7 กุมภาพันธ์ 2553 16:23 น.
สุรศรี
...ฝนรินย้อย เดือนสามฮำดอกม่วง
ซุมหมู่ปวงดอกไม้ สดซื่นทั่วกัน
น้ำไหลห่ง ตามท่งฮิมหนอง
ดินสุ่มเย็น ฟ้าลงฝนย้อย
...งัวควายห้าว ลงนาฟ้าวแล่น
เด็กอ่อนน้อย นำก้นสอดแนม
...บายเอาข้อง คอนเสียมพร้อมต่า
ก่องข้าวน้อย ปลาปิ้งแจ่วบอง
...ขึ้นโคกกว้าง นองนันฮ้องสนั่น
จั๊กจั่นฮ้อง ในหั่นตื่มกัน
...มวลหมู่ไม้ ใบตองขุหล่น
วาโยพัด ใบตองลมต้อง
...ฝนฟ้าฮ้อง ผักหวานผลิป่ง
ใบตองเขียว ดอกกระเจียวแซมพื้น
...ในหนองน้ำ ซิวแซวซมซื่น
ดุกด่าวดิ้น เข็งค่าวสะเดิดโด๋
...ปลาข่อน้อย หมากหอยเทียวไต่
กบเขียดโม้ โฮฮ้องม่วนยิน...ซั่นแล้ว.ฯ
............
อธิบาย
ฮำ......รดพรำ
ห่ง.....เจิ่ง น้ำขัง
ท่ง...ท้องทุ่ง
ฟ้าว...รีบร้อน
ห้าว...ดีใจมาก
ต่า....ตะกร้า
นองนัน...เสียงดังอึกทึก
หั่น....ที่นั่น
ตื่ม...ด้วยกัน
ขุ...ร่วงหล่น
ป่ง...ผลิ
ด่าวดิ้น....อาการลิงโลด ดีใจ
เข็ง...ปลาหมอ
สะเดิด...ปลากระดี่
โด๋,โด...ปลาชะโด
ปลาข่อ...ปลาช่อน
ม่วนยิน...สนุกสนาน
7 กุมภาพันธ์ 2553 09:51 น.
สุรศรี
ผญา (เจ้าอ่อข่อนกข่อตีนเหลือง
ย่านแต่ไปติดเทืองป่านปอคือแฮ้ว
เขาฮ่างไว้กลางไฮ่เจ้ากะติด
เขาฮ่างไว้กลางนาเจ้ากะถืก
เพราะเจ้าติดเหยื่อล่อ
จินายน้อยเคิ่งโต
...................
อธิบายศัพท์
นกข่อ....นกชนิดหนึ่งตัวเล็กชอบกินแมลงเป็นอาหาร
เทือง ป่าน ปอ....พืชที่ปลูกที่ให้เส้นไย
แฮ้ว....แร้ว ที่ดักสัตว์ เช่นนก กระต่าย พังพอน หนู ฯลฯ
ฮ่าง ....วางไว้ ดักไว้
ถืก....ถูก ติดแร้ว
จินาย....จิ้งหรีดชนิดหนึ่ง
เคิ่งโต....ครึ่งตัว
ย่าน....เกรงว่า..กลัว
......................
ความหมาย
เขาเปรียบผู้หญิงที่ถูกผู้ชายที่เจ้าชู้หลอกล่อโดยวางกับดักอาจด้วยคำหวาน ข้าวของเงินทอง สุดท้ายก็หลงหลงเชื่อเขาจริง ๆ
6 กุมภาพันธ์ 2553 17:32 น.
สุรศรี
.....จากบ้านนาไกลใจถวิล
ทิ้งถิ่นท้องทุ่งมุ่งฝัน
ผ่านปีลับเดือนเลื่อนวัน
ผ่านผันหลายฝันพานพบ
.....คิดถึงท้องนาเคยไถหว่าน
วันวานเคยคราดไถกลบ
เคยปักเคยดำจนค่ำพลบ
เหนื่อยแทบสลบจึงได้นอน
.....นั่นต้นตาลเดี่ยวยืนเด่น
ที่ข้าเคยเห็นเมื่อก่อน
นั่นจามจุรีที่นาดอน
แดดร้อนใต้ร่มลมเย็น
.....หนองน้ำสีขุ่นกลางนา
แดดร้อนข้ามาลงเล่น
ไล่ทุยอาบน้ำยามเพล
ย่ำเลนคว้าโคลนโยนกัน
......กระท่อมมุงฟางข้างจอมปลวก
มีกอไผ่รวกข้างข้างนั่น
คอกควายข้างล่างหว่างนั้น
สุมควันไล่ยุงจนฟุ้งไป
.....หน้ากระท่อมลอมฟางข้างหน้า
ลานข้าวขนมากองไว้
กลางคืนรีบตื่นตีทันใด
รอข้าวมัดใหม่ขนเข้ามา
.......ดองข้าวสาโทใสไห
เตรียมไว้ลงแขกพร้อมหน้า
ต้มไก่ลาบงัวคั่วปลา
เฮฮาตามประสาบ้านเรา
.......ขนข้าวใส่รถอีแต๊ก
หัวสั่นด๊อกแด๊กขึ้นเล้า
หนุ่มสาวช่วยกันคนบ้านเฮา
ดื่มเหล้าต้มไก่ใส่ยาดอง
......จากบ้านนาไกลใจถวิล
ทิ้งถิ่นญาติพี่น้อง
สู่กรุงมุ่งฝันตามครรลอง
น้ำตาไหลนองยามคิด
.....ตามฝันหาฝันเจอไหม
ฝันที่หัวใจลิขิต
ตามหามาครึ่งชีวิต
มิ่งมิตรอย่าถามได้ไหมฯ
...........
