22 สิงหาคม 2555 18:26 น.
papaanan
๙. องค์คุณของบัณฑิต ประกอบกิจสี่สถาน
กตัญญูรู้คุณท่าน ผู้มีอุปการะ
อัตตะสุทธิคุณ ธรรมเกื้อหนุนเป็นสรณะ
บริสุทธิ์เลิกละ จากบาปตนช่วยคนอื่น
๑๐. สังคหะวัตถุ แด่สาธุชนหยิบยื่น
สงเคราะห์มิหวังคืน ให้ทานด้วยเสน่หา
สมคำว่าบัณฑิต ผู้รู้คิดรู้ธรรมมา
งามใจใช่ใบหน้า กิริยาวาจางาม
๑๑. ใคร่รู้ใครบัณฑิต ควรพินิจมิพักถาม
คือคนที่ชักนำ ให้เราทำแต่สิ่งดี
เช่นชวนเลิกบุหรี่ เลิกสุราและพาชี
การพนันสิ่งไม่ดี ทั้งเสพยาให้ละวาง
๑๒. ก่อนนอนให้สวดมนต์ วิเคราะห์ตนมิเว้นว่าง
รักษาศีลไม่จาง อีกทั้งตั้งใจศึกษา
เลี้ยงชีพสุจริต ละสิ่งผิดอวิชชา
ขโมยลักปล้นฆ่า คือทางสู่ตะแลงแกง
๑๓. กระทำธุระตน ลุล่วงพ้นมิหน่ายแหนง
เสร็จทันไม่พลิกแพลง จนเป็นดินพอกหางหมู
ไม่ยุ่งเรื่องคนอื่น เว้นแต่เขาให้ช่วยดู
บัณฑิตสำเหนียกรู้ ไม่เกะกะระรานใคร
๑๔. ชอบทำสิ่งถูกควร คำพูดล้วนสบายใจ
ทำตรงปราศเลศนัย มิพักให้ต้องแปลความ
ชอบพูดเรื่องธรรมะ นินทาละรังเกียจหยาม
ยึดมั่นสิ่งดีงาม ประโยชน์ตนคนรอบข้าง
๑๕. ใครสอนดีไม่โกรธ ถือประโยชน์ไว้กล่าวอ้าง
โมหะนั้นละวาง ไม่อวดดีและดื้อรั้น
เห็นว่าชี้ขุมทรัพย์ ปรับปรุงตัวตามสอนนั้น
ผู้สอนจะต่ำชั้น หรือด้อยค่ากว่าก็ฟัง
๑๖. มีใครเข้าใจผิด ก้าวร้าวจิตก็ระวัง
ขานไขให้กระจ่าง โดยขันติอธิบาย
จึ่งเป็นมิตรในเรือน เป็นผองเพื่อนชนทั้งหลาย
ใครใกล้อบอุ่นใจ เย็นสบายทั่วทุกคน
๑๗. ระเบียบและวินัย ยึดถือไว้ไม่สับสน
ยินดีประพฤติตน ด้วยตระหนักความสำคัญ
หมู่ใดวินัยดี ย่อมเป็นที่เจริญครัน
ดับร้อนวุ่นวายนั้น สงบสุขสถาพร
21 สิงหาคม 2555 23:29 น.
papaanan
มงคลที่ ๒ ลักษณะของบัณฑิต
๑. ผ้าห่อหุ้มของหอม ย่อมหอมตามด้วยฉันใด
การคบบัณฑิตไว้ ย่อมได้ดีตอบสนอง
ซึมซับรับความรู้ วิญญูชนปราชญ์ควรปอง
สิ่งดีมีทั้งผอง ส่งผลแก่แด่ผู้คบ
๒. บัณฑิตเป็นเช่นไร จึงมีใจสุขสงบ
รู้รอบความเห็นครบ ดี-ถูก-ชอบ กอปรแต่คุณ
อยู่อย่างใช้ปัญญา รู้คุณค่าเปี่ยมการุน
ชุ่มเย็นดั่งพิรุณ พรมพฤกษาคราววสันต์
๓. บัณฑิตรู้ดีชั่ว ไม่เมามัวทุกสิ่งอัน
ความเป็นไปรู้ทัน โลกธรรมนำวิถี
รู้ถูกและรู้ผิด บัณฑิตคิดแต่สิ่งดี
บาปบุญคุณโทษมี แยกแยะได้ด้วยใจตน
๔. ใครใครก็เป็นได้ ขอเพียงมีใจกุศล
สมาธิปัญญาดล แหล่งก่อเกิดแห่งปัญญา
ดำรงตนไว้ชอบ อยู่ในกรอบอหิงสา
กอปรกิจดังกล่าวมา ย่อมชื่อว่าเป็นคนดี
๕. ลักษณะของบัณฑิต ผ่องแผ้วจิตมีราศี
คิดพูดทำสิ่งดี ปกติเป็นวิสัย
สอดส่องหาเหตุผล พิเศษกว่าคนทั่วไป
โบราณท่านว่าไว้ สามประการดังกล่าวมา
