๏พระราชนิพนธ์โคลงสุภาษิต **นฤทุมนาการ** ๚ กิจสิบประการที่ผู้ประพฤติยังไม่เคยเสียใจ

tiki

๏พระราชนิพนธ์โคลงสุภาษิต **นฤทุมนาการ** ๚ 
ขออัญเชิญพระราชนิพนธ์สมเด็จพระปิยมหาราชฯ
กิจสิบประการที่ผู้ประพฤติยังไม่เคยเสียใจ
๏โคลงสุภาษิต**นฤทุมนาการ**๑..
๏ บัณฑิตวินิจแล้ว..............แถลงสาร...สอนเอย
ทศนฤทุมนาการ.......................ชื่อชี้
เหตุผู้ประพฤติปาน....................ดังกล่าว..........นั้นนอ
โทมนัสเพราะกิจนี้.....................ห่อนได้เคยมี๚ 
เพราะทำความดีทั่วไป
๑
๏ ทำดีไป่เลือกเว้น...............ผู้ใด....ใดเฮย
แต่ผูกไมตรีไป............................รอบข้าง 
ทำคุณอุดหนุนใน.........................การชอบ.....ธรรมนา
ไร้ศัตรูปองมล้าง..........................กลับซ้องสรรเสริญ๚ 
เพราะไม่ได้พูดร้ายต่อใครเลย
๒
๏ เหินห่างโมหะร้อน..................ริษยา
สละส่อเสียดมารษา.......................ใส่ร้าย
คำหยาบจาบจ้วงอา-........................ฆาตขู่...เข็ญเฮย
ไปหมิ่นนินทาป้าย...........................โทษให้ผู้ใด ๚ 
เพราะถามฟังความก่อนตัดสิน
๓
๏ ยินคดีมีเรื่องน้อย...................ใหญ่ไฉน.....ก็ดี
ยังบ่ลงเห็นไป................................เด็ดด้วน
ฟังตอบสอบคำไข..........................คิดใคร่...ครวญนา
ห่อนตัดสินห้วนห้วน........................เหตุด้วยเบาความ ๚ 
เพราะคิดเสียก่อนจึงพูด
๔
๏ พาทีมีสติรั้ง................รอคิด
รอบคอบชอบแลผิด.......................ก่อนพร้อง
คำพูดพ่างลิขิต...............................เขียนร่าง...เรียงแฮ
ฟังเพราะเสนาะต้อง........................โสตทั้งห่างภัย ๚ 
เพราะงดพูดในเวลาโกรธ
๕
๏ สามารถอาจห้ามงด..................วาจา...ตนเฮย
ปางเมื่อยังโกรธา...........................ขุ่นแค้น
หยุดคิดพิจารณา............................แพ้ชนะ....ก่อนนา
ชอบผิดคิดเห็นแม้น.........................ไม่ยั้งเสียความ ๚ 
เพราะได้กรุณาต่อคนที่ถึงอับจน
๖
๏ กรุณานรชาติผู้.....................พ้องภัย..พิบัติเฮย
ช่วยรอดปลอดความไขษย...............สว่างร้อน
ผลจักเพิ่มพูนใน..............................อนาคต...กาลแฮ
ชนจักชูชื่อช้อน...............................ป่างเบื้องประจุบัน ๚ 
เพราะขอโทษบรรดาที่ได้ผิด
๗
๏ ใดกิจผิดพลาดแล้ว...............ไป่ละ..ลืมเลย
หย่อนทิฐิมานะ...............................อ่อนน้อม
ขอโทษเพื่อคารวะ..........................วายบาด...หมางแฮ
ดีกว่าปดอ้อมค้อม..........................คิดแก้โดยโกง ๚ 
เพราะความอดกลั้นต่อผู้อื่น
๘
๏ ขันตีมีมากหมั้น.....................สันดาน
ใครเกะกะระราน............................อดกลั้น
ไป่ฉุนเฉียวเฉกพาล.....................พาเดือด....ร้อนพ่อ
ผู้ประพฤติดั่งนั้น.........................จักได้ใจเย็น . .๚ 
เพราะไม่ฟังคำคนพูดเพศนิทาน
๙
๏ ไป่ฟังคนพูดฟุ้ง....................ฟั่นเฝือ
เท็จและจริงจานเจือ.....................คละเคล้า
คือมึดที่กรีดเถือ..........................ท่านทั่วไปนา 
ฟังจะพาพลอยเข้า......................... พวกเพ้อรังควาญ ๚ 
เพราะไม่หลงเชื่อข่าวร้าย
๑๐
๏ อีกหนึ่งไป่เชื่อถ้อย...................คำคน....ลือแฮ
บอกเล่าข่าวเหตุผล..........................เรื่องร้าย
สืบสอบประกอบจน..........................แจ่มเท็จ...จริงนา
งบ่ด่วนยักย้าย...................................ตื่นเต้นก่อนกาล ๚ะ
๏ ข้อความตามกล่าวแก้...............สิบประการ...นี้นอ
ควรแก่ความพิจารณ์...........................ทั่วผู้
แม้ละไป่ขาดปาน..............................โคลงกล่าว...ก็ดี
ควรระงับดับสู้....................................สงบบ้างยังดี ๚ะ๛
ขออัญเชิญพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว อันว่าด้วย การละเว้นวจีทุจริต เห็นเป็นสิ่งดีในการนำเสนอ ทั้ง บทโคลงสี่สุภาพ ซึ่งทรงใข้ถ้อยคำเรียบง่าย เข้าใจง่าย 
วันนี้ขอพระราชทานนำลง เพื่อเป็นประโยชน์แก่ชนทั้งหลาย 
ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ขอเดชะ
ข้าพระพุทธเจ้า
ทิกิ_tiki
๒๐:๐๐ นาฬิกา
พระอังคาร ๔ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๔๗
                                    
