มโหสถบัณฑิต ตอน ๒๓ (เรื่องกิ้งก่าได้ทอง)

กุ้งหนามแดง

เช้าวันหนึ่งพระราชามีประสงค์
เสด็จลงจากปราสาทราชฐาน
เห็นกิ้งก่าตัวหนึ่งซึ่งหมอบคลาน
จึงถามผ่านปราชญ์น้อยถ้อยพาที (๒๗๓)
เจ้ากิ้งก่าทำอะไรของมันน่ะ
ขอเดชะเท่าที่ดูรู้วิถี
มันก็คงถวายตัวกลัวบารมี
พระทรงศรีขบขันมันช่างทำ (๒๗๔)
นึกประทานรางวัลให้มันบ้าง
มโหสถบอกทางมิวางขำ
ควรจะให้อาหารทานประจำ
เนื้อพอคำวันละบาทอย่าขาดตอน (๒๗๕)
มอบหน้าที่คนสวนควรซื้อเนื้อ
เป็นบุญเหลือของกิ้งก่าเกาะคาขอน
ในวันพระเนื้องดขายไม่ริดรอน
เงินเจาะรูไว้ก่อนคล้องคอมัน (๒๗๖)
เจ้ากิ้งก่าผยองได้ครองทรัพย์
ความอ่อนน้อมหายวับจับซุ้มมั่น
คอยชูคออวดอ้างกร่างไปวัน
คนสวนนั้นหมั่นไส้ทำใจทน (๒๗๗)
เป็นสัตว์เลี้ยงของเจ้านายแม้หน่ายยิ่ง
อยากจะดีดให้กลิ้งทิ้งไม่สน
ต้องหวานอมขมกลืนสุดฝืนตน
เพียงแต่บ่นเพราะประโยชน์นายโปรดปราน(๒๗๘)
พระราชาทรงดำเนินเพลินทางเก่า
ก็เห็นเจ้ากิ้งก่าท่าอาจหาญ
ยืนชูคอผงกหัวทำตัวพาล
เห็นอาการผิดไปไม่เหมือนเดิม (๒๗๙)
มโหสถเจ้ารู้ไหมไอ้กิ้งก่า
มันทำท่าอะไรให้ฮึกเหิม
ไม่เข้าเฝ้าคอยคำนับกลับเหิมเกริม
ปราชญ์เห็นเพิ่มทรัพย์ที่คอก็พอเดา (๒๘๐)
มันคิดว่ามีทรัพย์ขยับหยิ่ง
จึงได้ทิ้งความอ่อนน้อมย้อมความเขลา
มันถือตัวเสมอองค์หลงมัวเมา
พระร้อนเร่าพิโรธหาโทษมัน (๒๘๑)
ฆ่ามันเสียดีกว่ากิ้งก่าผยอง
จงไตร่ตรองหมองไปไม่สุขสันต์
จะเป็นบาปติดตัวต้องพัวพัน
ลงโทษมันอย่างเบาเอาพอเพียง (๒๘๒)
งดประทานเนื้อเลี้ยงเพียงเท่านี้
ลาภที่มีหมดไปไม่ขึ้นเขียง
นับแต่นั้นกิ้งก่ามามองเมียง
ก็เจอเพียงเงาลาภทาบเงาตน (๒๘๓)