มงคลชีวิต กาพย์ยานี ๑๑ คบบัณฑิตตอนที่ ๑
papaanan
มงคลที่ ๒ ลักษณะของบัณฑิต
๑. ผ้าห่อหุ้มของหอม ย่อมหอมตามด้วยฉันใด
การคบบัณฑิตไว้ ย่อมได้ดีตอบสนอง
ซึมซับรับความรู้ วิญญูชนปราชญ์ควรปอง
สิ่งดีมีทั้งผอง ส่งผลแก่แด่ผู้คบ
๒. บัณฑิตเป็นเช่นไร จึงมีใจสุขสงบ
รู้รอบความเห็นครบ ดี-ถูก-ชอบ กอปรแต่คุณ
อยู่อย่างใช้ปัญญา รู้คุณค่าเปี่ยมการุน
ชุ่มเย็นดั่งพิรุณ พรมพฤกษาคราววสันต์
๓. บัณฑิตรู้ดีชั่ว ไม่เมามัวทุกสิ่งอัน
ความเป็นไปรู้ทัน โลกธรรมนำวิถี
รู้ถูกและรู้ผิด บัณฑิตคิดแต่สิ่งดี
บาปบุญคุณโทษมี แยกแยะได้ด้วยใจตน
๔. ใครใครก็เป็นได้ ขอเพียงมีใจกุศล
สมาธิปัญญาดล แหล่งก่อเกิดแห่งปัญญา
ดำรงตนไว้ชอบ อยู่ในกรอบอหิงสา
กอปรกิจดังกล่าวมา ย่อมชื่อว่าเป็นคนดี
๕. ลักษณะของบัณฑิต ผ่องแผ้วจิตมีราศี
คิดพูดทำสิ่งดี ปกติเป็นวิสัย
สอดส่องหาเหตุผล พิเศษกว่าคนทั่วไป
โบราณท่านว่าไว้ สามประการดังกล่าวมา
๖. คิดดีปกติ แม้จะมีถูกบีฑา
ให้อภัยไม่กล่าวว่า พยาบาทจองเวรใคร
รู้บุญคุณพ่อแม่ ที่เลี้ยงมาแต่เยาว์วัย
ช่วยงานการท่านได้ ด้วยสำนึกในบาปบุญ
๗. พูดดีปกติ พูดคำที่จริงเป็นทุน
ประโยชน์พูดเกื้อหนุน จิตเมตตาวาจาหวาน
ถูกกาลเทศะ ไม่ลดละตรึกตรองการณ์
พินิจตรึกตรองนาน ก่อนเอื้อนเอ่ยซึ่งวาจา
๘. ทำดีปกติ มีเมตตากรุณา
เลี้ยงชีพด้วยสัมมา- อาชีวะสุจริต
ทำบุญและให้ทาน ถือศีลมั่นอยู่เป็นนิจ
เจริญภาวนาจิต ประคองใจในศีลทาน