ลำนำต้นไม้สวนกวี

ลำนำ ดอกไม้ในสวนอักษร
๑ อักขระประสระถ้วน อเนกล้วนมาเรียบเรียง
สูงต่ำยังออกเสียง ได้ครบวจนะสม
๒ เปรียบเป็นเช่นไม้ดอก หลากหลายบอกให้ชื่นชม
แมลงแมงระงม ระหรีดหริ่งอิงก้านใบ
๓ ยามเสพยังได้สม กลิ่นรสชมชื่นเพียงไหน
สัมผัสยังตรึงใจ เสน่ห์ติดจริตตน
๔ บุปผาอยู่เป็นสวน กลิ่นเย้ายวนทุกแห่งหน
สรรพสัตว์ต่างได้ยล เพียงถ้วนทั่วด้วยตัวเอง
๕ มนุษย์ได้ลิขิต แต้มจริตไร้ข่มเหง
ปรุงปนคนละเลง เป็นกลิ่นรสบทกวี
๖ ดอกไม้ไม่ใช่แปลก คงจำแนกอักษรศรี
ความรักมักเรื่องดี มีผู้รู้กู่เป็นกลอน
๗ สวนสรรค์วรรณศิลป์ กวีทั่วถิ่นมาช่วยสอน
บทซึ้งเพียงหนึ่งตอน ให้เป็นปลื้มลืมโลกา
๘ สวนนี้เป็นกระทู้ กวีคู่ดูหรรษา
ความหมายพรรณนา ดอกไม้สวยด้วยกวี......
๙ สวนกรุ่นอุ่นด้วยรัก พึงตระหนักความคงที่
ยินเพียงเสียงวจี เหมือนสัตว์ครางเช่นบางคราว
๑๐ ให้เป็นเฉกเช่นหิน ทำไม่ยินเรื่องอื้อฉาว
ธรรมชาติเดือนกับดาว นั่นควรกล่าวเป็นความจริง
๑๑ เด็ดใบเด็ดให้ขาด อย่าอาฆาตมารยาหญิง
ความรักเพียงพึ่งพิง ไม่แดดิ้นควรสู้ไป
๑๒ ความรักที่แน่แท้ เยาว์จนแก่ได้กล่าวไข
ความรักให้อภัย ดั่งดอกไม้ยามลาโรย
๑๓ จากไปให้คิดถึง ควรคำนึงมิไห้โหย
เพียงผูกใจไว้โดย เยื่อใยรักมักเกี่ยวพัน
๑๔ ดอกไม้ยามเจ้าอยู่ โลกสวยหรูดูสร้างสันทน์
ธรรมชาติเคียงคู่กัน เช่นตัวเจ้ากับแมลง
๑๕ กลิ่นหอมโชยละมุน ควรเก็บตุนรักแอบแฝง
หวานใดได้สำแดง ความมีค่าหรือมีคุณ
๑๖ น้ำหวานหวานไม้ดอก ภมรบอกได้เกื้อหนุน
ทุกแห่งแหล่งเจือจุน เกสรว่อนร่อนติดขา
๑๗ แพร่พันธุ์กันไกลใกล้ ลูกหลานได้สุขหรรษา
ผสมกันทุกครั้งครา เมื่อแมลงมาดูดดื่มกิน
๑๘ เปรียบเช่นสุภาษิต สอนให้คิดพร้อมติฉิน
สองทางสองแนวยิน สองความรู้สู่สมอง
๑๙ ทางแรกสอนฝึกหมั่น คนขยันไม่เป็นสอง
หากินตามครรลอง ซื่อประหยัดทั้งหัดออม
๒๐ ทางสองต้องพึ่งพา รักษ์ผืนป่าทะนุถนอม
สวนสวยต้องยินยอม กีฏะตอมดอกไม้ไพร
๒๑ ธรรมชาติสร้างคู่ ให้ชนอยู่ร่วมกันได้
