30 มกราคม 2548 15:45 น.
ลำน้ำน่าน
เส้นทางไกลทอดยาวยามหนาวล่วง
กลางริ้วรวงข้าวหลงจากดงไสว
ตื่นมารับอมฤตรสหยาดหยดไพร
กลางกลิ่นอายแดดใหม่ในรุ่งราง
เป็นแดดอ่อนเหลืองอุ่นเคล้ากรุ่นหอม
พร้อมกลิ่นอายพะยอมยามฟ้าสาง
จากพลบค่ำบานพรายรายริมทาง
สู่ดื่นดึกอ้างว้างกลางคืนคราว
ได้ยินไหมเสียงเพรียกสำเหนียกนก
ยามโผผกคืนคอนตอนสิ้นหนาว
นอนละเมอสิ้นหวังกลางค่ำยาว
จนรุ่งเช้าแดดอ่อนย้อมเรือนรัง
จึงจรสู่เส้นทางระหว่างเนิน
มาเพลิดเพลินรวงข้าวหลงไร้กรงขัง
ที่ชูช่อล้อลมตรมตอซัง
จนระฆังดังแว่วจากแนววัด
แล้วแตกพรูหรู่ตรงสู่ดงโบสถ์
อันสันโดษเก่าคร่ำลำไผ่ดัด
เพียงเสียงสวดแว่วเปรยลมโบยพัด
สงบสงัดงดงามนิยามธรรม
ข้าวก้นบาตรจึงหว่านไหวลงในดิน
ต่างจิกกินเศษบุญอุ่นอิ่มหนำ
อิ่มพระพุทธอิ่มสุขทุกกลืนคำ
อิ่มลึกล้ำลำนำแผ่เมตตา
ทุกชีวิตสามัญของวันนี้
คือเสรีเส้นทางต่างค้นหา
เพื่อไปสู่อิสระแห่งวิญญาญ์
สู่ปรมัตถ์สัจจาพระนิพพาน
ชีวิตน้อยหมุนเวียนรอยเกวียนกง
ต่างจบลงกรงกลัดวัฏสงสาร
แม้นไม่พ่ายสิ่งใดในดงมาร
หากต้องแพ้สังขารอนิจจัง
เมื่อแดดใหม่ทอแสงสู่แหล่งหล้า
เถิดนกกาหากินอย่าสิ้นหวัง
หากทุกอย่างสิ้นไปไม่จีรัง
เพียงรับฟังธรรมะจากพระพุทธ
เห็นไหมนั่นเส้นทางกลางท้องนา
เมื่อบุปผาบานแต้มแย้มสายหยุด
คือวิถีอันงดงามความวิมุตติ
กลางประทุษสังคมนิยมเมือง
ความหมายใดจะยิ่งใหญ่ไปกว่านี้
ยามสะแบงบานคลี่ในฟ้าเหลือง
ประสานเสียงสกุณาฟ้ารองเรือง
สุขนองเนืองสถิตอยู่มิรู้ร้าง
เส้นทางไกลทอดยาวหนาวล่วงแล้ว
อาทิตย์แก้วทออาบทาบแดนสาง
ออกเดินสู่ทุ่งนาทองหมองหมอกพราง
ตราบสุดทางแสนไกลเวไนยนา
------------------------------------
สายลมหนาวแห่งเหมันต์เริ่มจรจางจากแผ่นดินถิ่นนาแล้ว
กาลฤดูยังคงหมุนเวียนและทำหน้าที่อย่างมิรู้เหน็ดเหนื่อย
พร้อมๆ กับต้นสะแบงหลวงต้นใหญ่เริ่มทิ้งใบลงลาเลือน
บ่งสัญญาญของสายลมแล้งกำลังจะมาเยือนในไม่ช้านี้
แม้นจะหนาวๆ อยู่บ้างในยามอุษาฟ้าสาง...
