กรุงธนบุรี

นกตะวัน

ภายหลังจากจัดงานพระบรมศพของสมเด็จพระเจ้าเอกทัศอย่างสมเกียรติแล้ว พระยาตากจึงอพยพผู้คนย้ายราชธานีมาตั้งอยู่ที่กรุงธนบุรี เพราะว่ามีชัยภูมิที่เหมาะสมกว่ากรุงศรีอยุธยาหลายประการ และกรุงศรีอยุธยายังถูกพม่าเผาจนเสียหายยับเยินมากจนยากที่จะทำการบูรณะให้ดีดังเดิมได้ พร้อมทั้งทำพิธีปราบดาภิเษกประกาศพระองค์เป็นพระเจ้าแผ่นดินขึ้นครองราชสมบัติ มีนามว่า สมเด็จพระเจ้าตากสิน  เมื่อปี พ.ศ. 2311  
ใกล้ปากอ่าวเจ้าพระยามีธานี		
ธนบุรีเรียกขานมานานโข
เพาะปลูกดีมีสวนล้วนใหญ่โต		
แม้ไม่โก้เท่ากรุงเก่าเคยเข้าครอง
พระยาตากลากพลด้นมานี่			
ชัยภูมิดีทุกด้านผ่านสนอง
ตั้งถิ่นฐานบ้านใหม่ในครรลอง		
ง่ายปกป้องประเทศทุกเขตคาม
ชีวิตใหม่ได้กำเนิดเกิดอีกหน			
ไททุกคนทั่วถิ่นแผ่นดินสยาม
ด้วยพระองค์ทรงขจัดศัตรูทราม		
ไม่ครั่นคร้ามข้าศึกฮึกเหิมมา 
แล้วผู้คนล้นหลั่งพรั่งพรูใส่		
นครใหญ่ยิ่งนี้ทุกปีหนา
กรุงธนสวยด้วยกษัตริย์ขัตติยา	
สร้างสรรค์มาเป็นเมืองให้เฟื่องฟู
บรรพบุรุษทางฝ่ายมารดาของสุนทรภู่คงอพยพย้ายถิ่นฐานลงมาจากกรุงศรีอยุธยาเช่นเดียวกับปู่ของสุนทรภู่ โดยอาจอพยพมาพร้อมกับพระเจ้าตากสิน และมาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่กรุงธนบุรี มารดาของสุนทรภู่ (ไม่ปรากฏหลักฐานว่าชื่ออะไร) จึงน่าจะเกิดที่กรุงธนบุรี และเป็นชาวธนบุรีนี่เอง ส่วนปู่ของสุนทรภู่คงเดินทางจากเมืองแกลงเข้ามายังกรุงธนบุรี เพื่อเข้ารับราชการในพระเจ้าตากสิน จนกระทั่งสิ้นรัชกาล
สุนทรภู่ กวีสี่แผ่นดิน
รัชกาลที่ 1 (2329-2352)
บทที่ 2