ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน

แก้วประเสริฐ

                  ๑  นิวรณบรรพ.
         ดูกรอริยชนสนใจในธรรมมะ
วิสาทะพละจิตตะไพศาล
อันผูกไว้ในคำสอนบางบรรพ
ล้วนเสกสรรนำผันหันเหทุกข์
          กายเวทนาจิตนั้นพลันสร้างไว้
เพื่อจะได้คลายเกลียวให้เป็นสุข
ขอตามด้วยธัมมามาฝังปลูก
วางใช้รุกแนวสร้างของทางมาร
          จะขอกล่าวบทความตามคำสอน
ของนิวรณ์ทั้งห้ามาสร้างฐาน
ไว้สร้างจิตของท่านได้เบิกบาน
ให้สำราญเชิงต่อพอพบโลกีย์
         ส่วนนิวรณ์มีได้ในทางห้า
ซึ่งจะมาสร้างกรรมนำวิถี
มีกามฉันทะนำทางวางชีวี
แสดงแหล่งที่มัวเมาเฝ้ากามคุณ
         ด้วยฉันทะพอใจไร้ขอบเขต
แสดงเจตนาพากามเกื้อหนุน
มีในจิตทราบได้อย่ากักตุน
ต้องใช้ดุลยพินิจเข้าพิจารณา
         หากกามฉันทะไม่มีอยู่ในจิต
ไม่วิปริตทราบได้ในตัณหา
หากไม่เกิดรู้ได้ด้วยปัญญา
มันจะมาหรือไม่ย่อมไตร่ตรอง
         พยาบาทอาฆาตมาดร้ายแก่ใครนั้น
ถีนมิทธะพลันเกียจคร้านไม่สนอง
อุทธัจจกุกกุจจะขาดศรัทธาตามคัลลอง
วิจิกิจฉาครองไม่เชื่อในความรู้
         เพียงละเสียวางไว้ให้เด็ดขาด
อย่าประมาทพลาดพลั้งมันสวยหรู
ด้วยงามสดกลิ่นหอมมาพรั่งพรู
หมั่นตรองดูรู้ทิศทางแห่งนิวรณ์
         เมื่อมันเกิดหรือไม่ใคร่ต้องรู้
อีกทั้งดูอาการจะเกิดทุกขั้นสอน
ตัดนิวรณ์เสียขาดอย่างแน่นอน
อย่าอาวรณ์ในรสสดหอมมหันต์
         ครั้นรู้ชัดในอาการนิวรณ์นั้น
ซึ่งมันกั้นความดีที่เราสรรค์
ชื่อว่าพิจารณาธรรมในธรรมพลัน
จะนำท่านสู่ฌานและญานเทอญ.
              ๙๙๙   แก้วประเสริฐ.   ๙๙๙