ในบ่วงโศก บทนำ

สุวรรณโสภิต

ให้คลั่งแค้นแน่นอกนรกสุม
เหมือนเพลิงรุมหุ้มจิตยากคิดหนี
เอ่ยคำไว้ให้เป็นสัตย์ต่อปฐพี
ชั่วชีวีไม่ขอพบลบจากกัน
หากพี่นั้นอยู่ในทะเลกว้าง
จะขอร้างห่างไปอยู่ไพรสัณฑ์
หากพี่อยู่ใต้แสงแห่งตะวัน
ขออยู่ใต้เงาจันทร์นิรันดร์ไป
แม้นพี่พันผูกใจในไพรกว้าง
จะขอร้างทางมุ่งสู่กรุงศรี
แม้พี่แรมรอนห่างกลางนที
จะเร็วรี่ไปบกทุกศกกาล
หากเป็นเจ้าสูงส่งในวงศ์ศักดิ์
จะยอมหักเป็นไพร่ไกลสถาน
หากนงนุชเป็นครุฑใหญ่ในวิมาน
อธิษฐานขอเป็นเช่นนาคี
แล้วตั้งจิตคิดไปให้ปรากฏ
คนใจคดให้ขาดกันแต่วันนี้
ดุจมีดตัดชายสไบสิ้นไมตรี
ต่อแต่นี้ไม่ขอพบประสบเจอ
มือเรียวบางหลุดจากการเกาะกุมของมือหนาใหญ่ร่วงลงข้างตัวผู้ที่นอนอยู่สติขาดสบั้นสิ้นใจอย่างสงบ คออ่อนพับลงเล็กน้อยบ่งบอกว่าหมดเวลาของหลอนแล้วคุณหญิงศรีนวล หมดเวลาแห่งการทุกข์ทรมานใจในช่วงชีวิตนี้ 
"กรรมใดของลูก เกิดมามีแต่ความทุกข์ใครเล่าว่ามียศศักดิ์ทรัพสินทร์บริวารแล้วมีความสุขแต่ฉันกลับทุกข์ยิ่งนัก ทุกข์ทั้งเรื่องลูกและผัว กรรมใดที่เคยทำมาในชาติไหนๆขอให้ชดใช้หมดเพียงชาตินี้อย่าใด้ผูกพันติดตามกันอีกเลย"
เสียงอธิฐานเบาๆที่หลอนพร่ำพูดเสมอเมื่อต่อหน้าพระพุทธรูป ที่เป็นเครื่องดับทุกข์ทางเดียวที่มีอยู่ในชีวิตหญิงคนนี้ 
ใจผู้เป็นสามีแทบสลาย เหมือนมีอะไรมาฉุดมันออกมาจากอกเบาหวิวจนไม่มีอะไรจะถ่วงไว้ ในหูได้ยินแต่เสียงร้องไห้คร่ำครวนของลูกสาวที่ภรรยาคิดว่าเป็นแค่หลานมานานจนวันนี้วันที่หล่อนรู้ความจริงแต่กลับไม่ยอมรับ ใจที่รักก็กลับชังอย่างที่ไม่มีอะไรมาเปรี่ยนได้ ตลอดช่วงชีวิตของการครองคู่กันมาจนมีหลานเล็กๆเป็นปู่เป็นยาแล้วนั้น ภรรยาไม่เคยทำให้สามีเสียหายหรือปกพร่องต่อหน้าที่ภรรยาเลย ผิดกับเขาท่านเจ้าคุณนิติธาดา ที่ไม่เคยเห็นความสำคัญนั้นเลย กลับหาหญิงอื่นมาทำให้หล่อนไม่สบายใจ แม่ทับทิมคร่ำครวนเรียกมารดาผู้ให้กำเหนิดใจแทบขาดหญิงสาวใบหน้าจิ้มลิ้มละมายคล้ายมารดามองแหวนที่ท่านถอดคืนไปให้ก่อนเสียชีวิตใจหวิว คนที่หล่อนเรียกว่าอามานานกลับกลายเป็นแม่ เพียงชั่วไม่กี่วันจากไปพร้อมกับความแค้นและความชิงชัง ไม่ยอมให้อภัยใครทั้งสิ้นไม่ว่าจะเป็นสามี ลูก หรือพี่ชาย และเป็นจุดเริ่มต้นการผูกพันธ์ทุกคนไว้ในบ่วงโศก