....ลานางจินตะหรา

"เพชรสังคีต"

"ลานางจินตะหรา"
ลำดับนั้นพวกละครก็ฟ้อนรำ
ขับลำนำถึงระเด่นจินตะหรา
เมื่อจะทราบว่าองค์พระภัสดา
จะยกทัพจากพาราไม่ช้าวัน
ให้ขุ้นเคืองคิดแค้นฤทัยหนัก
เจียนว่าโฉมลักษณ์จะอาสัญ
เหมือนเอากริชนีดเน้นดวงชีวัน
ให้นึกหวั่นไม่เป็นสมประดี
อนิจจาครานี้นะอกกู
น่าจะถูกทิ้งอยู่ปราสาทศรี
กระไรกับองค์บุษบานารี
พระภูมีตุนาหงันแต่เดิมมา
อันการศึกพระเชี่ยวชำนาญหนัก
อันการรักพระชาญยิ่งนักหนา
แต่เพียงพบประสบพักตร์บุษบา
จะทิ้งนางจินตะหราไว้บูรี
ฝ่ายว่าองค์อิเหนากุเรปัน
ป่วนปั่นถึงน้องให้หมองศรี
คะนึงนางพลางรีบจรลี
มาที่จินตะหรานงลักษณ์
ฝ่ายองค์จินตะหราวาตี
ทรวงร้อนดังอัคคีประหารหัก
กุมกรถอนพระทัยไม่ผินพักตร์
ฮึกฮักเบือนหน้าไม่บังคม
ฝ่ายองค์อิเหนาภัสดา
กางกรกอดคว้าได้ผ้าห่ม
จึงว่าทำฉะนี้ไม่น่าชม
หันมาเถิดจะตรมไปใยน้อง
ฝ่างนางจินตะหรามารศรี
ได้ฟังถ้อยวจียิ่งเศร้าหมอง
จึงว่าบุษบานวลละออง
พระนางต้องคอยท่าอย่าช้าที
จริงที่ว่าน้องนี้ไม่น่าชม
มานิยมอยู่ใยไม่พอที่
รีบเสด็จรณรงค์รบไพรี
รับบุษบามารศรีไปแนบไว้
ฝ่ายโฉมยงองค์ระเด่นมนตรี
ทอดถอนดวงฤดีหม่นไหม้
จึงตรัสว่าเจ้าอย่ารำคาญใจ
แม้ท่านมิใช้ไม่ไปเลย
นี่แน่เหลียวมาดูเถิดน้อง
เพราะบิดาขุ่นข้องนะอกเอ๋ย
เป็นหลายครั้งที่พี่ทำเฉยเมย
เงยหน้ามาอ่านสาส์นสารา
ฝ่ายว่าจินตะหรามารศรี
ก้มพักตร์พาทีไม่เงยหน้า
รีบไปเถิดแทนคุณพระบิดา
รับองค์บุษบามาชื่นใจ
"แล้วว่าอนิจจาความรัก
เพิ่งประจักษ์ดังสายน้ำไหล
ตั้งแต่จะเชี่ยวเป็นเกลียวไป
ไหนเลยจะไหลคืนมา"
ว่าพลางทางชักเอาผ้าห่ม
อกตรมสะเทิ้นเมินหน้า
ผินหลังไม่แลดูสารา
กัลยาก้มพักตร์ไม่พาที
ฝ่ายโฉมยงวงศ์อสัญแดหวา
อิเหนาภัสดาเรืองศรี
จึงว่าเจ้าอย่าโศกี
ความรักพี่กี่ปีไม่คืนคลาย
หากเป็นบัญชาบิตุเรศ
จอมวงศ์พงศ์เดชมั่นหมาย
พี่นี้ก็ชื่อว่าลือชาย
ไม่ตายคลายสัตย์ก็พอกัน
หันมาเจรจาบ้างเถิดน้อง
อย่าข้องเคืองขุ่นหุนหัน
ต้องออกรบไพรีนานกี่วัน
ให้พี่รับขวัญบ้างเป็นไร
ฝ่านนางจินตะหราวาตี
อ่อนทรวงโศกีร่ำไห้
ค่อยคลายอัดอั้นตันใจ
สำนึกในวาทีพระภูธร
จึ่งเคลื่อนองค์ลงจากพระแท่นแก้ว
บังคมแล้วแนบบาทลงต่างหมอน
ประทานโทษโปรดอย่าทรงอาวรณ์
มีแก่ใจราญรอนรบไพรี
เพราะน้องรักพระยิ่งบิตุเรศ
จึงหลงเคืองเรืองเดชไม่พอที่
มิทันอ่านสาราว่าร้ายดี
อันบัญชาทรงศรีกำชับมา
พระไปไกลแล้วอย่าลืมน้อง
จะคอยนับวันจ้องรอท่า
จึ่งบังคมลงที่ตรงพระบาทา
กัลยาประจักษ์แจ้งหฤทัย
************************************************
(ตัวเข้มเปนสำนวนพระราชนิพนธ์ในล้นเกล้ารัชกาลที่ ๒)