วิมุตติโมกข์สุมาลี (Flower of Nirvana)

ลำน้ำน่าน

ณ เรือกสวนร่มรื่นผืนป่าปก
ในร่มรกเรือนไม้ตาข่ายสวรรค์
สุมาลีดอกน้อยลอยสุคันธ์
ณ  ใจกลางอรัญญิกาลัย
ลมสุดท้ายเหมันต์แห่งวันพระ
พรมกระทบผัสสะอันอ่อนไหว
กลางมณฑลอรหังภวังค์ไพร
ปวงดอกโมกโบกใบอลงกรณ์
เดียวดายอยู่ท่ามกลางรุ่งรางนั้น
ในลึกซึ้งวนาวัลย์บรรจถรณ์
ยามต้องลมรวยรินกลิ่นขจร
ดั่งนางไม้อุปรากรมาร่อนลอย
เขียวแซมเขียวใบโมกริมโตรกธาร
แม้นบางคราวอุทยานวนานต์หงอย
เจ้าช่อเอยช่อโมกยังโบกคอย
ด้วยนิดน้อยขาวกลีบของชีพนี้
ขาวแกมขาวราวเมฆเอกวรุณ
นำความสุขสมดุลย์หมุนวิถี
ทั้งอารัณย์พันธุ์ไม้สายนที
งามอยู่กลางบารมีพุทธคุณ
แตกต่อยอดทอดกายเรี่ยสายน้ำ
ทุกโมงยามสลัดโศกทุกโลกหมุน
เจ้าช่อเอยช่อโมกโบกการุณย์
ดุจซิ่นขาวสไบบุญอุบาสิกา
เมื่อใบเดี่ยวออกคู่สู่กิ่งก้าน
กุสุมาลย์ไหนเล่าที่เฝ้าหา
ในอ้อมกอดเรือนใบคละสายตา
แท้พุทธาคละเคล้าเหล่าสาวก
ทั้งดอกซ้อนดอกลาบุหงาคว่ำ
หอมดื่มด่ำอวลระรื่นอยู่ดื่นดก
กลีบมนเรียวขาวพร่างดั่งไข่นก
หอมศีลงามอุบาสกเสาวคนธ์
บานคว่ำหน้าลงดินถิ่นสามัญ
อยู่ทุกเมื่อเชื่อวันหวังมรรคผล
อรัญวาสวิเวกเพียงเขตตน
ภาวนาจิตดลบนความจริง
วเนจรสู่ป่าเบญจพรรณ
สู่มิ่งไม้เถาวัลย์อารัญสิง
ปวงโกสุมรายทางต่างประวิง
ให้ดำดิ่งสู่ธรรมทุกย่ำเดิน
ธรรมชาติมาลีทุกคลี่ดอก
ต่างเพียรบอกธรรมจินดาพาจิตเหิน
สู่ดินแดนสุรโลกดอกโมกเงิน
ไปเพลิดเพลินทิพย์ธรรมอมฤต
ณ เรือกสวนร่มไม้ไพรป่าปก
เหล่าสาวกพุทธะสละจิต
ดอกโมกเอยธรรมธรสอนชีวิต
เพื่อสถิตวิมุตติโมกข์โลกนิพพาน

---------------------------
เมื่อสิ้นเหมันต์ แล้วย่างเข้าสู่คิมหันตฤดูของฤดูหนึ่ง
ข้าพเจ้าได้มีโอกาสท่องไพร เดินทางศึกษาพันธุ์ไม้
พันธุ์พืช สัตว์ป่า และวนอุทยานในประเทศไทย
ดอกไม้หนึ่งบานสะพรั่งกลางป่าดงพงพีอรัญญิกาลัย
นาม *ดอกโมก*  ดอกไม้สีขาวดอกเล็กๆ ที่หอมอ่อนๆ
เป็นดอกไม้คล้ายดอกราตรี มะลุลี ฯลฯ
ข้าพเจ้าชอบดอกโมก 
ดอกไม้ดอกนิดที่สามัคคีกันบานสะพรั่ง
ส่งกลิ่นหอมไปทั่วร่มไม้ชายน้ำ บางดอกร่วงลงสู่ผิวน้ำ
ราวกับชีวิตที่ดำดิ่งสู่ความร่มเย็นแห่งพระนิพพาน 
หมดเยื่อใยต่อโลกนี้
ดอกโมกบานคว่ำหน้าลงสู่ผืนดิน 
สื่อพุทธนัยและคติชีวิตอย่างน่าอัศจรรย์
แม้นในวันที่ทุกข์ที่สุด ก็มีความสุขและสงบได้
เมื่อเห็นดอกโมกยิ้มให้แผ่นดิน
คนเรานี้ไม่มีอะไรยิ่งใหญ่ไปกว่าการมีชีวิตที่สามัญ
และถ่อมตน  มองเห็นความสามัญคือสภาวะธรรม
ที่ควรพิจารณาอยู่เนื่องๆ
เพียรน้อมใจเอื้ออารีย์แก่ผู้ยากไร้และด้อยโอกาส
ตามกำลังศรัทธา อ่อนโยนและอ่อนน้อมต่อทุกๆ 
ธรรมชาติรายรอบตัว  
ประดุจหนึ่งดอกโมกดอกไม้ป่าสามัญ
ที่มีค่าน้อยนิด แต่อยู่อย่างอ้อนน้อมถ่อมตน 
บานแย้มคว่ำหน้าสู่ผืนดิน
มีเสน่ห์ชุบชูกำลังใจแก่นักเดินทางไกล
แล้วร่วงโรยจากไปโพ้น..เบื้องแดนวิมุตติโมกข์