๖. คิดดีปกติ แม้จะมีถูกบีฑา
ให้อภัยไม่กล่าวว่า พยาบาทจองเวรใคร
รู้บุญคุณพ่อแม่ ที่เลี้ยงมาแต่เยาว์วัย
ช่วยงานการท่านได้ ด้วยสำนึกในบาปบุญ
๗. พูดดีปกติ พูดคำที่จริงเป็นทุน
ประโยชน์พูดเกื้อหนุน จิตเมตตาวาจาหวาน
ถูกกาลเทศะ ไม่ลดละตรึกตรองการณ์
พินิจตรึกตรองนาน ก่อนเอื้อนเอ่ยซึ่งวาจา
๘. ทำดีปกติ มีเมตตากรุณา
เลี้ยงชีพด้วยสัมมา- อาชีวะสุจริต
ทำบุญและให้ทาน ถือศีลมั่นอยู่เป็นนิจ
เจริญภาวนาจิต ประคองใจในศีลทาน
21 สิงหาคม 2555 23:24 น.
papaanan
หลักการปฏิบัติเพื่อหลุดพ้นพาลใจ
๒๓ หลักการปฏิบัติ ใจสะอาดท่านกล่าวสอน
เพียงมีห้านิวรณ์ พึงสดับและตรับฟัง
หนึ่งหมั่นห้ามใจตน ให้หลุดพ้นสร้างความหวัง
ตัดชั่วเล็กเล็กบ้าง อย่าปล่อยไว้ให้ลุกลาม
๒๔ เช่นการนอนตื่นสาย ทิ้งขยะเป็นเขตคาม
ที่อยู่เราก็ตาม ต้องเก็บกวาดอย่าให้รก
สองหมั่นห้ามใจตน ให้หลุดพ้นความสกปรก
อดีตที่ช้ำฟก ลืมเสียบ้างก็ยังดี
๒๕ เลิกคิดผิดหรือชั่ว เลิกเมามัวทำบัดสี
เริ่มต้นทำความดี ที่ผ่านมาเป็นบทเรียน
ให้ทานรักษาศีล สงบได้เพราะความเพียร
หลีกเลี่ยงการอ่านเขียน ฟังหรือพูดของคนพาล
๒๖ จิตใจไม่กระหวัด ความผิดพลาดไว้กล่าวขาน
สะสมสิ่งดีอัน โดยฟังอ่านแต่สิ่งดี
อ่านหนังสือธรรมะ ของพุทธะย่อมสุขศรี
ฟังเทศน์ฟังธรรมมี แต่กุศลดลสุขสันต์
๒๗ พูดถึงแต่คนดี ย่อมต้องมีสุขอนันต์
จำอยู่ใกล้พาลนั้น กำหนดจิตคิดระวัง
อยู่ใกล้อันตราย อย่าเผลอไผลระวังหลัง
เหมือนโรคน่าชิงชัง ให้ระวังจะติดพาล
๒๘ ต้องหมั่นรักษาศีล ให้ทานสิ้นเป็นแก่นสาร
สมาธิทุกสิ่งอัน จิตมุ่งมั่นภาวนา
ทำใจให้ผ่องผุด ประดุจแก้วแวววาวหนา
ระลึกเสมอว่า มีหน้าที่ปราบพาลตน
๒๙ จักได้แต่สิ่งดี จิตปราศมีอกุศล
ไม่คบคนพาลตน จะหลุดพ้นจากสิ่งทราม
ไม่ถูกชักจูงไป ทำแต่ในสิ่งเขาหยาม
รักษาสิ่งดีงาม เก็บไว้ได้ไม่เสื่อมสูญ
๓๐ พร้อมสร้างสิ่งดีใหม่ สั่งสมไว้ได้เพิ่มพูน
จะได้เป็นผลบุญ ต้านเหตุร้ายพาลกรายกล้ำ
ปราศจากคำนินทา ครหาพาลกระทำ
สาธุชนจุนค้ำ มองแง่ดีมีวางใจ
๓๑ จักมีความก้าวหน้า ในไม่ช้าตั้งตัวได้
สุขทั้งตนเองไซร้ พาครอบครัวให้สุขี
ย่อมพาประเทศชาติ สุขสะอาดปราศราคี
ไร้พาลระบาดมี เพราะขาดคนสนับสนุน
๓๒ บาปยังไม่ส่งผล ทุรชนเห็นเป็นบุญ
บาปหวานปานผึ้งจุน เจือใจให้ละลายพิษ
บาปให้ผลเมื่อใด คนพาลได้ทุกข์ท่วมจิต
รู้ว่าคือยาพิษ ก็เจียนตายสายเกินการณ์
๓๓ พึงตั้งจิตไว้มั่น เสพย์สิ่งอันปราศจากพาล
กุศลพาตนนั้น หลุดพ้นห้วงกิเลสหนา
ประโยชน์ก็จะมี ทั้งโลกนี้แลโลกหน้า
ตั้งจิตภาวนา คุณพระจะคุ้มครองเอย
13 สิงหาคม 2555 13:47 น.
