สัมปชัญญบรรพ

แก้วประเสริฐ

		สัมปชัญญบรรพ
         ดูกรชนผู้แสวงธรรมนำพ้นทุกข์
พร้อมทั้งปลุกจิตมั่นพลันแสวงหา
ต้องทราบแหล่งแห่งที่ของมายา
เพื่อนำมาประกอบจิตคิดรู้ตน
         ธรรมมิ่งขวัญอันมากหลากหลายข้อ
เป็นแนวต่อของสุขทุกข์แห่งหน
สติตั้งมั่นหมั่นรู้ของผู้คน
แต่ละบุคคลแยกแยะไม่เหมือนกัน
         เมื่อระลึกต้องรู้ตัวเป็นแนวเหตุ
ทุกขอบเขตตั้งขวางอย่างภูสัน
จะสูงชันลาดต่ำต้องรู้ทัน
พระพายสั่นลั่นคลอนของภูเอน
         นำมาเปรียบเทียบไว้ดั่งคันศร
จะโอนอ่อนแข็งอย่างไรให้รู้เห็น
ประกอบเข้าเฝ้ากายทุกเช้าเย็น
ก็จะเป็นสัมปชัญญะมากระทำ
         จะก้าวไปถอยกลับแลข้างหน้า
เหลียวซ้ายขวาอวัยวะอย่าเพ้อขำ
เมื่อพูดจาสิ่งใดให้รู้จำ
แล้วกระทำนำทางสัมปชัญญะเดิน
         ทั้งยืนเดินนั่งนอนหลับตื่นพูดนิ่ง
รู้ทุกสิ่งอาการสามสิบสองเหิน
สติสัมปชัญญะจะมาดำเนิน
เป็นแนวเนินเกินกว่าก็รู้สิ้น
         เรียกว่ากายในกายภายใจจิต
ดุจพินิจพิจารณากระแสรสินธุ์
เปรียบน้ำหลากมากมายเป็นอาจินต์
ทำชีวินให้เรียบเปรียบน้ำนอน
         ทุกขั้นตอนมีสัมปชัญญะสตินำ
อย่าเพ้อพร่ำโปรดทำตามธรรมสอน
สิ่งวิบากยากเข็ญที่บั่นทอน
มิราญรอนห่อนหายใกล้นิพพาน.       
                ๙๙๙   แก้วประเสริฐ.   ๙๙๙
( ต่อจากอิริยบถบรรพ...ใน สติปัฏฐานสี่สูตร .....หลับ หมายถึง ภวังค์จิต )