บุปผวดีธานีหนึ่ง เจ้าผู้ซึ่งครองอำนาจวาสนา ทรงพระนามเอกราชกษัตรา มเหสีนามาโคตมี (๑) จันทกุมารนั้นหรือคือโอรส พระยิ่งยศมหาอุปราชองอาจศรี ปุโรหิตกัณฑหาลคนพาลมี พิพากษาอรรถคดีมีลวดลาย (๒) ที่ว่าถูกเป็นผิดติดฉ้อฉล ทุกการกลโกงกินไม่สิ้นสาย อยากชนะใช้ทรัพย์ปรับสบาย คอยให้ร้ายลูกความตามเงินตรา (๓) 0 ในครั้งหนึ่งปุโรหิตกัณฑหาล รับสินบนว่าการพิพากษา ถูกเป็นผิดอย่างที่เอ่ยเคยทำมา ผู้ปราชัยก้มหน้าน้ำตาริน (๔) คนผู้นั้นร่ำไห้ใกล้ทางผ่าน จันทกุมารเสด็จไปในท้องถิ่น จึงสอบถามความเป็นมาเหตุราคิน เล่าจนสิ้นเรื่องราวคราวเคราะห์กรรม (๕) พระโอรสฟังความตามที่เล่า จึงให้เจ้าปุโรหิตจิตใจต่ำ ไปหยิบเรื่องข้อพิพาทปัดฝุ่นทำ นำมาย้ำสอบสวนใหม่ในทันที (๖) ฝ่ายถูกนั้นจึงชนะผละจากทุกข์ ฝ่ายสิ้นสุขเคืองขัดยากปัดสี ตัดสินใหม่กลับจากเดิมเสริมความดี ยุติธรรมนำชี้วิถีทาง (๗) ประชาชนฟังคำพิพากษา ต่างหรรษาทั่วรัฐมิขัดขวาง ปุโรหิตแสดงตนคนปล่อยวาง จิตใจสร้างอาฆาตพลาดเป็นตาย (๘) เสียงโห่ร้องก้องกู่สู่กษัตริย์ มีดำรัสถามความตามขยาย เหตุไฉนราษฎร์ยินดีช่วยคลี่คลาย ฝ่ายอำมาตย์ทูลถวายในเนื้องาน (๙) เหตุเพราะราชโอรสได้ปลดแอก ได้เข้าแทรกพิพากษาว่าความศาล ยุติธรรมดำรงทรงประทาน พวกชาวบ้านแซ่ซ้องยินก้องไป (๑๐) พระราชามีรับสั่งตั้งแต่นี้ ทุกคดีอุปราชตัดสินได้ กัณฑหาลพ้นตำแหน่งแจ้งทันใด ประชาชนอวยชัยถวายพระพร (๑๑) 0 ณ.ราตรีพระราชาเอกราช บรรทมลาดเสวยสวรรค์บรรจถรณ์ ทรงสุบินนิมิตติดขาดตอน เมื่อทรงย้อนคำนึงจึงเสียดาย (๑๒) ฝันว่าได้ไปเข้าดาวดึงส์ สาวสวรรค์สุดซึ้งพึ่งสลาย อีกสมบัติขององค์อินทร์อันมากมาย ยังงมงายอยากฝันต่อขอเรื่องเดิม (๑๓) ทำอย่างไรก็ไม่ฝันเรื่องนั้นหนา รุ่งเช้าว่าราชการงานส่งเสริม จึงสอบถามปุโรหิตคิดต่อเติม ทำอย่างไรได้เพิ่มทรัพย์เทวา (๑๔) ปุโรหิตบอกไม่ยากลำบากนิด พลีชีวิตบูชายัญมันหนักหนา สมบัติทิพย์แลกของรักหนักอุรา บุตรธิดามเหสีปลิดชีวัน (๑๕) อีกอาชาช้างแก้วหาแคล้วคลาด มิผิดพลาดรวมเศรษฐีต้องพลีขันธ์ เลือดลำคอไหลบ่าบูชายัญ ทรัพย์สวรรค์ตกถึงมือคือคำลวง (๑๖) ด้วยความโลภบังตาราชานั้น เตรียมการพลันไม่คิดตะขิดตะขวง จันทกุมารทัดทานมิผ่านทรวง ยังติดบ่วงโลภะตะกรุมตะกราม (๑๗) ปุโรหิตเร่งรุดให้ขุดหลุม เตรียมฆ่าสุมบูชายัญบั่นขวากหนาม ความเคียดแค้นรอสะสางช่างใจทราม