กลางวัดป่าดงดอนในท้องนาอุษาตำบลหนึ่งในแผ่นดินสยาม
ข้าพเจ้าดื่มด่ำกับความงดงามแห่งธรรมชาติ เสียงวิหคป่า และแดดใหม่
เพียรให้นึกไปถึงเส้นทางสายหนึ่ง ที่ทอดตัวสู่ท้องทุ่งทองของชาวนา
เป็นเส้นทางสายดอกพะยอมและสะแบงหลวง เส้นทางสายลอมฟืนตอซัง
ที่ข้าพเจ้าชอบนักชอบหนาในวีถีความงดงามสามัญเช่นนี้
หมู่มวลวิหคบินผกมาแต่รังนอน ทุกฉากภาพแปรไปตามวิถีธรรมชาติ
เสียงระฆังกังสดาลดังเหง่งหง่างมาจากวัดเก่าคร่ำ โบสถ์ทำด้วยไม้ไผ่นา
ข้าพเจ้าคิดว่าทุกเวทีชีวิตนี้มีเส้นทางที่ถูกลิขิตไว้แล้วจากพระพุทธ
เกิดขึ้นมา ดำรงชีวิตอยู่ แล้วก็มีมรณาเป็นที่สิ้นสุด
และคิดลึกเลยไปว่า ในหมู่นักปฏิบัติธรรมแล้วต่างตระหนักกันดีว่า
วัฏสงสารนี้น่ากลัวเพียงใด เขาเหล่านั้นจึงเพียรเดินไปสู่ความวิมุตติ
ตามทางที่พระบวรพุทธศาสดาได้แสดงไว้แล้ว...
ไม่ปรารถนาการเกิดในภูมิใดภูมิหนึ่งอีกต่อไป
เป็นการเดินทางไกลในเส้นทางสายท้าทาย ทว่าจุดหมายนั้นงามนัก
เริ่มย่างเข้าสู่ฤดูใหม่แล้ว วันเวลาไม่เคยหยุดนิ่ง
หวังให้ทุกดวงใจตระหนักในความไม่กลับคืนแห่งเวลา
และเพียรพยายามใช้เวลาให้คุ้มค่า มีสติ ปัญญา และระลึกรู้ถึงสัจจะชีวิต
มีชีวิตที่งดงามอยู่ทางกลางวงล้อมแห่งพุทธะธรรมทั้งปวง
24 มกราคม 2548 01:06 น.
ลำน้ำน่าน
เมื่อแสงไต้รอนแรมลับแผ่นหิน
สุริยนจะตกดินอยู่ไหวไหว
วิมานหนึ่งปรากฎกลางอกไพร
หลังม่านพรางสุราลัยในวนา
ในแสงอ่อนเลื่อมพรายทิพย์สถาน
คือวิมานโลกเสรีคลี่พฤกษา
จากเรือนยอดเสียดเสยเย้ยเมฆา
สู่ผืนดินรากป่าพนาราม
เมื่อน้ำค้างพรมโปรยโรยอรัญ
ปวงสุคันธ์พนาวาสหยาดสยาม
ก็อวลกลิ่นเกสรละอองนาม
ระเหยข้ามวนาลีราตรีแดน
ลอยไปสู่วิมานรุกขเทวา
สู่ทิพย์ทองธาราพระยาแถน
ในเอื้อมเงาปราสาทนิวาสแมน
กลางรำแพนยูงทองผองนางไม้
เหล่าเถาวัลย์พันเกี่ยวในเกลียวกิ่ง
ราวลูกปัดสะบิ้งสไบไหว
เมื่อลมอ่อนพัดโบกเข้าโตรกไพร
พร้อมหิ่งห้อยรำไรพเนจร
รุกขชาติมิ่งไม้คล้ายนิทรา
พนาวาน้อมจิตนิมิตหมอน
ก็ทอดกายอ่อนโยนตรงโคนคอน
เอื้ออาทรไม้ใหญ่ได้หลับตา
เริ่มราตรีรังสรรค์แห่งวังนั้น
ด้วยมนต์เพลงจั๊กจั่นลั่นพฤกษา
ระงมงามหรีดหริ่งพริ้งพนา
บรรเลงกล่อมเทวาพระสุรินทร์
ทุกรื่นรมย์ซ่อนตัวรอบรั้วป่า
กลางมณฑลภูผาปราการหิน
