แย้

นกตะวัน

นายโต้งขับรถช้าๆไปตามถนนที่เต็มไปด้วยดินปนทราย ค่อยๆเลียบรั้วลวดหนามซึ่งกั้นเป็นแนวโดยตลอดทางด้านซ้ายของถนน รั้วบางตอนมีต้นไม้เลื้อยไต่ขึ้นไปพาดพันอยู่เต็มไปหมด ผีเสื้อบินไปบินมาให้เห็นบ้าง แต่กลางถนนมีสิ่งที่น่าสนใจกว่า เราเห็น แย้ หลายตัวพากันมานอนคลุกฝุ่นรับแดดอยู่บนพื้นถนน แต่พอมันได้ยินเสียงรถของเราต่างพากันวิ่งหนี บางตัววิ่งมุดรั้วลวดหนามออกไป แต่บางตัววิ่งไถลไปตามถนนห่างออกไป แล้วไปหยุดยืนหันมามอง
มองเหล่าแย้แลเห็นเด่นตลอด		
เอนกายทอดทาบดินสิ้นราศี
อาบแดดไล้ไอร้อนหนุนหมอนดี		
ดินทรายนี้น่าคลุกนอนขลุกพลาง
ยามยกตัวหัวโตโงขึ้นหน่อย			
ท่อนหางค่อยค้ำยันยื่นหันขวาง
สีข้างแน่แผ่ออกนอกสรรพางค์		
สวยไม่สร่างสีส้มพรมเหลืองดำ
เหมือนมีปีกหลีกลี้บินหนีได้			
ดั่งปีกไพรผีเสื้อเมื่อวิ่งถลำ
แต่งให้สวยด้วยสีที่แต้มทำ			
ช่างงามล้ำสัตว์เลื้อยคลานไม่ผ่านเลย
ประดับดินถิ่นนามสามร้อยยอด		
เกลื่อนตลอดตามพื้นไม่ยืนเฉย
ตกใจสุดมุดรูเข้าอยู่เลย			
ครั้นเงียบเผยแผ่ร่างกลางแดดเลีย
แย้เป็นสัตว์เลื้อยคลานที่มีรูปร่างคล้ายกิ้งก่าและมีเชื้อสายใกล้ชิดกับ กิ้งก่า (Agamid) มากกว่าสัตว์เลื้อยคลานกลุ่มอื่น ในอดีตนักสัตวศาสตร์เคยจัดแย้ไว้ในวงศ์ Agamidae เช่นเดียวกับกิ้งก่า แต่ในปัจจุบันนักสัตวศาสตร์ได้จัดแย้ไว้ในวงศ์ Leiolepidae ของมันเอง แย้มีลักษณะเด่นที่ไม่เหมือนกับสัตว์เลื้อยคลานกลุ่มใด เพราะที่สีข้างมีแผ่นหนังสีสวยสดซึ่งมองดูเผินๆคล้ายกับปีกของผีเสื้อ ทำให้ชาวอังกฤษพากันเรียกแย้ว่า Butterfly Lizard
เยี่ยมสามร้อยยอด 8
7 กรกฎาคม 2547