ใจของพราหมณ์กัณฑหาลยากผ่านกรรม (๑๘) ครั้นโอรสธิดามาขอร้อง ทรงเห็นพ้องว่าจิตคิดถลำ กัณฑหาลกราบทูลว้าวุ่นทำ ตรัสคืนคำถูกครหานินทาเอย (๑๙) พระราชาโมหะคลุมตกหลุมพ่วง ฆ่าทั้งปวงใครพูดมากปากเสียเหวย เตรียมพิธีพร้อมหรือยังฆ่าฝังเลย อย่าอยู่เฉยเตรียมการไว้ให้ทันควัน (๒๐) พระเจ้าหลวงผู้ชนะเคยปะศึก บอกให้ตรึกตรองก่อนจงผ่อนผัน พระราชาไม่รับฟังยังดึงดัน สมบัติสวรรค์อยากได้ในปฐพี (๒๑) จึงให้คุมมเหสีและโอรส พระธิดาปรากฏรวมเศรษฐี อีกช้างแก้วม้าแก้วอย่างละสี่ เตรียมมาพลีร่างกายหมายบูชา (๒๒) จันทกุมารกล่าวว่าสมบัติทิพย์ ได้โดยริบชีวิตคิดแลกหา ไยพราหมณ์เว้นสละบุตรภริยา เจตนาเห็นชัดใช่สัตย์จริง (๒๓) เพราะพราหมณ์นั้นมีจิตอกุศล คงหวังผลกำจัดลูกผูกเวรสิง ทั้งฉ้อราษฎร์บังหลวงถูกช่วงชิง แกจึงยิ่งเกลียดชังหวังให้ตาย (๒๔) เพราะฉะนั้นบูชายัญเพียงหม่อมฉัน สมใจมันหมดเคืองเรื่องทั้งหลาย อย่าให้ใครร่วมชะตาพาวอดวาย อย่ากระหายในทรัพย์โปรดปรับใจ (๒๕) พระราชาไม่เชื่อเหลือจะกล่าว พราหมณ์ให้บ่าวปิดประตูกันกรูใกล้ เกรงประชามาทำลายพิธีไป เตรียมถาดไว้รองเลือดพระกุมาร (๒๖) 0 ฝ่ายจันทาเทวีศรีชายา ของมหาอุปราชช่างอาจหาญ ทรงอ้อนวอนให้ยกโทษพระกุมาร โปรดประหารนางแทนเพื่อแคว้นเรา (๒๗) พระราชาไม่โปรดตามคำขอ ยังคงรอทำพิธีมีความเขลา พระชายาทรงทราบว่ามัวเมา นางจึงเฝ้าตั้งจิตคิดสัจจา- (๒๘) อธิษฐานผ่านเทพไท้ให้เทวะ ถ้ากัณฑะหาลพราหมณ์ทรามหนักหนา ไร้ศีลธรรมทำบาปอาบบีฑา เจตนาทำลายล้างอ้างทรัพย์ลม (๒๙) ขอพิธีบูชายัญพลันสลาย สวามีรอดตายหายขื่นขม ด้วยสัจจาธิษฐานผ่านประนม ทั้งอินทร์พรหมให้ทราบเหตุเลศนัย (๓๐) 0 ฝ่ายองค์อินทร์ร้อนอาสน์สาดทิพย์เนตร หาสาเหตุอาเพททั้งไกลใกล้ เห็นองค์จันทกุมารนั้นมีภัย เร่งรุดไปแก้ไขสถานการณ์ (๓๑) ถือค้อนเหล็กเป็นอาวุธไปหยุดยั้ง เหาะไปยังปรัมพิธีที่ประหาร ถึงที่หมายตวาดลงตรงกลางงาน *ไอ้พระยาอันธพาลหยุดสร้างกรรม (๓๒) เคยมีเยี่ยงอย่างที่ไหนใครสั่งสอน ฆ่าคนแล้วได้พรมาสุมสำ จิตฝักใฝ่ตกอบายใจอธรรม มีแต่กรรมตามติดมิใช่คุณ (๓๓) ถ้าหากขืนดื้อด้านทำการต่อ ไม่เกิดก่อประโยชน์ซ้ำโทษหนุน เราจะตีเศียรเจ้าให้เป็นจุณ* แถมยังหมุนค้อนตีที่ฉัตรธง (๓๔) แหลกย่อยยับล้มลงระเนระนาด จากแรงฟาดให้ยุติที่ลุ่มหลง ในท่ามกลางความสับสนพราหมณ์ยืนงง ประชาชนดิ่งตรงมาจับตัว (๓๕) 0 ประชาทัณฑ์เจ้าพราหมณ์จนร่างยับ ซ้ำยังตรงหมายจับองค์เหนือหัว จันทกุมารกอดพ่อไว้ด้วยกายตัว ด้วยว่ากลัวจะทำร้ายพระบิดา (๓๖) ประชาชนโห่ไล่ไม่ให้อยู่ ไม่ควรคู่บัลลังก์ตะโกนด่า *ไม่ต้องการคนโหดร้ายปกครองข้า ทั้งลูกเมียยังคิดฆ่าคนทารุณ* (๓๗) แม้ได้ยกโทษตายยังหมายไล่ เนรเทศไปไกลไม่เกื้อหนุน ขับไปอยู่บ้านจัณฑาลฐานการุณย์ งดอุดหนุนสมบัติมิจัดตาม (๓๘) และราชาภิเษกองค์โอรส ให้เรืองยศยิ่งใหญ่ไร้เหยียดหยาม ทศพิธราชธรรมนำใช้ตาม ทุกเขตคามร่มเย็นเห็นทั่วกัน (๓๙) และเมื่อองค์ราชาพระองค์ใหม่ เสด็จไปประพาสป่าคราใดนั่น ทรงไปเยี่ยมพระบิดาทุกคราครัน พระองค์นั้นได้รับพรคำสอนใจ (๔๐) นับแต่นั้นแผ่นดินสงบสุข ไม่มีทุกข์ภัยพานผ่านสมัย ครองแผ่นดินโดยธรรมทรงทำไป จวบจนสิ้นอายุขัยของพระองค์ (๔๑) ..จบเรื่องจันทกุมาร คติธรรม : บำเพ็ญขันติบารมี เรื่องอาฆาตจองเวรนั้น ย่อมให้ทุกข์กลับคืนแก่ตนในที่สุด และความเขลาหลงในทรัพย์และสุขของผู้อื่นก็ย่อมให้ผลร้ายแก่ตัวได้ในไม่ช้าเช่นกัน ......
กุ้งหนามแดง 9 ธ.ค. 2547 11:18 น. - ID 67213 
2043
11
0
9 มกราคม 2551 13:53 น. - comment id 261256
9 ธันวาคม 2547 11:19 น. - comment id 385525
http://www.watbuppa.com/ratchathum/rat01.htm ทศพิธราชธรรม ราชธรรม ๑๐ ประการ ได้แก่ ๑. ทาน l ๒. ศีล l ๓. บริจาค l ๔. ความซื่อตรง l ๕. ความอ่อนโยน l ๖. ความเพียร ๗. ความไม่โกรธ l ๘. ความไม่เบียดเบียน l ๙. ความอดทน l ๑๐. ความเที่ยงธรรม
9 ธันวาคม 2547 11:50 น. - comment id 385551
อืม ครับ พอใจในเราเป็นเรานะดีแล้ว อย่าส่อแววคิดชั่วกลัวหรือไม่ คุณธรรมนำความดีมีจิตใจ บอกแล้วไซร้ในการทำบุญสุนทาน ท่าทางคุณคนจะเป็นคนชอบอ่านหนังสือสินะ
9 ธันวาคม 2547 11:51 น. - comment id 385553
มาอ่านนิทานค่ะ ถ้าเล่าคงสนุกนะคะ
9 ธันวาคม 2547 11:54 น. - comment id 385556
เยี่ยม นาน ๆ เจอคนที่นำเกร็ดจากวรรณคดีพระพุทธศาสนามาเล่าใหม่ ขอยกนิ้วให้ครับ ^ __ ^
9 ธันวาคม 2547 12:41 น. - comment id 385575
ตั้งใจอ่านงานงามงดนี้มากค่ะ เป็นงานที่อ่านไม่เบื่อนะคะ และเหลือติดในจิตให้ใสพราวเลยค่ะ รักและชื่นชมที่สุดค่ะ
9 ธันวาคม 2547 13:22 น. - comment id 385594
เพราะจังค่ะ อ่านแล้วได้ความรู้ด้วยค่ะ แวะมาชื่นชมค่ะ
9 ธันวาคม 2547 13:48 น. - comment id 385611
หน้าส่วนตัว
งดงามจ้าเก็บไว้เหมือนเดิม อิอิ
แก้วประเสริฐ.