คือวิมานสุดท้าย ณ ปลายดิน
ให้เทวินทร์คุมผองลงครองตน
เพื่อสมดุลแห่งโลกจตุรทิศ
มานุษภูมิใช้ชีวิตตามเหตุผล
เชื้อชุมนุมรุกขเทวาสู่ป่าคน
ยกระดับวิญญาญชนสู่ปัญญา
อัศจรรย์วัลก์หนึ่งซึ่งสีหม่น
ในเผ่าพนปัจเจกเพศพฤกษา
ไม่เปลี่ยนแปลงเขตขันธ์พันธุ์วนา
แม้นราตรีล่วงฟ้าดารากลาย
ทิพย์ดนตรีบรรเลงเพลงจบแล้ว
น้ำค้างแก้วแนวป่าต้องพร่าสาย
ม่านพระอินทร์ทิ้งเถาว์ในเงาพราย
วิมานพฤกษ์ปิดตายทิวากาล
ปรากฎเสียงสะอื้นเมื่อคืนล่วง
วิมานลวงที่ไหนไหนได้ถูกผลาญ
สันนิบาตรุกขเทวาล้าบันดาล
เหลือเผ่าพันธุ์ติรัจฉาน...วิมานเมือง
-------------------------------------
ท่ามกลางสวนรุกขชาติป่าเขตร้อน
มีสวนป่าน่าอัศจรรย์
ที่ปรากฎพันธุ์ไม้งามหลายชนิดอยู่สวนหนึ่ง
กลางวิมานวนานั้น มีเสียงดนตรีธรรมชาติ
เสียงกบเขียดน้อย ระงมในยามย่ำค่ำ
ทั้งเถาวัลย์พันเกี่ยวก็ห้อยระยับย้า
หนึ่งในเถาวัลย์งามนั้นนาม *ม่านพระอินทร์*
เถาวัลย์ที่มีรากห้อย เป็นม่านสีม่วงไพร
เป็นม่านป่าพันธุ์หายากของไทย
ประหวัดไปถึงวิมานแห่งเหล่ารุกขเทวา
และพระสุเรนทร์ ที่มักจะท่องลงสู่โลกมนุษย์
ในยามที่ไม่ปรารถนาวิมานสวรรค์....
พุทธศาสนาสอนให้มนุษย์เคารพเทวดา
ด้วยเหตุที่เป็นภูมิที่มีกุศลกรรมอันบริสุทธิ์..
และลงมาเยือนวนาอยู่เป็นนิจ
อีกมิ่งไม้ใหญ่ไม้เล็กต่างดำรงอยู่ในโลกรื่นรมย์
สมดุลมาตั้งแต่โบราณ
น่าเสียดายนักที่วิมานวนาเหล่านี้ถูกทำลายลง
ด้วยความเจริญวัฒนาแห่งมนุษย์
วันหนึ่งเมื่อวิมานวนาในภูมิได้ถูกทำลายลง
คงจะเหลือแต่วิมานเมืองอันวุ่นวน
และวันนั้นความสุขสงบและความงดงาม
ตามธรรมชาติคงจะปิดตาย
แล้วเราจะดำรงอยู่ในโลกได้อย่างไรกัน
ด้วยเหตุที่ชีวิตเราต้องพึ่งพิงธรรมชาติ
จนกว่าจะคืนสู่ธรรมชาติเมื่อมรณามาเยือน
และเพราะว่า.......
ทุ่งนาป่าชัฏช้าอัญญิกาลัย
เทือกผาใหญ่เสียดดาวดึงส์สวรรค์
เนื้อเบื้อเสือช้างลิงค่างนั้น
มดแมลงนานาพันธุ์ทั้งจักรวาลฯ
เสมอเหมือนเพื่อนสนิทมิตรสหาย
เกิดร่วมสายเชี่ยววัฏฏะสังสาร
ชีพหาค่าบ่มิได้นับกาลนาน
หวานเสน่ห์ฟ้าหล้าดาราลัยฯ
ถึงใครเหาะเหินวิมุติสุดฝั่งฟ้า
เดือนดาริกาเป็นมรคายิ่งใหญ่
แต่เราขอรักโลกนี้เสมอไป
มอบใจแด่ปฐพีทุกชีวีวายฯ
(ปณิธานกวี อังคาร กัลยาณพงศ์)
16 มกราคม 2548 02:00 น.