papaanan
๑๙ ประเภทของคนพาล ท่านกล่าวไว้ว่ามีสอง
หนึ่งพาลตามครรลอง พาลภายนอกพาลทั่วไป
ถึงแม้จะร้ายกาจ เราก็อาจหลีกเลี่ยงได้
แต่ว่าพาลภายใน ร้ายยิ่งกว่าและน่ากลัว
๒๐ เหตุเพราะตัวตนเอง จิตละเลงสิ่งพาลชั่ว
ขณะคิดพูดทำตัว เกลือกกลั้วก่อเกิดอบาย
หนีงานเที่ยวเกเร แส่หาเรื่องน่าเบื่อหน่าย
งานตนไม่สนใจ ยุ่งคนอื่นให้ขื่นขม
๒๑ ชอบไปทำงานสาย ใครเตือนไม่เคยปรารมภ์
พูดดีกลับเป็นขม โมโหร้ายใส่หน้าเขา
กระทำผิดวินัย ทั้งจงใจประพฤติเอา
วาจาหยาบคายเขลา เผาคนใกล้อย่างลืมตัว
๒๒ คราวใดที่พลั้งเผลอ ตัวของเธอคือพาลชั่ว
เชื้อพาลมีในตัว รีบแก้ไขให้เร็วพลัน
อย่าปล่อยให้ลุกลาม เป็นพาลร้ายที่หุนหัน
กวาดบ้านตนเองนั้น สะอาดเอกเขนกนอน
12 สิงหาคม 2555 16:30 น.
papaanan
๑๓ อย่างไรเรียกว่า คบ อ่านให้จบไม่ถลำ
หนึ่งร่วมกินร่วมทำ ร่วมก่อการร่วมลงทุน
สองยอมรับเป็นเพื่อน รับฟังความรับอุดหนุน
สามให้พร้อมเจือจุน ไว้วางใจให้ยศศักดิ์
๑๔ การไม่คบคนพาล คือการไม่สมานสมัคร
รักตัวกลัวเสียศักดิ์ รีบถอนตัวเลิกกลั้วพาล
ตราบเรา ร่วม-รับ-ให้ จะเสียใจหลายสถาน
จักกลายเป็นคบพาล ติดเชื้อร้ายไม่รู้ตัว
๑๕ โบราณท่านเตือนไว้ ห่างหมาไกลอย่าเกลือกกลั้ว
ห่างไว้หนึ่งศอกตัว ห่างวอกให้ห่างหนึ่งวา
ห่างพาลนั้นหลายเท่า ให้ห่างเขาไกลไกลหนา
หมื่นโยชน์แสนโยชน์นา ชีวิตจะไม่ลำเค็ญ
๑๖ โทษการคบคนพาล ภัยมหันต์พาทุกข์เข็ญ
หลีกไกลแสนล้านเส้น จะไม่เหม็นเช่นใบคา
เนื่องเพราะถูกชักนำ ให้กระทำสิ่งไร้ค่า
มากล้นหายนะ สิ่งชั่วทรามนำฝึกปรือ
๑๗ ถูกมองในแง่ร้าย คนทั่วไปไม่เชื่อถือ
อึดอัดขัดใจคือ พูดดีด้วยกลับโกรธเคือง
เกิดสามัคคีเภท เนื่องเพราะเหตุพาลกุเรื่อง
อันตรายกรายเนืองเนือง ตายแล้วยังลงนรก
๑๘ คบพาลเปรียบใบคา ห่อปลาร้าสกปรก
เหมือนถูกมัดมือชก หลากเรื่องร้ายกรายกายา
เสียศีลและเสียศักดิ์ เสียคนรักเสียคุณค่า
เสียสิ้นเผ่าพงศ์ตรา วงศ์ญาติร่ำน้ำตานอง
หน้าส่วนตัว
2192