9 ธันวาคม 2547 14:24 น. - comment id 385635
^_^ อ่านเพลินแล้วยังได้สาระ พร้อมธรรมะอีกด้วย ขอบคุณนะคะคุณกุ้ง
9 ธันวาคม 2547 20:05 น. - comment id 385793
สวัสดีค่ะ กานต์ขอภาคความอ่อนโยนบ้างนะคะคุณกุ้ง ชื่นชมค่ะ
9 ธันวาคม 2547 20:21 น. - comment id 385810
ไม่มีรูปประกอบ.. แต่..ยังชัดเจนเห็นภาพเหมือนเคย ..................................................... ว่าง ๆ สอนบ้างนะ อยากเขียนได้จัง .....................................................
9 ธันวาคม 2547 23:53 น. - comment id 385884
ทศพิธราชธรรม ..โคลงที่ร่างไว้เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว และดูเหมือนว่าจะไม่มีใจเขียนต่อ วันนี้เหมือนถูกกระตุ้นให้กลับไปย้อนอ่านโคลงที่เขียนไม่จบเสียทีอีกหน .. แล้วก็เฮ้อ อีกสองที วางไว้ที่เก่าก่อน รอเครื่องร้อนอีกสักนิดค่อยคิดเขียน .. มีงานหลายอย่างที่ต้องเร่งทำในช่วงสุดท้ายของปี ทั้งที่งานของไตรมาสแรกปีกหน้าออกผังมาแล้ว รู้สึกว่าแน่นเอี๊ยดจนแทบจะมองไม่ออกเลยว่า จะมีเวลาว่างพอผ่อนคลายด้วยการเขียนอีกไหม .. อาจจะมีเวลาน้อยกว่าเดิมที่มาเยือน แต่ขอให้รู้ว่า ส่งกำลังใจมาให้ตลอดนะคะ (อย่างกะเปิดน้ำจากก๊อก..)
10 ธันวาคม 2547 00:37 น. - comment id 385905
ชอบจังเลยค่ะ ชื่นชมในผลงานเสมอ ทรัพย์สมบัติเป็นของภายนอก ไม่ตายก็หาได้เสมอ ใช่ไหมค่ะ อิอิ
10 ธันวาคม 2547 13:53 น. - comment id 386050
โอ้โห...ยอดเยี่ยมเลยจ้า.... และ ชื่นใจที่ได้อ่านอีกค่ะ ........................................ ลี่...ผู้มาเยือน .
11 ธันวาคม 2547 11:47 น. - comment id 386457
ถึงแม้จะไม่ค่อยได้มาเยี่ยม แต่ยังคงรักที่นี่เหมือนเดิมนะคะ อิ อิ แวะมาทักทายเพื่อนไทยโพเอมค่ะ อิ อิ แม้วันนี้ฉันจะอยู่ไกล แต่ความห่วงใยยังมีให้เสมอ แม้วันนี้เราไม่ได้เจอะเจอ รู้ไว้นะเธอ เธอคือที่หนึ่งเสมอในใจ..