6 กุมภาพันธ์ 2553 09:29 น.
สุรศรี
ผญาเกี้ยว
เห็นว่าพลูลามค้าง ปลายซานเหี่ยวแดด
เจ้าบ่ตักน้ำพรม เจ้าบ่อมน้ำพูด
พลูสิแห้งเหี่ยวตาย
หรือสิแพงน้ำ ไว้หดผักซียามเดือนสี่
ผักกาดเจ้าบ่หดน้ำไว้ สิตายแห้งอยู่หนาน
................
อธิบาย
ลาม....เลื้อยตามค้างพลู
ซาน...ชานบ้าน ระเบียงหน้าบ้าน
เหี่ยวแดด...เฉาแดด
พรม...รด
พูด....อมน้ำแล้วไปเป่า
แพง...หวง
ผักซี...ผักชี
หนาน....แปลงผัก
.
ความหมาย
ผู้ชายคนข้างบ้าน ทำไมน้องไม่สนใจ จะปล่อยให้แห้งเหี่ยวตายเช่นนั้นหรือ
จะหวงน้ำไว้ทำไม หรือจะปล่อยให้เหี่ยวตายเหมือนพลูเหมือนผักกาด
เป็นคำตัดพ้อจากฝ่ายชายครับ เปรียบตนเองเหมือนพลู ที่ปลูกไว้ที่หน้าระเบียงบ้านแต่ผู้หญิงไม่สนใจครับ แสดงให้เห็นว่าเมื่อก่อนคนอีสานก็นิยมเคี้ยวหมากเหมือนคนไทยทั่วไปครับ
5 กุมภาพันธ์ 2553 08:14 น.
สุรศรี
ฮิมฝั่งหนองหาร
อ้ายนี่นั่งเบิ่งฟ้า กอดเข้ายามมื้อแลง
อยู่ฮิมฝั่งหนองหาร บ้านเฮายามนี้
มาคิดพ้อแต่หน้า คำแพงน้องของพี่
งานธาตุเชิงชุมปีนี้ นางฟ้าเจ้าอยู่ใส
เขาภูพานได้แต่เศร้า กะยังคอยถามข่าว
บ่ยอมกินข้าวน้ำ คอยถ่าแต่พะนาง
ฝนไหลรินจากฟ้า คือจั่งน้ำตาไหล
ย้อนเจ้าไกลบ้านเฮา ข่าวคราวบ่มีฮู้
คือจั่งปลาซิวสร้อย ไหลลงแม่น้ำก่ำ
บ่ยอมคืนต่าวโค้ง คืนบ้านเก่าหลัง
บ่มีมนต์ดอกหล้า อ้ายบ่แม่นผาแดง
สิไปแปลงมนต์ขลัง ให้พะนางคืนบ้าน
ย้านผู้เขียวใบหม่อน ศรีออนซอนน้องของพี่
หลงเมืองกรุงแล้วห่านี้ จั่งลืมบ้านบ่ต่าวคืน
อ้ายนี่นั่งเบิ่งฟ้า กอดเข่ายามมื้อแลง
ฟังแต่เสียงลมพัด ฟาดฟองเป็นคลื่น
ให้เจ้าคืนกลับห้อง เมืองสกลคือเก่า
วานสายลมบอกเจ้า ให้คืนบ้านเก่าหลัง
อ้ายศรียังอยู่ยั้ง ถ่านางอยู่คือเก่า
ฮิมหนองหารหม่องนี้ ให้โงโค้งต่าวคืน...เด้อหล่าเด้อ...ฯ
...........................................
อธิบาย
ฮิม.....ริม
อยู่ใส.....อยู่ไหน
คอยถ่า....คอยท่า
ต่าวคืน,โงโค้ง,คืนบ้าน....ขอให้กลับมา รีเทิน
คือจั่ง...เหมือนดั่ง
แม่น้ำก่ำ...แม่น้ำสายหนึ่งที่น้ำจากหนองหารไหลลงครับ
คำแพง ....มายเดียร์ สุดที่รัก
ต้องขออภัยครับ บางคนบอกว่าสุรศรีไม่แปลให้เลย
เปิดดิกชันนารีก็ไม่เจอ.....ไม่ยากหรอกแปลง่าย ๆ ครับ
ด้วยรักจากใจครับ