สารคดี : ทางออกที่ได้จากดอกไม้
สุชาดา โมรา
และในที่สุดฉันก็ได้คำตอบ เมื่อฉันมาพบกับ ป้าชะอ้อน เสืองาม หญิงชราวัย ๕๕ ปี ซึ่งอาศัยอยู่ในบ้านเลขที่ ๑๗ หมู่ ๑๓ ตำบลบางคู้ อำเภอท่าวุ้ง จังหวัดลพบุรี ที่บ้านของป้าชะอ้อน นั้นมีอาชีพหลักคือการเลี้ยงไก่พันธ์เนื้อ และเลี้ยงปลาน้ำจืดซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นปลาสวาย แต่ที่ฉันสนใจคือป้าชะอ้อน ได้ปลูกต้นดอกไม้ไว้ตัดขายให้กับชาวบ้านที่ร้อยมาลัยขาย ป้าชะอ้อนได้ปลูกกุหลาบพวงไว้ประมาณ ๑,๐๐๐ ต้น โดยใช้เนื้อที่ประมาณ ๒ งาน และดอกดาวเรือง โดยใช้พื้นที่ประมาณ ๑ งาน ซึ่งตัวป้าชะอ้อนก็บอกว่าปลูกไม่มากนักเพราะอยู่กันแค่สองตายาย ป้าชะอ้อนยังเล่าให้ฟังอีกว่า ปลูกกุหลาบมาได้เกือบ ๓ ปีแล้ว ปลูกเพราะเห็นชาวบ้านเขาปลูกกัน และเมื่อถามว่าขายอย่างไร ป้าชะอ้อนก็บอกว่า ถ้าเป็นกุหลาบจะขายประมาณร้อยละ ๒๐ บาท แต่ถ้าเป็นดาวเรืองก็จะขายประมาณร้อยละ ๓๐ ถึง ๕๐ บาท แล้วแต่ว่าขนาดของดอกจะใหญ่และสวยหรือไม่ ส่วนขายให้ใครนั้น ป้าชะอ้อนบอกว่าจะนำไปส่งให้กับชาวบ้านหมู่ ๑๔ ที่อยู่กันคนละฝั่งแม่น้ำ เพราะว่า ชาวบ้านแถวนั้นจะมีการร้อยมาลัยขายกัน
และเมื่อฉันถามอีกว่าป้าชะอ้อนดูแลต้นดอกไม้อย่างไร คำตอบที่ได้ก็คือ ฉีดยากันแมลง รบกวนอาทิตย์ละหนึ่งครั้ง รดน้ำสองวันรดหนึ่งครั้ง แมลงก็จะไม่ค่อยมีมากวน เมื่อฉันถามอีกว่าเก็บดอกไม้ได้ทุกวันเลยหรือแล้วได้จ้างคนมาตัดบ้างไหม คำตอบของป้าชะอ้อนตรงนี้นี่เองที่ทำให้ฉันได้รู้ว่า ยังมีคนอีกคนหนึ่งที่ตื่นเช้าขึ้นมา เพื่อที่จะมาทำเรื่องซ้ำซากได้โดยที่ไม่รู้สึกเบื่อ ป้าชะอ้อน บอกว่า ตัดดอกไม้คนเดียว บางครั้งตาก็ช่วยบ้าง (ถ้าว่างจากการดูแลไก่และปลา) ฉันก็ย้ำคำถามว่าตัดทุกวันเลยหรือ (ใจจริงแล้วอยากถามว่าไม่เบื่อบ้างหรือ) ป้าชะอ้อนบอกว่าตัดเกือบทุกวัน ยิ่งถ้าเป็นปลายฝนต้นหนาว ต้องตื่นมาตัดทุกวัน เพราะดอกจะออกมากทุกวัน ดอกกุหลาบนั้นต้องรอให้แย้มก่อนถึงจะตัด และต้องรีบตัดก่อนที่มันจะบาน เพราะถ้าบานแล้วจะนำไปร้อยมาลัยได้ไม่สวย
ในขณะที่ฉันฟังป้าชะอ้อนเล่า ฉันก็มีความรู้สึกว่าสีหน้าของป้าชะอ้อนบอกว่าเพลิดเพลินและสนุกมากกว่าเบื่อหน่ายกับการที่ต้องตื่นขึ้นมาตัดดอกไม้ เพราะฉันคิดว่า ในขณะที่ป้าชะอ้อนตัดดอกไม้อยู่ ใจของป้าชะอ้อนก็คงจะคิดไปว่า วันนี้ต้นนี้ ดอกจะออกเยอะไหม เดี๋ยวต้องรีบตัดเจ้าดอกกุหลาบเพราะว่ามันจะบานซะก่อน ต้องรีบแข่งกับมัน ถ้าฉันมีความคิดได้กว้าง ๆ อย่างป้าชะอ้อนก็คงจะไม่รู้สึกเบื่ออย่างนี้ คือนอกจากที่ฉันจะตื่นขึ้นมาเพื่ออาบน้ำ ทานบะหมี่สำเร็จรูป และเตรียมตัวไปเรียน ฉันก็ต้องคิดต่อไปว่าวันนี้อาจารย์จะสอนอะไร วันนี้อาจารย์จะอารมณ์ดีไหม และเพื่อน ๆ จะมีอะไรมาเล่าให้ฟังบ้างวันนี้ เช่นเดียวกันรถวน บ.ข.ส.สระแก้ว ถึงแม้ว่ามันจะวิ่งวนอยู่ในเส้นทางเดียวตลอดทั้งวัน แต่ผู้โดยสารก็จะมีหลากหลายผู้คน บรรยากาศภายในรถก็คงจะเปลี่ยนไปเรื่อย ๆ หากฉันคิดได้อย่างนี้ชีวิตฉันคงจะมีทางออกจากความรู้สึกที่เบื่อหน่ายกับชีวิตที่มีแต่เรื่องที่ซ้ำซาก และรู้สึกสนุกขึ้นมาเยอะ เหมือนกับป้าชะอ้อนที่ตื่นขึ้นมาเพื่อที่จะตัดดอกไม้ได้เกือบทุกวันโดยที่ไม่รู้สึกเบื่อ