หญ้าเพ็ก
นกตะวัน
ในเวลาบ่าย หัวหน้าทักษิณ พร้อมด้วยผู้ช่วยสองคน และนายจ๊าค อาสาสมัครที่เข้ามาสำรวจงูในป่าสะแกราช พาผมและคณะนั่งรถกระบะออกจากที่ทำการ เลี้ยวซ้ายไปตามถนนจนถึงทางเข้า แนวกันไฟ 2 ห่างจากป้อมยามปากทางราว 0.5 กิโลเมตร แล้วเลี้ยวซ้ายเข้าไปทันที พื้นถนนเป็นดินแดงที่ค่อนข้างขรุขระ สองข้างถนนเป็นป่าเต็งรังซึ่งพื้นป่าเต็มไปด้วย เพ็ก หรือ หญ้าเพ็ก ที่ขึ้นอยู่เนืองแน่นจนไม่มีช่องว่างให้เดินเบียดเสียดแทรกผ่านเข้าไปได้เลย
มองทางไหนให้เห็นเป็นหญ้าเพ็ก
ต้นผอมเล็กเรียวยาวยากสาวถึง
ขึ้นเป็นกอก่อแน่นแผ่นดินตึง
แสนน่าทึ่งทั่วพื้นยืนต้นมา
ฤดูแล้งแห้งไปแทบไม่เห็น
เหลือเง้าเด่นฝังดินทุกถิ่นหนา
ถึงหน้าฝนล้นน้ำสวยฉ่ำตา
ผลิใบอ้าออกเขียวน่าเหลียวมอง
ล่อลวงกวางย่างมาเข้าป่าใหม่
พื้นเขียวใสหญ้าเพ็กเล็กสนอง
เที่ยวเดินเล็มเต็มใจให้คะนอง
เลี้ยงพวกพ้องพวกสัตว์สารพัดมา
แต่ที่แท้แน่ใจใช่หญ้ารก
แม้ขึ้นดกเต็มดินทั่วถิ่นป่า
เป็นต้นไผ่ไม้ต่ำไม่ค้ำฟ้า
ปูพื้นป่าปกดินถิ่นเต็งรัง
เพ็กหรือหญ้าเพ็กมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Arundinaria pusilla ถึงแม้ชาวบ้านเรียกกันว่าหญ้า แต่จัดเป็นไผ่ (Bamboo) ในวงศ์ย่อย Bambusoideae ชนิดหนึ่ง บางคนจึงเรียกว่า ไผ่เพ็ก หรือ ไผ่เผ็ด มีลำต้นผอมเล็กเช่นเดียวกับหญ้าแต่แตกกิ่งก้านสาขาได้เช่นเดียวกับไผ่ ขึ้นเป็นกอเดี่ยวเบียดกันหนาแน่น สูงเต็มที่ราว 1 เมตร เป็นไม้พื้นล่างของป่าเต็งรังและป่าผสมผลัดใบที่ค่อนข้างโปร่ง พบมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ รวมทั้งในป่าสะแกราช
สถานีวิจัยสิ่งแวดล้อมสะแกราช 4
17 กรกฎาคม 2547