเจ้าคิดว่ายายเรารวยจังเลย ใช้ตะบันหมากเป็นทอง แหะๆๆๆ นอกจากนี้ก็มียาอมโบตันแบแผ่นๆ ห่อไว้ในกระดาษสีเงิน มียาหอม ยาลม ยาดม ยาหม่อง ยาฉุน โอยสารพัดที่เดียว อีกอย่างที่ข้าพเจ้าชอบแอบเล่นคือมีดหนีบหมาก ไม่ได้สวยอะไรเลย แถมเคยหนีบเอามือข้าพเจ้ามาแล้วด้วย มีดหนีบหมากทำด้วยเหล็กสีออกดำ เพราะยางหมากกระมัง ยายเล่นลับจนคมเลยบาดหลานจอมซนเข้าให้ ในขณะที่ยายเคี้ยวหมาก ข้าพเจ้าก็เคยขอลองเคี้ยวเหมือนกัน แต่มันไม่อร่อย บอกไม่ถูกมันเจ็บปากน่ะสิ ข้าพเจ้ามักจะเคี้ยวหมากฝรั่งของหวงห้ามของแม่ที่บ้านยาย ยายก็ไม่ได้ว่าสักหน่อย กลับชมเสียอีกเพราะมีครั้งหนึ่ง ยายหยิบกะละมังล้างผักมายายบ่นว่ามันรั่ว แหะๆๆ ข้าพเจ้าตอนนั้นประมาณสัก ๖ ขวบมั้ง ก็คายเอาหมากฝรั่งออกมาแล้วแปะที่ก้นกะละมังให้ยาย ใช้การได้ยายกลับชม เรื่องของข้าพเจ้ากับยายมีมากเหลือเกิน ข้าพเจ้ารู้สึกเป็นพระคุณอย่างสูงที่ยายได้มอบแม่ที่แสนดี ให้กับข้าพเจ้ามา ถ้าไม่มียายไฉนเลยข้าพเจ้าจะได้รู้จักกับแม่ แล้วข้าพเจ้าก็ไม่มีโอกาสแอบกินมาม่าดิบ ๆ กับหมากฝรั่ง ซึ่งเป็นของต้องห้ามซึ่งแม่ประกาศว่าห้ามกิน ถ้าแม่เห็นจะโดนทำโทษ ตอนนี้ทั้งแม่และยายก็ไม่อยู่เสียแล้ว ข้าพเจ้ากำลังเคี้ยวหมากฝรั่งพิมพ์เรื่องสั้นเรื่องนี้อยู่ อิอิอิ