ลำน้ำน่าน
ในความนิ่งเงียบงันของวันหนึ่ง
ความคำนึงเก่าก่อนจึงย้อนหวน
กลิ่นไม้ดอกบ้านนาน่ารัญจวน
มาอุ่นไอเคล้าอวลจิตวิญญาณ
ในหอมนั้นงดงามความเรียบง่าย
หอมสันติกำจายในแสงศานต์
เมื่อเสียงเพรียกแผ่วเบาเงาตำนาน
กระซิบผ่านบึงบัวทั่วท้องนา
เสียงกระซิบแผ่วเบาบอกเช้าใหม่
จากฟากฝั่งโพ้นไกลไพรพฤกษา
อยู่ในเสียงครวญคร่ำโกกิลา
ในน้ำค้างร้อยห่าที่พร่าพราย
อยู่ในความอบอุ่นแห่งลอมฟาง
อยู่ในเถียงนาร้างไร้จุดหมาย
กลางกองฟืนซีดเซียวอันเดียวดาย
อยู่ในกายในจิตนิดหนึ่งนี้
เพราะเสียงนั้นอัศจรรย์ในวันพระ
สื่อเสียงเพรียกพุทธะทุกวิถี
เมื่อวิหคเบิกบานม่านรพี
แล้วผกลาจากเวทีไม่จีรัง
เสียงเพรียกทุ่งรุ่งแล้วในแนวจิต
ปลุกชีวิตตื่นรับกับความหวัง
ในอุษาท้องนานี้มีพลัง
ด้วยบทเพลงประดังระฆังนา
เมื่อตอซังแห้งหอมย้อมลำแสง
จึงแสดงเกล็ดน้ำวาวเย้าวรรษา
สื่อสำเนียงเสียงเพรียกสำเหนียกนา
ว่ารอคอยฝนฟ้าหน้าฤดู
อีกเสียงหนึ่งแว่วซึ้งท้ายหมู่บ้าน
สู่ผืนงานไร่ข้าวแต่เช้าตรู่
กระดึงดิ่งพลิ้วไหวในเกลียวกรู
ยามวัวควายคุมหมู่สู่ดงตาล
ในเวทีธรรมชาตินิวาสดง
ใต้เผ่าพงศ์พุทธรรมนำสังขาร
เปิดฉากภาพด้วยชีวิตนิมิตงาน
แล้วดำดิ่งสู่นิพพานทุกกาลเยือน
ทุกสรรพเสียงชนบทคำรบไหน
ทุกตำบลพงไพรที่ใดเหมือน
แท้งดงามท่ามชะตาอันพร่าเลือน
รอวิถีอันบิดเบือนทุกเดือนปี
ศักราชหมุนอยู่ไม่รู้เหนื่อย
แต่เสียงเพรียกหน่ายเนือยเริ่มจรหนี
พร้อมกับการเหือดหายสายวารี
ชนบททุกวันนี้...ไม่มีแล้ว
-----------------------------
ข้าพเจ้าเปิดศักราชใหม่แห่งชีวิต
ด้วยการไปเยือนท้องทุ่งชนบท
แห่งอำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี
ดินแดนปทุมชาติ ทุ่งนาและหมอลำ
ที่เคยไปฝากรักฝากใจไว้ใน มนต์รักที่ราบสูง
คราวไปเยือนเมื่อปีกลาย
ในยามเช้าหนึ่งนั้น
ท่ามกลางเส้นทางสายหมอกพราง....
ข้าพเจ้าตื่นขึ้นมาในวันพระ
พร้อมรับฟังความบรรเจิดแห่งดนตรีท้องทุ่ง
แปลกที่ดนตรีนั้นกลับแผ่วเลือน
และแผ่วเบาลงทุกขณะๆ
ราวกับจิตวิญญาญของสรรพสิ่งที่นี้
กำลังจะหายไปเสียแล้ว
เทียนไขถูกจุดขึ้นในเถียงนาหลังน้อยกลางทุ่ง
ก่อนอุษาจะสะท้อนแสง
หยิบหนังสือเล่มงาม จากแรงมาเป็นรวง
มาเปิดอ่านบทกวีวิถีชาวนา
บทกวีกล่าวถึงความพินาศและสิ้นไป
แห่งวิถีชาวนาและชนบท
บทกวีกล่าวถึงการสูญเสียทางจิตวิญญาณ
ให้กับกระแสวัฒนา.....
ข้าพเจ้าหลั่งน้ำตาเงียบๆ
อธิษฐานเพียงเสียงเพรียกอันแผ่วเบา
ของดุเหว่านา และโกกิลาใกล้รุ่ง
และหวังให้ธรรมชาติอันบริสุทธิ์แห่งนี้
ได้กลับมาสู่แผ่นดินที่ราบสูงนี้อีกครั้ง
เป็นพลังให้ผู้คนที่วารินฯ
ได้ใช้ชีวิตอยู่ตามกลางธรรมชาติสามัญต่อไป
Calendar
Lovers
0 คน เลิฟลำน้ำน่าน
หน้าส่วนตัว
1779