เนื่องในวโรกาส วันฉัตรมงคล แห่งรัชกาลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลมหาราชได้เวียนมาถึง ณ วันที่ ๕ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๔๗ ข้าพระพุทธเจ้า ขอน้อมเกล้าน้อมกระหม่อม ถวายพระพร 
       ๏ พระดำรัสตรัสถ้อย...................ฉัตรฉลอง
พระทรงชาติประกาศผอง......................อย่างนั้น
พระดำรัส**เราจักครอง..................แผ่นดิน..โดยธรรม--
พระเศวตรฉัตรกางกั้น...............ปกเกล้าเหล่าไทย....๚ะ๛    
ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อมขอเดชะ
ข้าพระพุทธเจ้า
ทิกิ_tiki
จารเมื่อ ๒๔:๐๐
คืนพระอังคาร ๔ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๕๔๗
พระราชนิพนธ์ในล้นเกล้าพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระปิยะมหาราชโคลงสุภาษิต**นฤทุมนาการ**
กิจสิบประการที่ผู้ประพฤติยังไม่เคยเสียใจ
ที่มา วรรณสารวิจักษณ์ เล่ม ๔
กรมวิชาการ กระทรวง ศึกษาธิการ ฉบับพิมพ์พุทธศักราช ๒๕๔๐
สงวนลิขสิทธิ.. 
๏พระราชนิพนธ์โคลงสุภาษิต **นฤทุมนาการ** ๚ 
หมายเลขกลอน 52773 แต่งเมื่อ 04 พ.ค. 47 - 20:23 
จำนวนคนชม ผู้ชม 5427 - ผู้ตอบ 36 
ที่มา จากหนังสือ เล่มเดียวกัน ได้บรรยาย ความ โคลงสุภาษิตนี้ไว้ว่า
คำว่า นฤทุมนาการ เป็นศัพท์สมาส ที่มีการสนธิ แยกได้เป็นขั้นๆดังนี้
นฤทุมน + อาการ (อาการ แปลว่า สภาพ กิริยา ) 
นฤทุมน เป็นศัพท์สมาสอีกเช่นกัน แยกได้เป็น 
นฤ + ทุมน 
(นฤ เป็น อุปสรรค แปลว่า ปราศจาก ไม่) 
ทุมน แยกเป็น ทุ + มน
(ทุ เป็น อุปสรรค แปลว่า ไม่ดี เสีย
มน แปลว่า ใจ )
เมื่อแยกศัพท์ เช่นนี้แล้ว จะเห็นว่า ความหมายรวม นฤทุมนาการ ก็คือ สภาพที่ปราศจากความเสียใจ หรือ สภาพที่ไม่ทำให้เสียใจ 
ซึ่งตามนัยแห่งโคลงสุภาพนี้มี ๑๐ ประการ
ดังที่ปรากฏในบทพระราชนิพนธว่า
.กิจ ๑๐ ประการที่ผุ้ประพฤติ ยังไม่เคยเสียใจ 
ที่มา หน้า ๑๔๒ เล่มเดียวกัน 

       ๏  น้ำตาหลั่งเป็นไหม ไทยทั้งชาติ 
 น้ำอันสาดปฐพีสียังใส
 จริยแห่งชนในหัวใจ
 มอบเทิดไว้เพื่อไทยมาแต่บรรพ์  ๚ 
     ๏ เทิดแผ่นดินแผ่นไทยในใจข้าฯ 
ประกาศกล้าแม้นชีพจักอาสัญ  
จะสนองพระคุณปุญอนันต์ 
จวบชีวันวางวายยังอายเป็น    ๚ 
    ๏ กล่าวคำสัตย์ปฏิญาณแต่กาลไหน
ตระบัดสัตย์เมื่อใดต่ำได้เห็น
ชีพนี้แม้นเกิดใหม่ได้ยากเย็น  
จักขอเป็นรองบาทพระศาสน์ธรรม    ๚ 
     ๏ น้ำตาไทยหลั่งไหลในวันนี้ 
 เราทุกคนรู้ดีที่ชอกช้ำ  
ก็เพราะใครเล่าใครไทยจงจำ
 อย่าเปิดทางสีดำชั่วกาลนาน ๚ะ๛
tiki_ทิกิ
 จารไว้ ณ เรือนนนทบุรี สยาม ราชอาณาจักรไทย วันพุธแรม๑ ค่ำ เดือน ๕ ๓๑ มีนาคม พระพุทธศักราช ๒๕๕๓ เพลา ๙ นาฬิกา ๙ นาที..
http://www.thaipoem.com/forever/ipage/poem52773.html
http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=tiki&month=31-03-2010&group=4&gblog=31