เปรียบเป็นเช่นต้นไม้ ต้องพึ่งพากันและกัน

๒๒ เริ่มต้นที่ส่วนราก สุดลำบากยากมหันต์
ทะลุแลดุนดัน หยั่งให้ลึกลงธรณี
๒๓ ไส้เดือนไม่มีตา ช่วยนำพาสารถี
ชอนไชให้ความดี ได้พึ่งน้ำเลี้ยงกายา
๒๔ รากไม้กับไส้เดือน เหมือนดั่งเพื่อนที่ปรึกษา
อย่าจับไปเลี้ยงปลา ดอกไม้สวยจะแคระแกรน
๒๕ ลำต้นเลื่อนขึ้นอีก ไม่ควรหลีกสำคัญแสน
ดอกไม้ทั่วดินแดน ต้องห้อยแขวนชูช่อพวง
๒๖ วิหคนกน้อยใหญ่ ร่อนบินไปให้แหนหวง
หนอนฝังทำรังลวง เนิ่นนานไปไม้ล้มลง
๒๗ จำเป็นต้องพิฆาต หนอนฉ้อราดหมดพิษสง
ให้หมดแลปลดปลง ลำต้นแข็งแรงจึงมี
๒๘ กิ่งก้านอันใหญ่น้อย เอาไว้คอยหมู่ปักษี
เกาะเกี่ยวเที่ยวราวี หนอนไม่มีไว้เกี้ยวพา
๒๙ มาถึงส่วนสำคัญ ใบไม้สรรเป็นพุ่มหนา
ลางต้นมีบางตา สืบเรียงกันพันธุกรรม
๓๐ สังเคราะห์กับแสงสูรย์ พร้อมเพิ่มพูนอุปถัมภ์
อาหารพืชควรจำ คลอโรฟิน ยินติดใจ
๓๑ เรื่อยรุดหยุดตรงดอก พืชรีบบอกช่วยขานไข
สำคัญได้อย่างไร โอ้ดอกไม้ในไพรพง
๓๒ ผีเสื้อบินเวียนว่อน ปีกเอนอ่อนร่อนดังหงส์
โผผินบินขึ้นลง จากดอกโน้นมาดอกนี
๓๓ ดอกไม้มีก้านดอก ชื่อนั้นบอกช่วยชูชี้
ดอกสวยนั้นต้องมี สำคัญครบความสมบูรณ์
๓๔ กลีบดอกสีหลายหลาก มิเพียงฝากจากแสงสูรย์
เหลืองแฝงแดงจำรูญ ม่วงครามครบจบสีขาว
๓๕ แต่งล่อกามารมณ์ ให้ลุ่มหลงตัณหายาว
มิเป็นเช่นครั้งคราว มาเสพสมบ่ร้างลา
๓๖ เกสรร้อยความรัก สำคัญนักมักร่ำหา
เมียผู้อยู่ใกล้ตา ขอพึ่งพาเที่ยวสัญจร
๓๗ รังไข่ส่วนในสุด ธรรมชาติหยุดดุจสั่งสอน
ลุ่มหลงจงสังวร สิ่งที่หวงควรใส่ใจ
๓๘ ธรรมชาติการผสมพันธุ์ เพื่อช่วยสรรมาแต่ไหน
ตัวผู้อยู่แสนไกล แมลงภู่ผึ้งจึงคงมี
๓๙ ขั้นตอนผสมผสาน ของโปรดปรานดอกไม้สี
รังไข่ได้ปราณี ผลดังว่าน่าพิศวง
๔๐ เปรียบเทียบดังคำปราชญ์ สีฉูดฉาดให้ชวนหลง
ดอกไม้แรกผลิคง เอามาเปรียบเทียบนงคราญ
๔๑ แมลงเหมือนบุรุษ เร่งรี่รุดดุจเรียกขาน
มาเอื้อมเอาดวงมาลย์ พอเสพสมแล้วลาไกล
๔๒ เชยชมได้สมอยาก ยอมลำบากด้วยเงื่อนไข
ทุกอย่างที่ทำไป เหมือนเสแสร้งแต่งจริตลวง