ประวัติกฐิน (ความรู้แบ่งปันค่ะ)

ดอกบัว

แต่ปางหลังครั้งสองพระทรงศรี
จอมมุนีโลกนาถแพร่ศาสนา
ประทับวัดเชตวันอันโอฬาร์
ณ.เมืองสา วัตถีบุรีรมย์
ถึงวัสสานฤดูมีหมู่สงฆ์
สามสิบองค์ เดินทางอย่างขื่นขม
จากเมืองท่า ปาฐาอุราตรม
หมายบังคม ยุคลบาทพระศาสดา
แต่พอถึง สาเกตประเทศน้อย
วันเดือนคล้อย เข้าปุริ ม พรรษา
ทุกอกองค์ อั้นอันตันปัญญา
หยุดไคลครา จำพรรษาครบสามเดือน
ครั้นถึงวัน ปวารณาพรรษาแล้ว
ดังได้แก้ว ดีใจหาใดเหมือน
ต่างรีบร้อน คราไคลไม่แชเชือน
ก็คล้อยเคลื่อน เข้าเขตเชตวัน
ตลอดทาง ต่างย่ำโคลนเปรอะเปื้อน
ด้วยเป็นเดือน พิรุณลาคราวสันต์
ไตรจีวร เปียกเปื้อนเหมือนเหมือนกัน
รีบผายผัน เฝ้าบาทพระศาสดา
พระพุทธองค์ ทรงมีปฏิสันถาร
พระบรรหาร หวานเสนาะเพราะนักหนา
ดำรัสตอบ ชอบใจในเจตนา
ที่อุตส่าห์ บากบั่นด้วยมั่นใจ
ทอดพระเนตร สังเกตผ้ากาสาสงฆ์
แต่ละองค์ มัวหมองไม่ผ่องใส
จึงเอื้อนโอษฐ์ โปรดบัญญัติตรัสวินัย
ประทานให้ สงฆ์ที่ได้ปวารณา
จำพรรษา มาจบครบไตรมาส
อนุญาต ให้เสาะแสวงหา
ผ้าสำหรับ จะทำจีวรา
แล้วนำมา เย็บย้อมเป็นจีวร
ภายในเพ็ญ เดือนสิบสองให้ครองได้
บัญญัติไว้ แล้วพระองค์ทรงสั่งสอน
ให้หมู่สงฆ์ ช่วยกันไม่เกี่ยงงอน
หาไม้ท่อน มาทำเป็นสะดึง
สมัยนั้น การจะทำเย็บปะผ้า
จักต้องหา อาศัยไม้สะดึงขึง
ไม้สะดึง ซึ่งทำให้ผ้าตึง
เป็นอันหนึ่ง ที่สำคัญในวงงาน
ไม้สะดึง ซึ่งเรียกกฐิน
ประกอบชิ้น จีวร เป็นสัณฐาน
จึงเรียกว่า ผ้ากฐิน แต่โบราณ
รวมทั้งกาล เวลา ทำผ้าไตร
เรียกกันว่า กฐินกาล งานกฐิน
เขตสุดสิ้น เดือนสิบสอง เพ็ญผ่องใส
ให้พระสงฆ์ ตกลงกัน ว่าฉันใด
ยกผ้าที่ ทำเสร็จให้ ได้ครอบครอง
มอบแก่พระ ภิกษุเพียงรูปหนึ่ง
เป็นพระซึ่ง สงฆ์ยอม พร้อมถวาย
เป็นพระผู้ งดงาม ตามวินัย
นอกนั้นไซร้ สาธุใน โมทนา
เช่นนี้เรียก ว่าสงฆ์ กรานกฐิน
เป็นสุดสิ้น ปฐมเหตุ เทศนา
ต่อมามี มหาอุ บาสิกา
วิสาขา นามกระเดื่อง เรื่องใจบุญ
ได้รู้เรื่อง เริงรื่น ฉ่ำชื่นจิต
ด้วยนางคิด ที่จะสนับสนุน
จึงจัดหา ผ้ากฐิน สิ้นเงินทุน
ด้วยการุณ ในพระสงฆ์ทรงวินัย
ทอดถวาย เป็นรายแรก หนึ่งในโลก
จึงอาโภค เพียบพูน บุญมโหย
บัดนี้เล่า พวกเรา ชนชาวไทย
ก็พร้อมใจ กันทอด กฐินทาน
เอาเยี่ยงอย่าง แม่นาง วิสาขา
ด้วยศรัทธา พร้อมพรัก สมัครสมาน
เพื่อบูชา ไตรรัตน์ อันโอฬาร
ให้ยืนนาน วัฒนา ชั่วฟ้าดิน
ผลผลา อานิสงฆ์ จงสัมฤทธิ์
แด่ญาติมิตร ชื่นชม สมถวิล
เป็นอันจบ ครบเครื่อง เรื่องระบิล
เรื่องกฐิน ย่อเค้า เท่านี้เอย