สารคดี : สุดยอดเครื่องดื่มสมุนไพร…ในบางคู้

สุชาดา โมรา

คนในบ้านบางคู้จะรู้จักและคุ้นเคยกับสมุนไพรเป็นอย่างดี เพราะเป็นสิ่งที่พบเห็นและใช้บริโภคในชีวิตประจำวันกันอยู่แล้ว อาทิ เช่น ตะไคร้ ขี้เหล็ก ขิง ข่า ใบบัวบก ใบเตย มะขาม สะระแหน่ โหระพา มะระ กระเทียม ตำลึง ฯลฯ ซึ่งคนในบ้านบางคู้ก็รู้จักดัดแปลงสมุนไพรเหล่านี้มาทำเป็นเครื่องดื่มสมุนไพรได้ด้วย
	ที่บ้านบางคู้มีน้ำสมุนไพรที่ดีต่อสุขภาพไม่แพ้เครื่องดื่มทั่วไปในท้องตลาด ไม่ว่าจะเป็นน้ำกระเจี๊ยบ น้ำมะตูม น้ำเก๊กฮวย น้ำว่านกาบหอย น้ำใบบัวบก น้ำตะไคร้ น้ำขี้เหล็ก น้ำขิง   น้ำข่า น้ำสะระแหน่ เป็นต้น
	นับวันความตื่นตัวในเรื่องเครื่องดื่ม   สมุนไพร   หรือที่เรียกกันว่า    ชาสมุนไพร  ในบ้านเรายิ่งเพิ่มขึ้น  จะสังเกตเห็นว่าในปัจจุบันมีการผลิตเครื่องดื่มสมุนไพรออกมาให้เลือกซื้อกันมากมายหลายยี่ห้อ  จนบางครั้งก็ให้นึกสงสัยว่าเครื่องดื่มสมุนไพรเหล่านั้นมีประโยชน์สมคำโฆษณาเพียงใด
	สำหรับชาวบ้านบางคู้แล้ว  เครื่องดื่มประเภทสมุนไพรเป็นสิ่งที่ทุกคนรู้จักและคุ้นเคยเป็นอย่างดี  ทั้งนี้เพราะได้ดื่มบ่อยๆ  ไม่ว่าจะเป็นชาสมุนไพรทั้งหลาย  เครื่องดื่มเหล่านี้ได้มาจากส่วนประกอบต่างๆของพืช  และผลไม้  ผัก  และธัญพืชต่างๆ  ที่มีอยู่มากมายในธรรมชาติ  อาจจะได้จากส่วนใดส่วนใดส่วนหนึ่ง  เช่น  ลำต้น  ใบ  เหง้า  ราก   เปลือก  ดอก  หรือเมล็ดก็นำมาผ่านกระบวนการ  คั้น  ต้ม   ออกมาเป็นเครื่องดื่มสมุนไพรให้เราได้ดื่มกัน  สมุนไพรเหล่านั้นอาจมีสรรพคุณในการดื่มเพื่อบำรุงร่างกาย แก้กระหาย  คลายร้อน  หรือ  บรรเทาโรค  แล้วแต่ชนิดของสมุนไพร
	น้ำสมุนไพรมีรสชาติที่ได้จากธรรมชาติ และยังให้คุณค่าและประโยชน์ต่อร่างกายอีกด้วย  เพราะจะช่วยให้ร่างกายและจิตใจสดชื่น ยังช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานดีขึ้น  ช่วยเจริญอาหาร  ช่วยบำรุงโลหิต  และให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง  อีกทั้งยังอุดมไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุต่างๆที่ช่วยให้ร่างกายสามารถเปิดรับคุณค่าจากสารอาหารแหล่งอื่นอื่นๆได้อย่างเต็มที่
	นอกเหนือจากสรรพคุณ  เครื่องดื่มสมุนไพรยังหมายถึงเครื่องดื่มที่มีคุณสมบัติทางยาเพื่อการช่วยบำบัดและเยียวยาโรคบางชนิดอีกด้วย  แต่ต้องไม่เป็นอันตรายต่อสุขภาพและสามารถทำเองได้  เครื่องดื่มสมุนไพรจะต้องมีประโยชน์ต่อสุขภาพในด้านด้านหนึ่ง  เช่น  สมุนไพรชนิดดื่มเพื่อสุขภาพ  เช่น  น้ำกระเจี๊ยบ  น้ำมะตูม  น้ำเก๊กฮวย  ในขณะที่บางชนิดช่วยบำรุงหัวใจ  เช่น  ใบเตย  ว่านกาบหอย  น้ำใบบัวบก  บางชนิดบรรเทาอาการหวัด  ขับเหงื่อ  เช่น  น้ำตะไคร้  บางชนิดช่วยให้เจริญอาหาร  เช่น  น้ำชา  น้ำขี้เหล็ก
	สมุนไพรก็เป็นสิ่งที่จำเป็นและเป็นสิ่งที่สำคัญจริงๆของคนบางคู้  เพราะเป็นสิ่งคู่ชีวิตของคนบางคู้มาแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน  เห็นหรือเปล่าว่าสมุนไพรตามท้องถิ่นบ้านเราก็สามารถเป็นเครื่องดื่มที่มีคุณภาพ  และมีประโยชน์ต่อร่างกายของคนในชุมชนได้เช่นกัน  สมุนไพรให้ประโยชน์ต่อสุขภาพนั้นขึ้นอยู่กับเราว่าต้องการดื่มอะไร  ต้องการดื่มเพื่อบำรุงสุขภาพ  ต้องการดื่มเพื่อช่วยในการรักษาโรค  ก่อนที่จะดื่มควรมีการศึกษาและเลือกดื่มให้พอดี  จะเห็นได้จากผู้สูงอายุของชาวบ้านตำบลบางคู้  เพราะทุกคนเติบโตมาพร้อมกับสมุนไพรจริงๆ  จึงทำให้ชีวิตยืนยาวได้นานถึงทุกวันนี้