หลักการใช้ชีวิตสิบแปดข้อ ของดาไล ลามะ

เชษฐภัทร วิสัยจร

สิบแปดหลักน้อมนำจำให้ได้
ตรองด้วยใจแล้วลองทำทุกคำสอน
เตือนสติด้วยรักทุกวรรคตอน
เปรียบดังพรจากสวรรค์ท่านบอกมา

หนึ่งเลยหากอยากมีรักที่ยิ่งใหญ่
จงหมั่นสร้างแรงใจให้ยิ่งกว่า
พร้อมจะเสี่ยงกับสุข-ทุกข์ทุกเวลา
พิสูจน์ค่าให้เนื้อคู่อยู่เคียงกัน

และถ้าอยากทำอะไรให้สำเร็จ
อย่าได้เข็ดกับที่พลาด-อย่าหวาดหวั่น
ใจต้องกล้าเสี่ยงสู้อยู่ทุกวัน
แล้วเปลี่ยนความกดดันสร้างสรรค์เป็น

เมื่อเสียใจเพราะชีวิตเธอผิดพลั้ง
คล้ายหมดหวังสิ้นหนทางอย่างที่เห็น
เสียขวัญแล้วเสียไป-ลองใจเย็น
อย่าให้เสียทุกประเด็นเป็นบทเรียน

เคารพตนเองได้ย่อมให้ผล
เคารพคนอื่นได้ไม่แปรเปลี่ยน
ฝึกแบกความลำบากอย่างพากเพียร
ที่ผิดเพี้ยนพลาดท่าต้องกล้ารับ

เมื่อไม่ได้สิ่งใดที่อยากได้
อาจไม่ใช่โชคชะตาพาตกอับ
แต่เพราะบุญรอจังหวะเข้าประทับ
พอกลายกลับเป็นโชคลาภ-แทบกราบเท้า

ห้าให้เรียนรู้กฏหมดทุกข้อ
เพื่อจะขอแหกกฏบทเก่าเก่า
ให้เหมาะกาลเทศะภาวะเรา
ไม่ใช่เอาแต่กฎมากดคน

อย่ายกเรื่องเคืองโกรธแค่เล็กน้อย
มาเที่ยวคอยบั่นทอนใจให้ปี้ป่น
มิตรภาพมันยิ่งใหญ่-ทนได้ทน
พูดแล้วผลไม่เข้าท่าก็อย่าทำ

เมื่อรู้ตัวว่าผิดคิดแล้วพลาด
อย่าขี้ขลาดหลงตามความตกต่ำ
ค้นเหตุผลแล้วบอกใจให้หลาบจำ
แล้วคอยย้ำให้ลองใหม่ตั้งใจดู

ลองโดดเดียวให้เป็นให้เห็นจิต
แล้วฝึกคิดตามครรลองไม่ต้องหรู
ไตร่ตรองความกราดเกรี้ยวอันเกรียวกรู
ฝึกรับรู้ลมหายใจไว้ทุกวัน

ความเปลี่ยนแปลงเกิดให้เห็นเป็นของแน่
ขอเพียงแค่อย่าหวั่นไหวไม่หวาดหวั่น
รักษาใจไว้ดูรู้เท่าทัน
คุณค่านั้นย่อมยิ่งใหญ่ในใจเธอ

บางคำถามก็เงียบไว้ไม่ต้องตอบ
หลายคนชอบนิ่งไว้ใช้กันเสมอ
ไม่ต้องหลอกถาม-เล่ห์กลยกปรนเปรอ
นิ่งก็เจอคำตอบจริงสิ่งที่ค้น

เมื่อชีวิตวันนี้มันมีค่า
ในวันหน้าย่อมมีสุขทุกแห่งหน
ดีสะสมให้ทราบซึ้งคนหนึ่งคน
จะส่งผลตอนแก่เฒ่าจำเอาไว้

สิ่งสำคัญความรักจากที่บ้าน
เป็นรากฐานแห่งความสุขทุกยุคสมัย
เมื่อบ้านรักย่อมปูทางสร้างสายใย
กำลังใจแก่กันมันก็มี

เมื่อถกเถียงเหตุผลกันคนรัก
อย่าเที่ยวควักเรื่องเก่าหามาขยี้
ให้พูดเรื่อง ณ ตอนนั้นกันดีดี
เปิดวิถีทางออกให้เข้าใจกัน

รู้อะไรบอกเล่าให้เขารู้
ให้เขาดูเส้นทางการสร้างสรรค์
เมื่อความรู้ถูกแสดงถูกแบ่งปัน
ความรู้นั้นย่อมยิ่งใหญ่ไม่เคยตาย

ต้องอ่อนโยนรู้จักรักธรรมชาติ
น้ำทุกหยาดเชื่อมโยงใยไม่จางหาย
เชื่อมผืนฟ้าต่อดวงดาวพร่างพราวพราย
รุ้งทุกสายคือความหวังพลังชีวิต

ลองไปเที่ยวแปลกที่ปีละครั้ง
เพื่อจะตั้งใจดูรู้ถูกผิด
รู้หลากหลายรู้นิยามเทียบความคิด
รู้จริตตัวตนบนกาลเวลา

ความสัมพันธ์ของมนุษย์สุดประเสริฐ
มันจะเกิดเมื่อคนรักรู้จักค่า
ของความรักความเข้าใจให้ราคา
สูงยิ่งกว่าความใคร่ใช้เล่ห์กล

ความสำเร็จดูให้ชัดตัดสินได้
วัดจากใจที่ปล่อยวางสร้างเหตุผล
ปล่อยวางแล้วยังย้อนมาคืนหาตน
นั่นยอดคนที่ยิ่งใหญ่ไร้เทียมทาน

สิบแปดข้อพูดง่ายทำไม่ง่าย
เขียนกลอนก็เกือบตายคล้ายหมดถ่าน
หวังหลักธรรมคงซึมซับกับสันดาน
คือการบ้านที่ต้องทำให้ช่ำชอง

สิบแปดข้อใส่ใจตอนไหว้พระ
องค์ดาไลลามะพระคำท่อง
แปลคำเทศน์เป็นรสบทร้อยกรอง
ให้เปิดช่องชี้ธรรมย้ำเตือนเทอญ