พระเจ้าห้าพระองค์

นกตะวัน

		
หนทางที่เดินไปอยู่ภายในป่าดิบชื้นอันมืดมิด ต้นไม้แต่ละต้นสูงใหญ่และขึ้นเบียดเสียดกัน น้อยครั้งมากที่เราแลเห็นแสงแดดส่องลงมาตามช่องว่างของป่า มีคนเดินผ่านไปมาบ้าง แต่เราแทบไม่เห็นนกหรือผีเสื้อเลย เราผ่านลำธารเล็กๆที่ไหลลงไปสมทบกับลำห้วย ผ่านน้ำตกเขาสอยดาวชั้นที่ 2 มาแล้ว จนกระทั่งมาถึงต้นไม้ใหญ่ต้นหนึ่งทางด้านขวา สูงลิบลิ่วจนแลไม่เห็นยอด และพูพอนกว้างใหญ่มาก มีป้ายปักไว้บอกชื่อว่า พระเจ้าห้าพระองค์
ต้นไม้ใหญ่ใกล้ทางตั้งขวางนั้น		
สูงลือลั่นราวยักษ์ยืนปักหลั่น
โคนต้นอวบรวบไว้ได้หลายชั้น
กี่คนกันกางแขนแน่นรอบตอ
พูพอนสูงจูงใจให้อยากเห็น
แผ่กว้างเน้นหนามากยากล้มหนอ
เป็นหลืบเว้าเข้าไปเดินได้พอ
คล้ายห้องหอคูหาใครเข้าใจทำ
ไม้ต้นนี้มีชื่อลือทั่วหล้า
พระเจ้าห้าพระองค์นามหลงถลำ
ใครหนอคิดประดิษฐ์เพรียกเรียกห้าคำ
ช่างเลิศล้ำเหลือเชื่อเมื่อพังเชย
ยืนหยัดเด่นเป็นสง่าท้าทุกต้น
ใหญ่มากล้นสูงลิ่วลมพลิ้วเฉย
พายุร้ายกรายกล้ำทำเฉยเมย
สูงจนเลยเหล่าพฤกษาป่าสอยดาว
พระเจ้าห้าพระองค์ มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Dracontomelum dao เป็นไม้ในวงศ์ Anacardiaceae วงศ์เดียวกับมะม่วง แต่สูงใหญ่กว่ามะม่วงมาก โดยทั่วไปสูง 10-30 เมตร พบขึ้นข้างลำห้วยในป่าดิบชื้น ใบคล้ายใบมะม่วง ออกผลเป็นพวง ผลแก่จัดมีขนาด 2.0-2.5 ซม. ชาวบ้านทางปักษ์ใต้นิยมนำผลอ่อนมาใส่แกงเพื่อให้มีรสเปรี้ยวขึ้น ผลแก่จัดมีรสฝาดอมเปรี้ยวนำมาจิ้มเกลือกินได้เช่นเดียวกับมะม่วง ผลสุกมีรสหวานอมเปรี้ยวกินได้เช่นกัน
จากคลองน้ำเชี่ยว เลี้ยวมาเขาสอยดาว 26
17 ตุลาคม 2547