12 ธันวาคม 2547 20:45 น. - comment id 387380
ตอบกลับค่ะ ก่อนอื่นต้องขออภัยที่ตอบช้า เนื่องจากหยุดต่อเนื่องหลายวันค่ะ.. คุณแม่จิตร... ค่ะ พอใจในตนเอง..ทุกข์จะน้อยลงน่ะค่ะ.. กุ้งชอบอ่านหนังสือมาตั้งแต่เด็กๆ ค่ะ ตอนนี้ไม่ค่อยมีเวลาเท่าไร ก็อ่านเท่าที่โอกาสอำนวยค่ะ.. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx คุณคิม รักน่ะ ถ้ามีโอกาสจะเล่าให้ฟัง..น่ะค่ะ.. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx คุณน้ำตาหมอก ขอบคุณค่ะ xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx พี่พุด ขอบคุณค่ะ พี่พุดที่ติดตาม อีกสามชุดก็จบงานชุดทศชาติแล้วค่ะ ขอเวลาเขียนอีกสักหน่อยค่ะ แล้วจะทยอยลงค่ะ.. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx คุณ sun strom ขอบคุณค่ะ..ยินดีที่ได้รู้จักน่ะค่ะ xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx เพื่อนแก้ว.. ีอีกสามชุด ครบสิบภาคแล้วเพื่อน ดีใจจังเลย ที่เราจะทำสำเร็จสมดังที่ตั้งใจ.. ขอบคุณเพื่อนมากที่ให้กำลังใจมาตลอดค่ะ.. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx คุณอุ๊ เมืองลิง เป็นอีกคนหนึ่งที่กุ้งต้องขอขอบคุณค่ะ ที่ติดตามงานชุดนี้มานาน เกือบจบแล้วน่ะค่ะ.. ขอบคุณมากค่ะ สำหรับกำลังใจ..ทำให้มีแรงเขียนจนฝ่าฟันมาถึงชาติที่เจ็ดนี้ได้หนอ.. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx คุณกานต์..เพียงพลิ้ว.. ขอบคุณค่ะ...ชื่นชมทุ่งทานตะวันเช่นกันค่ะ.. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx คุณเมจิค.. เราก็ฝึกฝนอยู่จ๊ะ เมจิคจ๋า..บางบทบางเรื่องก็เขียนไม่ได้เรื่องก็มีจ๊ะ.. . งานของคุณเมจิคก็ดีมากค่ะ ให้แง่คิดหลายๆ อย่าง กุ้งก็ติดตามอยู่เสมอค่ะ..ด้วยความชื่นชมเช่นกันค่ะ.. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx คุณอัลมิตรา.. เราก็เหมือนกัน กะว่าจะพยายามปั่นงานชุดนี้ (ทศชาติ) ให้จบแล้วเรื่องอื่นว่ากันอีกที (ยังไงต้องให้จบให้ได้ค่ะ เพราะตั้งใจไว้แล้ว) บางทีปีหน้าอาจจะไม่ค่อยมีเวลาเข้ามาเขียนมากเหมือนปีนี้ก็ได้... ต้องดูนโยบายและแผนงานอีกทีค่ะ.. แต่เราทราบว่าเพื่อนให้กำลังใจอยู่เสมอค่ะ..ขอบคุณมากค่ะ.. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx คุณตูน..ไร้เงา ถูกต้องแล้วค่ะ...แต่ทรัพย์ภายนอกนี่หายากชะมัดเลยน่ะค่ะ..อิอิ.. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx คุณลี่.. ชื่นใจที่มีคนอ่านเช่นกันจ๊ะ... ^o^ ยิ้มแย้มแจ่มใส.. xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx คุณลอยไปในสายลม.. ขอบคุณที่แวะมาเยี่ยมเยียนค่ะ... xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx ขอบคุณทุกท่านที่แวะมาเยี่ยมชมงานชุดทศชาติค่ะ.. ..
กลอนอกหัก รักหวานซึ้ง
กลอนอวยพร
กลอนให้กำลังใจ
กลอนให้ข้อคิด
