พงศาวดารฮวนรื่อง ไฮ้อั่น จบ
สะพั่งสะท้านไมภพ
พงศาวดารฮวนรื่อง ไฮ้อั่น ตอนที่สอง
สะพั่งสะท้านไมภพ
การไล่เลียงวิชาความรู้ที่นครหลวง เจ้าเมืองก็ลงมาไล่วิชาพวกที่สอบได้เอง พอถึงคราคนที่สองร้อย ไฮ้อั่น ก็เดินยิ้มเผล่ส่ายอาดๆเข้าไป เจ้าเมืองเห็นเจ้าไฮ้อั่น นั่งลงแล้ว จึงให้เลือกซองคำถาม ไฮ้อั่นหยิบขึ้นมาอันหนึ่ง แล้วยื่นให้เจ้าเมือง เจ้าเมืองก็อ่านออกมาว่า จงอธิบายมาว่า คำกล่าวว่าผู้ที่มีกตัญญูนั้นหากมีอำนาจและหน้าที่แล้วก็สามารถปราบเสี้ยนแผ่นดินได้ และถ้าผู้มีสติปัญญาเล่าหากไม่มีซึ่งอำนาจและหน้าที่แล้วก็จะเปรียบเหมือนกับสิ่งใด
ไฮ้อั่น ได้ยินคำถามแล้วก็วนหัวโคลงไปโคลงมา มองหน้าท่านเจ้าเมืองแล้วยิ้มก็กล่าวว่า อันนี้เป็นโคลงกลอนสมัยเหม็ง และคำตอบก็คือ เปรียบเหมือนมังกรน้ำตื้น และเสืออยู่ในที่กักขัง
เจ้าเมือง มองหน้าพวกกรมการเมืองแล้วตบมือ กล่าวว่าประเสริฐ แล้วเจ้าเมืองก็พยักหน้าเรียกให้ยกกระบัตรเมืองซึ่งมีบรรดาศักดิ์เป็นถึงเจ้าพระยาสายสะพายแดงเข้ามา ท่านเจ้าพระยาสายสะพายแดงก็มองหน้าไฮ้อั่นด้วยความหยาม แล้วก็ถามขึ้นมาหนึ่งคำถามว่า ขบวนที่จะทำศึกสงครามทำประการใด
ข้อแรก รู้ว่าจะทำศึกกับใคร เช่นจังหวัดชายแดนใต้ ก็คือ พวกอิทธิพลนั่นเอง ตั
ข้อสอง ภูมิประเทศ ที่ล้อมรอบด้วยทะเล ชายแดนติดพวกแขก ด้านใต้ และด้านตะวันตก จึงไม่ยากที่จะส่งกำลัง และสนับสนุนให้ก่อการร้ายเป็นพวกโจรโพกผ้าดำ
ข้อสามเมื่อรู้ว่าจะรบกับใคร ภูมิประเทศเป็นอย่างใดแล้ว เบื้องต้นพื้นฐานเลยคือจะต้องฝึกหัดพลรบในเรื่องที่จะเป็นต้องใช้ในการรบให้เก่งก่อน อาวุธของทหารก็ต้องให้ทหารพลรบที่จะไปรบเกิดความมั่นใจ รวมถึงสามารถใช้ได้อย่างความต้องการ
ข้อสี่ จะใช้ใครคุมกระบวนทัพไปรบ ก็ให้พิจารณาให้ถ่องแท้ อย่าเอาแต่ไอ้พวกขี้ขอวิ่งเก่งไปเป็นอันขาด นอกจากมันจะออกข่าวเอาหน้าไปวันๆแล้ว ยังจะทำให้ลูกน้องล้มตายอีกเป็นอันมาก ขอให้เอาแต่พวกที่มีสติปัญญา ที่จะทำการได้เช่นพวกที่เคยมีประสบการณ์รบมาแล้วเป็นต้น หากยังทำแบบนี้ ทหารก็จะขาดความเชื่อมั่น และพลอยเสื่อมเสียขวัญ ทำให้รบแพ้ได้
ข้อที่ห้าตัวผู้บังคับทหารเอง ก็ต้องกอปรไปด้วยยุติธรรม ทำชอบให้รางวัล ทำผิดก็ลงโทษ ถ้าทำผิดไม่ลงโทษเพราะรัก หรือให้รางวัลเพียงเพราะเป็นคนใกล้ชิดหรือชอบ หรือเป็นญาติพี่น้องก็ปล่อยปละ เช่นนี้อำนาจของ ผู้บัญชาการทหารก็จะเสือมลงทุกวัน ก็จะทำให้เหล่าทหารด่านายกันเละเทะ
ข้อที่หกได้ผลประโยชน์สิ่งใดมาก็ให้มีการแบ่งปันให้กับผู้น้อย อย่าเก็บไว้แก่ตนเพียงคนเดียว เรียกว่าร่วมทุกข์ร่วมสุข
ข้อที่เจ็ด อย่ายกน้องให้ดีกว่าพี่ อย่าให้ผู้น้อยก้ำเกินผู้ใหญ่ อย่าให้เมียเข้ามายุ่มย่ามเกี่ยวกับการแต่งตั้งโยกย้าย เลี้ยงให้เป็นลำดับกัน การกินการเป็นอยู่ของผผู้น้อยต้องดูแลให้ดีจริง เช่นนี้แล้วจะได้สรรเสริญ และก็จะมียศฐาใหญ่ขึ้นทุกคือนวัน
ฝ่ายพระยาสายสะพายแดงทราบก็หันไปมองตาเจ้าเมืองแล้วก็โค้งคำนับถอยไป
ฝ่ายไฮ้อั่นก็เดินออกจากห้องสอบสัมภาษณ์อย่างสุดเฟื่อง
หลายวันต่อมา....
การประกาศผลได้ออกมาแล้ว
ผลก็คือ พวกลูกหลานพี่น้องของอธิบายได้อย่างไม่น่าเชื่อ
พวกลูกของข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ได้อย่างไม่น่าเชื่อ
พวกลูกของพ่อค้ามีเงินได้อย่างไม่น่าเชื่อ
และไฮ้อั่น ก็สอบไม่ได้อย่างไม่น่าเชื่อ
เมื่อแผ่นดินไดไม่ชอบใช้คนมีความรู้มีสติปัญญามีความซื่อสัตย์แล้วแผ่นดินนี้ก็จะเกิดจลาจล เหมือนกับไฟซึ่งติดขึ้นด้วยความชั่วร้ายจากน้ำมือคนใจชั่ว ทำให้เกิดความร้อนเกินทนขึ้นทุกอาณาบริเวณ เพราะเหตุนี้เองกลุ่มโจรร้ายจึงเกิดขึ้นอย่างมากมาย
ไฮ้อั่น ก็รำลึกได้ถึง พงศาวดารจีนเรื่องต่างๆแล้ว ก็ทราบแล้วว่าทำไมยอดคนหลายท่านจึงได้ซ่อนตนเร้นกาย เมื่อถึงเวลาวาสนาครบถ้วนแล้วคงจะได้เจอกัน
ว่าแล้วไฮ้อั่นก็เดินหายลับตาไปโดยสวนกระแสกับกลุ่มชนที่มุ่งหน้าเข้ามา