ลิลิตตะเลงพ่าย

น้ำ

จากลิลิตตะเลงพ่าย
พระเจ้าหงสาวดีนันทบุเรงได้พระราชทานพรให้ชนะศึกและพระบรมราโชวาท  ดังนี้
โคลง ๔
๒๖ จงเจริญชัเยศด้วย เดชะ
ชาวอยุธย์อย่าพะ พ่อได้
จงแพ้พินาศพระ วิริยภาพ พ่อนา
ชนะแด่สองท่านไท้ ธิราชเจ้าจอมสยาม
สงครามความเศิกซึ้ง แสนกล
จงพ่ออย่ายินยล แต่ตื้น
อย่าลองคะนองตน ตามชอบ ทำนา
การศึกลึกเล่ห์พื้น ล่อเลี้ยวหลอกหลอน
จงแจ้งแห่งเหตุเบื้อง โบราณ
เป็นประโยชน์ยุทธการ กล่าวไว้
เอาใจทหารหาญ เริงรื่น อยู่นา
อย่าระคนปนใกล้ เกลือกกลั้วขลาดเขลา
หนึ่งรู้พยุหเศิกไสร้ สบสถาน
เจนจิตวิทยาการ กาจแกล้ว
รู้เชิงพิชัยชาญ ชุมค่าย ควรนา
อาจจักรอนรณแผ้ว แผกแพ้พังหนี
หนึ่งรู้บำเหน็จให้ ขุนพล
อันสมรรถมือผจญ จืดเสี้ยน
อย่าหย่อนวิริยยล อย่างเกียจ
แปดประการกลเที้ยร ถ่องแท้ทางแถลง
จงจำคำพ่อไซร้ สั่งสอน
จงประสิทธิ์สมพร พ่อให้
จงเรืองพระฤทธิ์รอน อริราช
จงพ่อลุลาภได้ เผด็จด้าวแดนสยาม
ถอดความขอรับ.......
                        1.  อย่าหูเบาใจเบา   โดยฟังหรือดูอะไรอย่างผิวเผิน
การมุ้งเมืองเรื่องรุ้ง     โรมรัน
สองฝ่ายสาดโคลนขัน   ข่าวสู้
เราตามอ่านไขคัน        ตรองตรึก
จิตพิเคราะห์ความรู้     อย่าให้ใครจูง
                        2.  อย่าทำอะไรตามใจตนเองโดยไม่คิดถึงผู้อื่น
เหลาสุราเลิศล้วน       อาหาร
หมายสั่งสักสามจาน   กับแกล้ม
ชวนเชิญเพื่อนไขขาน   สั่งก่อน
รวมเหล่าเริงรื่นแอ้ม    อิ่มอ้วนพุงกาง
                        3.  ให้เอาใจทหารให้มีกำลังใจฮึกเหิม กล้าหาญในการสู้รบเสมอ
สามัคคีไป่คร้าม        ผองภัย
เลือดหลั่งหมดกายไหล     รักรู้
ตัวเราจักตายใน     สนามรบ 
คงชื่อชาติไทยสู้    ปกป้องแดนดิน
                        4.  อย่าไว้ใจคนขลาดและคนเขลา
ขาดเขาเราคิดให้  หวนหา
คนขาดเชิญชวนมา    ร่วมเกื้อ
คนเขาบ่มานา       เรียมอยู่
หวังว่าน้องนวลเอื้อ  โอบน้ำใจหวน
                        5.  รอบรู้ในการจัดกระบวนทัพ
เช้าถึงตลาดอย่าให้     ขาดหาย
หมูสับปูปลากราย      รสล้ำ
อีกพริกมะนาวขาย     ซื้อถูก
ปรุงแต่อาหารน้ำ        อิ่มได้ฉันใด
                        6.  รู้หลักพิชัยสงคราม
จะไปรบศึกสู้        เหนือใต้
ศรปะทัดบั่งไฟ    จุดเข้า
ศรรามอย่าลืมไป  โดยด่วน
ละครช่องเจ็ดนะเจ้า  นิ่มน้องนวลอนงค์
                        7.  ให้บำเหน็จความดีความชอบแก่แม่ทัพนายกองที่เก่งกล้าสามารถ
รถหนึ่งคันวิ่งได้     ทั่วถึง
ตามส่งลูกเต้าจึง     ตื่นเช้า
เรียมเร่งรับขวัญคนึง  มิขาด
ไปตลาดอาจรวยเร้า  แบกไม้ไปขาย
                        8.  พากเพียรไม่เกียจคร้าน
งานประจำมากล้น      สนใจ
งานเก่างานก่อนไหน   เสร็จแล้ว
งานจรจู่มาไป             ไม่ยาก
งานบ่เหมาบ่แพร้ว      พักตร์พร้อมพวกผอง