ฝ่ายจะเข้ก็บรรเลงเพลงปราณีต บรรจงดีดเพลงเก่าลาวแพนใหญ่ ร้อยลูกหลบลูกซัดผลัดกันไป เป็นความเก่าเล่าใหม่ของไทย-ลาว ดำเนินความถึงเจ้าอนุวงศ์ อยู่ดำรงเวียงจันทร์สำคัญจ้าว ขึ้นกับไทยม่วนซื่นมายืนยาว คึดฮอดคราวอยากแยกแตกจากไทย จึงรวบรวมกล่นเกลื่อนพวกเพื่อนลาว บุกมาเข้าเขตแดนแสนกว้างใหญ่ หมายจะตีอยุธยาฟ้าเวียงชัย เข้าตีด่านผ่านค่ายราชสีมา แต่ก่อนเรียกโคราชองอาจก้อง เป็นแดนทองป้องไทยอย่างใจกล้า ตีเพื่อนลาวที่กราวกรูเป็นหมู่มา แตกระยำช้ำอุราเป็นข้าไทย พวกเพื่อนลาวถูกจับเป็นข้าศึก ก็หวนนึกถึงดินถิ่นอาศัย สุดเคียดแค้นอนุวงศ์เจ้าทรงชัย ก็เป่าแคนแล่นไปในไพรวัลย์ ฝ่ายพวกลาวเป่าแคนแสนเสนาะ ฟังไพเราะคนแคนแสนขยัน บรรยายความยามยากจากเวียงจันทร์ ตกมาอยู่เขตขันต์อยุธยา โอ้ละหนอแล่นแตรแม่คุณเอ๋ย กระไรเลยตกยากนี่หนักหนา พลัดถิ่นฐานบ้านเก่าหมู่เฮามา พลัดทั้งปู่ทั้งย่าทั้งตายาย พลัดพ่อแม่พลัดเมียเสียลูกเต้า พลัดพงศ์เผ่าเพื่อนเก่ามาหนีหาย เพื่อนไทยเฆี่ยนคุมขังจนหลังลาย นี่อาสามาตายเสียแล้วรา แค้นแต่เจ้าอนุวงศ์ผู้ทรงเดช แสนอาดูรพูนเทวศเป็นหนักหนา แสนลำบากตรากตรำช้ำอุรา อยู่กลางนากลางเถื่อน อ้ายเพื่อนเอย ...เพื่อนเอย ฯ
14 มิถุนายน 2551 02:06 น. - comment id 861733
อ่านแล้วได้รับรู้ประวัติศาสตร์เพิ่มเติม ทีแรกนึกว่า จะเป็นเรื่องราว ในลิลิตพระลอ ซะอีก ผมเอาลิงก์เพลงลาวแพน (จะเข้) มาฝากครับ ให้เพื่อนชาวบ้านกลอน ได้ฟังเพลงไปด้วย http://www.imeem.com/people/WrU4lO5/music/-UdWcW_R// (ตอนเปิด รอนานสักหน่อย นะครับ)
14 มิถุนายน 2551 02:40 น. - comment id 861746
ได้ความรู้มาอีก ขอบคุณครับที่สรรหามาฝาก
14 มิถุนายน 2551 13:06 น. - comment id 861890
ขอบคุณคุณรัมณีย์ที่นำเพลงเดี่ยวจะเข้ "ลาวแพนใหญ่" ของครูระตี ครูใหญ่ฝ่ายจะเข้มาให้ฟังครับ ขอบคุณคุณดาวระดา ครับ