มกสชาดก

ฟ้าใส, ราตรีผีเสื้อ

มสกชาดก ชาดกว่าด้วยความบ้องตื้น
สถานที่ตรัสชาดก   หมู่บ้านแห่งหนึ่งในแคว้นมคธ
เนื้อหาชาดกชาดก   
 ณ  หมู่บ้านแห่งหนึ่งในแคว้นกาสี   ชายชาวบ้านทุกคนที่มีฝีมือในการก่อสร้างทำเครื่องเขียนแกะสลักไม้เป็นอย่างมาก  วันหนึ่งขณะที่ช่างไม้คนหนึ่ง กำลังถากไม้อยู่นั้น  ยุงตัวหนึ่งได้บินมาแกะที่กลางหัวล้าน แล้วมันก็ใช้ปากอันแหลมคมของมันแทงลงไปกลางหัวนั้นทันที  ช่างไม้นั้นก็สะดุ้งตกใจบวกกับความโกรธ ใน ขณะนั้นทำให้เขารู้สึกว่า   ความเจ็บปวดนั้นแสนสาหัสราวกับถูกหอกแหลม ๆ  ปักลงมาเต็มที่เข้าจึงทนนั่งคอแข็ง ไม่ขยับตัว  เพราะกลัวยุงจะบินหนีไปเสีย  พรางร้องสั่งลูกชายซึ่งอยู่ใกล้  ๆ ว่า     ลูกเอ๋ย อ้าย ยุงวายร้ายมันกำลังเจาะกระบาลพ่ออยู่ เจ็บยังกะถูกหอกแทง  เองรีบมา จ๊วกมันให้ตายทีเถอะ 
	ลูกชายได้ฟังดังนั้นจึงบอกว่า  พ่อนั่งนิ่ง ๆนะ เดี๋ยวฉันจะจ๊วกมันให้ขาดสองท่อนเลย    ว่าแล้วลูกชายก็คว้าขวานที่วางอยู่แถว ๆ นั้นแล้วย่องเข้ามาทางด้านหลัง  ตาก็จ้องเขม็งไปที่ยุง  ที่แกะนิ่งอยู่บนหัวล้านพ่อ แล้วเงื้อขวานฟันฉัวะลงไปเต็มแรง    พอสิ้นเสียฉัวะ  หัวล้านของช่างไม้ก็แบะออกเป็นสองเสี่ยง  ทั้งเลือดทั้งมันสมองแตกกระจาย  ช่างไม้ก็ตายคาที่ตรงนั้นเอง
	ในขณะนั้นมีพ่อค้าผู้หนึ่งกำลังหาซื้อของอยู่แถวนั้น   บังเอิญแวะเข้าไปพักอยู่ในโรงช่างของช่างไม้พอดี เมื่อเห็นลูกช่างไม้เงื้อขวานขึ้นฟันหัวพ่อก็รีบร้องห้ามแต่ก็ไม่ทันการ  จึงได้แต่ยืนดูศพของช่างไม้ด้วยความสลดใจ  แล้วก็รำพึงว่า   มีศัตรูที่มีปัญญา  ยังดีเสียกว่ามีมิตรที่โง่เขล่า  ลูกโง่ของช่างไม้คิดว่าจะฆ่ายุง กลับฟันหัวพ่อเสียเป็นสองเสี่ยง 
ประชุมชาดก  
 พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงประชุมชาดกว่า
พ่อค้าที่เห็นเหตุการณ์    ได้มาเป็นพระองค์เอง
ข้อคิดจากชาดก
1.	การที่คนเราคิดจะฆ่าผู้อื่น แต่แล้วกลับกลายเป็นการฆ่าตัวเอง  แม้ในปัจจุบันก็มีเช่น การที่เราใช้ยาฆ่าแมลงฉีดพ้นเพื่อฆ่ามด ยุง  แมลงสาบ ตั๊กแตน เป็นต้น แม้จะฆ่าได้บ้างแต่พิษของยาฆ่าแมลงที่ตกค้างอยู่ตามเสื้อผ้า บ้านเรือน ผักผลไม้  และยังคงส่งผลร้ายให้ตนได้รับสารพิษนั้นทีละเล็กทีละน้อย  เป็นการฆ่าตัวตายผ่อนส่งโดยไม่รู้ตัว
2.	แม้ในการหาเงินตราเข้าประเทศ นักการเมืองบาบงท่านเสนอให้นำอบายมุข  เป็นต้นว่า บ่อนการพนัน  การบันเทิงเริงรมย์  มาเป็นเครื่องล่อชาวต่างชาติ  โดยไม่คำนึงถึงว่าจะทำให้คุณธรรมความดี  ของคนหายไปอย่างไรบ้าง   นับว่าเป็นความบ้องตื่นไร้ปัญญาอย่างยิ่ง
3.	ผู้ที่จะใช้ปัญญาน้อยทำงาน  ควรระมัดระวังให้ดีเพราะเขาอาจจะทำความเสียหายร้ายแรงให้เกิดขึ้นเมื่อไหร่ก็ได้
4.	คนที่มีศัตรูเป็นบัณฑิตนั้น  ยังดีเสียกว่ามีคนโง่เป็นมิตร  เพราะเขายังเกรงอาญาแผ่นดินไม่ถึงกับฆ่าคนได้
พระคาถาประจำชาดก
เสยโย  อมิโต  มติยา  อุเปโต
น  เตวว  มิตโต  มจติวิปปหีโน
กมสํ  วธิสสนติ  หิ  เอลมูโค
ปุตโต  ปิตา  อพภิทา  อุตตมงคํ
มีศัตรูที่มีปัญญา  ดีกว่ามีมิตรที่โง่เฃลา
ความโง่เขลาของลูกช่างไม้ที่คิดจะฆ่ายุง
กลับผ่าหัวพ่อตนเสีย  ดังนี้