ผู้ก่อ (กลอนเสภา บทเรียนเขียนกลอน 3 ว่าด้วยเรื่องเสียง)

ม้าก้านกล้วย

เมื่อนั้น
เมื่อต้องดั้นต้องด้นต้องค้นหา
เพื่อคืนความคมคิดชิดประชา
เพื่อค้นคว้าถึงหนทางวางชีวี
เหตุเพราะเกรงหวาดว่าอนาคต 
ถ้วนทั้งหมดยิ่งยากจน บนวิถี
กระแสทุนนิยมย้ำมันย่ำยี
ทุนวิธีสร้างนี้ช่างชี้นำ
โฆษณาชวนชักเหมือนดักลอบ
เฝ้ากรุ้มรุมคลุมครอบลอบถลำ
หากยังหนึ่งกลุ่มต้านการกระทำ
และก้าวนำชาวบ้านอย่างชาญชัย
ลุงอัมพร ด้วงปาน คนบ้านป่า
เป็นผู้พาต้านกระแสเพื่อแก้ไข
สร้างกองทุนชุมชนผลกำไร
เพื่อช่วยชาวบ้านให้ใช้เป็นทุน
จนเมื่อรัฐเห็นเป็นสิ่งใหม่
ขอใช้แนวทางพลางเกื้อหนุน
สานต่อนโยบายขยายทุน
เพื่อค้ำจุนหมู่บ้านละล้านนึง
หากจะถามความภูมใจในวันนี้
ลุงผู้ที่สร้างรากจากสลึง
เสียงสรรเสริญร้องแซ่แผ่อื้ออึง
ฉะนั้นจึงขอยกย่องต้องสดุดี

(ม้าก้านกล้วย)
กลอนในทางกำหนดนี้ เป็นกลอนแปด ที่เรียกว่า กลอน เสภา ใช้บทสัมผัสเช่นเดียวกับกลอนแปด ทุกประการ แต่ บังคับเสียงเพิ่ม คือ บัญญัติที่โบราณเรียกว่า เต้น เต้น จัตวา สามัญ สามัญ นั่นคือ 
ท้ายวรรคที่หนึ่ง (วรรคสดับ) ให้ใช้เสียงเต้น เต้น มี เสียงวรรณยุกต์ (เอก โท ตรี จัตวา) หมายความว่า วรรคนี้ ห้ามสดับด้วยเสียงสามัญ
ท้ายวรรคที่สอง (วรรครับ) จะต้องเป็นเสียงจัตวาเท่านั้น ห้ามเสียงอื่น เพราะ จะต้องผันเสียงให้สูง ในเวลาอ่านทำนองเสนาะ
ท้ายวรรคที่สาม(วรรครอง)และท้ายวรรคที่สี่ (วรรคส่ง)  จะต้องเป็นเสียงสามัญ เพราะจะต้องผันเสียงลงใช้เสียงกลาง เวลาอ่านทำนองเสนาะ หรือ ส่งเพลง
และ เมื่อเริ่มบท จะใช้คำเริ่ม ว่า เมื่อนั้น บัดนั้น กล่าวฝ่าย จะกล่าวถึง หรือ คำเริ่มอื่น ๆ ที่ไม่เกิน สี่ พยางค์